Mezuza to z hebrajskuego futryna drzwiowa – zwitek pergaminu z naniesionymi dwoma fragmentami Tory Księga Powtórzonego Prawa, umieszczony w pojemniku wykonanym z dowolnego materiału. - Mezuzy umieszczane są na wszystkich futrynach w żydowskich domach. Po prawej stronie na wysokości wzroku - wyjaśnia Helena Czernek.
Mieszkańcy domów podczas ucieczki w trakcie wojny zabierali mezuzy, wyrywając je z drzwi. Aleksander wraz z Heleną chcą uczcić pamięć mieszkańców tych domów. - Nasza podróż zaczęła się 6 lat temu - wspomina Aleksander Prugar. - Każdego roku staramy się regularnie odwiedzać 20 miejscowości. Ostatnio robiliśmy inwentaryzację naszych podróży, odwiedziliśmy 94 miejscowości przez 6 lat. A odwiedziliśmy je dlatego, że jesteśmy poszukiwaczami - dodaje.
Przygoda Heleny i Aleksandra potrzebuje pasji i cierpliwości. Gość Beaty Kwiatkowskiej nazywa to "wiarą w to, że odnalazło się to, co się lubi".
Poszukiwanie śladów po mezuzach to pewien rodzaj misji, która połączyła mnie i Helenę Aleksander Prugar
Podczas swych wypraw po miastach, miasteczkach, wsiach, Helena i Aleksander wchodzą do wielu ruin, opuszczonych zabudowań. Gość Czwórki zdradza, że przez lata wykształcili pewne metody działania, zachowania. Zawsze dbają o bezpieczeństwo.
- Szukamy śladów po mezuzach, które można rozpoznać w dosyć łatwy sposób - to są nacięcia na futrynie - wyjaśnia Aleksander Prugra. - Szukamy ich, bo są dla nas skarbem historycznym, pozostałością po dawnych przedwojennych czasach.
Nasze poszukiwania charakteryzuje też pewna tęsknota za tym światem, który był multikulturowym, w bardzo tradycyjnym sensie i niezwykle utrwalonym przez czas, był pewną właściwością naszego kraju Aleksander Prugar
Duet MI POLIN nie kończy swej pracy jedynie na wycieczkach po Polsce, zwiedzaniu ruin i szukaniu śladów. - Mając ślad i adres jesteśmy w stanie zidentyfikować przez badania archiwalne właścicieli tych mezuz, które zniknęły 70 lat temu - podkreślają poszukiwacze, ale dają też śladom drugie życie wykonując specjalne odlewy śladów po mezuzach z brązu. - Brąz zapewnia naszej historii nieśmiertelność - podkreśla gość Beaty Kwiatkowskiej.
Zdarza się, że Aleksander Prugar i Helena Czernek dostają informacje od potomków dawnej rodziny żydowskiej, gdzie szukać śladów po mezuzie. Tak było ze szczebrzeszyńską rodziną Silbermanów, o poszukiwanie śladów której zgłosił się ich krewny z Nowego Jorku. - Dziś potomkami Żydów kieruje ogromna tęsknota, tęsknią za dawnym domem, domem rodziców czy dziadków - podkreśla gość Czwórki.
***
Tytuł audycji: Pasjonauci
Prowadził: Beata Kwiatkowska
Gość: Aleksander Prugar (poszukiwacz śladów po mezuzach, połowa duetu MI POLIN)
Data emisji: 25.01.2020
Godzina emisji: 11.15
pj
