W 1976 roku turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy po raz pierwszy w historii rozgrywany był w kraju komunistycznym. Gospodarzem była Jugosławia. Mistrzostwo zdobył inny zespół bloku socjalistycznego Czechosłowacja, która w finale wygrała z RFN w rzutach karnych 5:3. Po dogrywce był remis 2:2.
Niemcy, którzy bronili tytułu i byli mistrzami świata z 1974 roku, byli zdecydowanymi faworytami. Na Czechosłowaków mało kto stawiał, więcej szans dawało się ekipie gospodarzy. A w rywalizacji byli jeszcze wicemistrzowie świata Holendrzy. Los okazał się jednak nieprzewidywalny i Puchar Delaunay’a zdobyli piłkarze, najniżej notowani w czwórce finalistów.
Czechosłowacy prowadzili w finale z RFN 2:1 niemal do ostatniej minuty. Mistrzom świata udało się wyrównać dopiero tuż przed ostatnim gwizdkiem sędziego, a ponieważ dogrywka nie przyniosła rozstrzygnięcia, przystąpiono do wykonywania rzutów karnych. I właśnie wtedy doszło do najbardziej pamiętnego wydarzenia turnieju. Wielkim kunsztem popisał się czeski napastnik Antonin Panenka - zwodem zmylił Seppa Maiera i lekkim, ośmieszającym niemieckiego bramkarza, uderzeniem umieścił piłkę w siatce, zapewniając swojemu zespołowi mistrzowski tytuł.
Królem strzelców, podobnie jak przed czterema laty, został Niemiec Muller, tyle że nie Gerd, a Dieter – zdobywca 4 goli.
Polacy po raz piąty z rzędu nie zdołali zakwalifikować się do finałów mistrzostw Europy – choć tym razem mało brakowało. Mimo bardzo trudnej grupy kwalifikacje drużyna Kazimierza Górskiego rozpoczęła wyśmienicie. Dwie wygrane z Finlandią 2:1 i 3:0, wyjazdowy bezbramkowy remis z Włochami, a później bezdyskusyjne zwycięstwo z Holandią 3:0. W tym momencie byliśmy głównym kandydatem do awansu. Niestety rewanż w Holandii przegraliśmy 1:4 i nie pomógł nawet kolejny bezbramkowy remis z Włochami na wyjeździe. Holandia wyprzedziła nas lepszą różnicą bramek i to ona zagrała w finałach, a później zdobyła brąz po pokonaniu Jugosławii w meczu o trzecie miejsce.
Finał MŚ 1976
Czechosłowacja - RFN 5:3 w karnych (2:1, 2:2, 2:2)
1:0 Švehlík - 8'
2:0 Dobiáš - 25'
2:1 Müller - 28'
Hölzenbein - 90'
karne
1-0 Masný
1-1 Bonhof
2-1 Nehoda
2-2 Flohe
3-2 Ondruš
3-3 Bongartz
4-3 Jurkemik
4-3 Hoeness - strzał niecelny
5-3 Panenka
Składy:
Czechosłowacja: Ivo Viktor; Karol Dobias (109-Frantisek Vesely), Jozef Capkovic, Anton Ondrus, Jan Pivarnik, Antonin Panenka, Jozef Moder, Marian Masny, Zdenek Nehoda (80-Pavel Biros), Koloman Gogh, Jan Svehlik
RFN: Sepp Maier; Berti Vogts, Bernhard Dietz, Hans Georg Schwarzenbeck, Franz Beckenbauer, Herbert Wimmer (46-Heinz Flohe), Rainer Bonhof, Uli Hoeness, Dieter Mueller, Erich Beer (80-Hans Bongartz), Bernd Hoelzenbein
Darek Matyja