"Dobrego dźwięku nie słyszysz". Czym jest sound design?

Ostatnia aktualizacja: 22.07.2023 12:10
Wartość dźwięku w filmach, grach czy reklamach jest nie do przecenienia. Podobnie jak i rola, którą w tym procesie odgrywają sound designerzy. - Jeśli dźwięk jest zrobiony dobrze, to się o nim nie myśli. To największy komplement w naszej branży - mówi Kacper Łabuda. 
Dziś określenie sound design odnosi się głównie do tworzenia pojedynczych efektów dźwiękowych: wybuchu statku kosmicznego lub tworzenia brzmień instrumentów. (zdj. ilustracyjne)
Dziś określenie sound design odnosi się głównie do tworzenia pojedynczych efektów dźwiękowych: wybuchu statku kosmicznego lub tworzenia brzmień instrumentów. (zdj. ilustracyjne)Foto: Shutterstock.com/True Touch Lifestyle
  • Sound design to szereg działań, które w efekcie dają pełne udźwiękowienie danego projektu: filmu, gry czy reklamy. 
  • Określenia sound designer po raz pierwszy użył reżyser Francis Ford Coppola w odniesieniu do Waltera Murcha, z którym pracował przy filmie "Czas Apokalipsy".
  • Sound design cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród młodych ludzi. Coraz częściej pojawia się on jako kierunek studiów na uniwersytetach i akademiach muzycznych.

Sound design - "malowanie dźwięków"

W podręcznikowej definicji sound design to sztuka i praktyka tworzenia ścieżek dźwiękowych dla różnych potrzeb. Polega na określaniu, pozyskiwaniu lub tworzeniu elementów dźwiękowych przy użyciu technik i narzędzi do produkcji dźwięku.

- Dla mnie sound design jest procesem tworzenia dźwięków, który towarzyszy produkcjom audiowizualnym, takim jak filmy czy animacje. Ale także interaktywnym - takim jak gry czy aplikacje - tłumaczy sound designer Kacper Łabuda. - Zdarza się też, że sound design i dźwięk jest projektem samym w sobie, tak jak to ma miejsce w przypadku audycji radiowych, podcastów lub słuchowisk, tzw, "audio dramas", które w ostatnim czasie przechodzą renesans.  

Jak tłumaczy gość Czwórki, dziś to określenie odnosi się głównie do tworzenia pojedynczych efektów dźwiękowych: wybuchu statku kosmicznego lub tworzenia brzmień instrumentów. - Potocznie używa się go jako "pojęcia - parasola" na szereg działań, które w efekcie dają pełne udźwiękowienie materiału - dodaje.

Posłuchaj
10:27 CZWÓRKA Pasjinauci - sound design 22.07.2023.mp3 Sound design - o warsztacie pracy projektanta dźwięku opowiada Kacper Łabuda (Pasjonauci/Czwórka)

Czym są "dobre dźwięki"?

- Dźwięk jest dobry wtedy, gdy pasuje do danej sceny, kiedy się w nią wtapia. Jeśli nasza postać jest duża i na dodatek zła to jej kroki powinny brzmieć ciężko. Jeśli bohaterem jest dziecko, to jego sposób chodzenia może być praktycznie niesłyszalny - opowiada Łabuda. - Wzorem jest tu dla mnie gra "Darq" przy której pracował tylko jeden sound designer Bjørn Jacobsen. Stworzył on niesamowitą warstwę dźwiękową, która w pełni oddaje klimat tej produkcji.

DARQ - The Tower (DLC teaser) | Unfold Games

Ojciec chrzestny sound designu

Po raz pierwszy w historii to określenie pojawiło się w 1981 roku przy okazji premiery filmu "Czas Apokalipsy". Żeby podkreślić kunszt Waltera Murcha, człowieka odpowiedzialnego za dźwięk w tym filmie, reżyser Francis Ford Coppola nazwał go "sound designerem" a nie - jak to bywało dotychczas - "sound editorem". W ten sposób Murch zapisał się w historii jako "ojciec chrzestny sound designu". 

- W swojej pracy staram się jak najwięcej dźwięków tworzyć samemu. W studiu nagrywam kroki, szelest ubrań oraz mechaniczne dźwięki różnych przedmiotów: migawkę aparatu, stukot widelca o talerz. Jeśli chodzi o pracę w terenie, to zimą pojechałem na Czarną Górę i nagrałem mnóstwo materiałów ze stoku narciarskiego - przejazdy na nartach, zapinanie butów i najróżniejsze dźwięki śniegu - mówi sound designer. - Nie jestem jednak przeciwnikiem wykorzystywania gotowych efektów, bo w tym całym procesie nie chodzi o ego sound designera, tylko o dobro projektu. 

Lol Gunshot (Sound Design) by InfrawaveSound | InfrawaveSound

Na czym polega praca projektanta dźwięku?

- Duża część pracy sound designera polega na tworzeniu dźwięków za pomocą nagrań, syntezatorów lub efektów, ale często zajmuje się on także szukaniem odpowiednich lektorów i kompozytorów do projektu, obróbką ich nagrań oraz implementacją tego, jak i kiedy dany dźwięk ma się "odpalić na przykład w grze - wyjaśnia rozmówca Martyny Matwiejuk. - Na koniec zostaje jeszcze zmiksowanie całości, czyli ustawienie poziomów i efektów w taki sposób, żeby brzmiało to wszystko spójnie.

Sprawdź też:

Ponieważ sound design cieszy się coraz większą popularnością, jego tajniki można poznawać już nie tylko dzięki tutorialom na YouTubie. Coraz częściej pojawia się on jako kierunek studiów na uniwersytetach, czy akademiach muzycznych, które chcą przyciągnąć w ten sposób młode osoby zainteresowane tematyką projektowania dźwięku.   

***

Tytuł audycji: Pasjonauci

Prowadzi: Martyna Matwiejuk

Gość: Kacper Łabuda (sound designer, studio Infrawave Sound)

Data emisji: 22.07.2023

Godzina emisji: 09.15

kul

Czytaj także

Fizyka nurkowania. Jak słyszymy pod wodą?

Ostatnia aktualizacja: 06.08.2022 10:30
Woda ma prawie 780 razy większą gęstość niż otaczające nas powietrze. Dźwięk w tych warunkach rozchodzi się z prędkością prawie 4,5-krotnie większą niż na powierzchni. Sprawdzamy, jaki to ma wpływ na nasze zmysły.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wrocławskie "Sounds Off Veritas" - tam młodzi mają głos

Ostatnia aktualizacja: 31.03.2023 12:49
Każdy z nas ma marzenia, nie każdemu jest równie łatwo je spełnić. Z tego powodu powstał projekt "Sounds Off Veritas" skierowany do młodzieży, która interesuje się szeroko pojętą muzyką i jej produkcją, a której sytuacja nie pozwala na rozwijanie swojej pasji.
rozwiń zwiń