Mury mówią. Street art, który uczy historii

Ostatnia aktualizacja: 27.03.2021 13:00
Murale uzupełniają tkankę miejską i zmuszają przechodniów do przemyśleń. Często wpisują się w kontekst otoczenia, w którym powstały, a ostatnio też pełnią rolę... podręczników historii. 
Mural poświęcony Fryderykowi Chopinowi w Warszawie
Mural poświęcony Fryderykowi Chopinowi w WarszawieFoto: EQRoy/Shutterstock.com

Zobacz
NCK Mural Baczyński 1200.jpg
Murale. Historie zapisane na ścianach miast

Malowanie murali jak granie na dużej scenie

Jarosław Fabiś z Babimostu maluje od lat i uchodzi za jednego z najlepszych polskich twórców murali historycznych. Spod jego ręki wyszły już ścienne graffiti upamiętniające walki polskiej husarii, Powstanie Wielkopolski i Powstanie Warszawskie. Mural pamięci 1944 powstał w 2016 roku z inicjatywy Społecznego Komitetu Upamiętnienia Harcerskiej Poczty Polowej. Jarosław Fabiś, tworzył swoje dzieło przez pół roku, i m. in. miał do dyspozycji ludzi z grup rekonstrukcyjnych. - Nie "rzucam się" spontanicznie na ścianę, pracuję w oparciu o projekt - opowiada artysta. - Zdarza się, że w komputerze robię fotomontaże z zdjęć, czasami coś rysuję, przygotowuję bazę, którą później, przy użyciu rzutnika, aranżuję na ścianie.  

Posłuchaj
05:30 CZWÓRKA Sobotologia mural historyczny 27.03.2021.mp3 Lekcje historii Jarosława Fabisia (Sobotologia/Czwórka) 

Używam grubych pędzli, wałków i farb elewacyjnych. Spray według mnie nie daje takiej trwałości Jarosław Fabiś

Najważniejsza jest lokalizacja

Murale - jak sama nazwa wskazuje - tworzy się na murach, ścianach, w miejscach publicznych. - Coraz częściej to gminy, albo instytucje zwracają się do mnie z propozycją, gdzie mógłbym umieścić taki obraz. Ale jeśli samemu miałbym wybierać, to tak jak na rynku nieruchomości, kierowałbym się lokalizacją. Ściana powinna być dobrze widoczna i znajdować się przy uczęszczanej ulicy - podpowiada rozmówca Ady Janiszewskiej. - Kategorycznie odradzam betonowe płoty i bloki z ocieplanymi ścianami, bo ich ściany mają porowatą strukturę. którą ciężko pomalować pędzlem - dodaje. 

Wyświetl ten post na Instagramie.

Post udostępniony przez Jarek (@jarek.fabis)


Historia wnika w tkankę miasta

Najnowszą realizacją gościa Czwórki będzie mural w jego rodzinnej miejscowości. - Obraz będzie mieć powierzchnię 20m2 i powstanie na Placu Powstańców Wielkopolskich. W projekcie wykorzystałem zdjęcie grupowe lokalnych powstańców i oraz stojącą na placu ławeczkę. Dzięki odpowiedniej perspektywie udało mi się stworzyć złudzenie, że każdy kto siądzie na ławeczce, jednocześnie przysiądzie się do namalowanych bohaterów - opowiada Fabiś.

"Selfie" - Fabiś, #MojaNiepodległa (dla IPN Oddział w Białymstoku) / Fabis_official

Murale przyciągają uwagę młodych ludzi, a jednocześnie dają lekcję historii Mateusz Kurzejewski 

Historia Wojska Polskiego w obrazkach

Na przeciw twórcom patriotycznego street artu wyszło także Ministerstwo Obrony Narodowej - organizator konkursu "Mur, ale historia Wojska Polskiego". Murale zgłoszone do konkursu mogą przedstawiać polskie wojska, od średniowiecza po współczesność, z założeniem, że tematem będą wydarzenia lub postaci, które miały bezpośredni wpływ na kształtowanie państwa polskiego, na walkę o niepodległość i suwerenność. - Prace będzie oceniała specjalna komisja złożona z żołnierzy oraz z osób, które mają kompetencje do tego, by oceniać walory artystyczne projektów. Jeśli natomiast chodzi o wlaory historyczne będą one weryfikowane przez odpowiednie osoby, w tym naukowców i historyków - mówi Zastępca Dyrektora Centrum Operacyjnego MON Mateusz Kurzejewski. - Niezbędne jest też to, by w projekcie uwzględnić wydarzenia towarzyszące - koncerty, lekcje historii, spotkania związane z historią, którą mural opowiada - dodaje. 

Posłuchaj
03:55 CZWÓRKA Sobotologia mural konkurs.mp3 "Mur, ale historia Wojska Polskiego" - kto może wziąć udział w konkursie? (Sobotologia/Czwórka) 

Według wytycznych resortu mural musi mieć minimum 3 metry szerokości i 3 metry długości oraz powinien zostać wykonany techniką zapewniającą 5-letnią trwałość i odporność na zmywanie. Konkurs jest skierowany do organizacji pozarządowych więc lokalne społeczności mogą na nim upamiętnić swoich lokalnych bohaterów walk o niepodległość, a także współczesnych żołnierzy Wojska Polskiego. Na zgłoszenia Ministerstwo Obrony Narodowej czeka do 30 kwietnia.

***

Tytuł audycji: Sobotologia

Prowadzi: Patryk Kuniszewicz

Materiał: Ada Janiszewska

Data emisji: 27.03.2021

Godzina emisji: 9.30

kul

Czytaj także

Mural Stachury zdobi mury Warszawy

Ostatnia aktualizacja: 26.05.2020 13:13
- Chciałam wniknąć w to, co pan Edward Stachura kochał, w jakim świecie czuł się dobrze - mówi Anna Szejdewik, autorka muralu "Sted" na warszawskiej Pradze Południe. - Zależało mi, żeby pokazać go takiego, spoglądającego na ten nasz świat ze swego świata gór, wolności, dzikości Bieszczad, tego, co sobie umiłował i ukochał najbardziej - dodaje. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Enigma - jak Polacy złamali wojenny szyfr

Ostatnia aktualizacja: 01.09.2020 17:58
81 lat temu wybuchła II wojna światowa. Wojna, która jednak nie toczyła się wyłącznie na frontach, ale była także bitwą w świecie nauki. W tym wyścigu niemały udział wybitni polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski. 
rozwiń zwiń