Poradnik taktu na święta. Jak nie popełnić gafy?

Ostatnia aktualizacja: 25.12.2023 13:00
Święta to czas radości, oczekiwania, spotkań z rodziną i bliskimi. Warto znać kilka zasad, by nie popełnić faux paux, a także wiedzieć, jak zachować się w krępujących momentach. 
Warto znać kilka zasad, by w święta nie popełnić nietaktu
Warto znać kilka zasad, by w święta nie popełnić nietaktuFoto: shutterstock/Roman Samborskyi
  • Przy wigilijnym stole powinniśmy stosować kilka zasad, które sprawią, że wszyscy będą się czuć dobrze. 
  • Na stole na pewno nie powinny pojawić się smartfony, a wigilijny nastrój mogą zbudować dekoracje i świece. 
  • Otrzymane spod choinki prezenty zawsze rozpakowujemy i dziękujemy za nie. 
  • Składanie życzeń to miły, ale bywa, że i stresujący moment. W trudnych sytuacjach postawmy na uniwersalne życzenia. 
  • O czym nie rozmawiać przy świątecznym stole?

Najbliższe dni wypełni nam świąteczny czar. Marta Augustyn, autorka profilu "Sztuka taktu" w Czwórce podpowiada, co zrobić by był on jak najprzyjemniejszy, by nietakty, gesty nie na miejscu nie zaburzyły świątecznej aury. 

Świąteczny stół

Każdy z nas ma w swym domu tradycje, które kultywuje. Każdy z nas podaje "swoje" potrawy, charakterystyczne dla regionu czy danej rodziny. Jedną rzecz jednak powinniśmy mieć wspólną. Na naszych świątecznych stołach jedna rzecz nie powinna się pojawić. 

- Takim przedmiotem jest telefon komórkowy, smartfon. Na świątecznym stole, i w ogóle na żadnym innym, nie ma na niego miejsca - jeśli chcemy traktować naszych gości z należytym szacunkiem - mówi Marta Augustyn. - Zastawa zaś zależy od nas, od naszego menu. Pochodzimy z różnych regionów Polski, różne rzeczy będziemy serwować i do tego dobieramy sztućce i talerze. Polecam też świąteczne płócienne serwetki. 

Czwórkowy gość unika krytykowania gustu, w jakim przygotowujemy świąteczne dekoracje wigilijnego stołu, ale podpowiada, że doskonałym dodatkiem mogą być świece. - Warto jednak pamiętać, żeby dekoracje nie znajdowały się na wysokości wzroku siedzących przy stole gości, by nie zaburzały komunikacji - wyjaśnia. 

Prezenty - wręcz zapakowany, otrzymany rozpakuj

Świątecznym punktem, który wielu spędza sen z powiek jest kwestia prezentów: jak je zapakować, jak dobrać produkty do pakowania, jak je wręczać. 

- Podarki zapakowane w papier z ozdobną wstążką, gałązką rozmarynu wyglądają najpiękniej. Jednak ja też nie jestem wirtuozem w pakowaniu prezentów i czasem korzystam z torebek prezentowych - przyznaje ekspertka. - Warto się postarać i pięknie zapakować prezent, jeśli jednak nie czujemy się na siłach - kupmy torebkę. Lepiej zapakować prezent w torebkę, niż dać go bez opakowania, co może urazić osobę obdarowywaną. 


Posłuchaj
20:57 czwórka pasjonauci 23.12.2023 marta.mp3 O dobrych zasadach przy świątecznym stole przypomina Marta Augustyn (Pasjonauci/Czwórka)

 

Przy wręczaniu prezentów obowiązują pewne zasady. Gdy przychodzimy do kogoś na przyjęcie to prezent wręczamy zaraz po odwieszeniu płaszcza. Witamy się z gospodarzem, wręczamy prezent, ten dziękuje, ogląda co dostał i dziękuje jeszcze raz. 

Te zasady nieco zmieniają się w Wigilię. - W moim domu zasada jest prosta - po kolacji wigilijnej dzieci rozdają prezenty, które są pod choinką. Każdy, kto dostanie prezent, rozpakowuje go i dziękuje. Słowem kluczem jest tu "rozpakowanie" - podkreśla gość Martyny Matwiejuk. - Niestety zdarzają się prezenty nietrafione. Często obawiamy się naszej miny, gdy zobaczymy, co dostaliśmy. Czasem ciężko jest zareagować z entuzjazmem, ale doceńmy starania, wkład finansowy obdarowującego. Moja zasada jest taka: nie oczekuj niczego, spodziewaj się wszystkiego, to może się miło zaskoczysz. 

Czytaj także:

Miłe życzenia czy stresujący moment?

Wigilijną tradycją jest składanie sobie życzeń. To miły, ale jednak dla wielu stresujący moment. Nie jest łatwo złożyć życzenia cioci czy wujkowi, których rzadko widujemy, trudno ułożyć dla nich coś spersonalizowanego, bo jednak słabo ich znamy. - Jeśli boimy się strzelić gafę, to postawmy na zestaw uniwersalnych życzeń, czyli zdrowie, szczęście, pomyślność - podpowiada Marta Augustyn. - Zadbajmy by tę wersję nieco rozszerzyć, niech będzie to "pomyślność w nowym roku", "wolne chwile dla siebie". Trzymajmy się bezpiecznych tematów. 

Z życzeniami łączy się też temat bliskości i dotyku. Pojawiają się pytania komu podać rękę, kogo obdarzyć uściskiem, kogo buziakiem. - Precedencja, czyli protokolarny porządek pierwszeństwa, to temat rzeka - mówi ekspertka. - Na szczęście w sytuacjach rodzinnych i towarzyskich jest to dość proste:

  • osoba dużo starsza wybiera formę powitania czy składania życzeń,
  • kobiety mają pierwszeństwo,
  • a także gospodarze przed gośćmi,
  • kobieta wybiera rodzaj bliskości - czy to podanie dłoni czy coś więcej.

- Pamiętajmy, że możemy stawiać granice, w nich nie ma nic nietaktownego. Gdy nie uściskamy babci pewnie może być jej przykro, ale już nie miałabym oporów, by wujkowi słynącemu ze sprośnych żartów podać jedynie rękę - zdradza gość Czwórki. 

O czym nie rozmawiać przy świątecznym stole?

Marta Augustyn zauważa, że jako społeczeństwo mamy problem z delikatnością, ciągle się jej uczymy. Warto pomyśleć, przed wigilijnym spotkaniem, jakich tematów lepiej nie poruszać przy stole. Wśród nich są:

  • choroby,
  • śmierć, 
  • polityka, 
  • a nawet religia, mimo że to Wigilia. 

- Nie rozmawiajmy też na temat osób nieobecnych, skupmy się na tym, co dobre i pozytywne - podpowiada gość Czwórki. - Takich tematów jest mnóstwo, to tradycja, radosne wspomnienia. Wycofujmy się z grząskich tematów.

Wigilijna wieczerza - dobre zasady przy stole

Wiele osób dziś to wegetarianie czy weganie. Mimo że dania wigilijne nie zawierają mięsa to na stole królują ryby. - Poinformujmy naszych gospodarzy o swoich kulinarnych wyborach, zaproponujmy, że sami przygotujemy 2-3 dania wegańskie - mówi Marta Augustyn. - Gdy ktoś usilnie namawia nas na spróbowanie śledzia, jasno i grzecznie postawmy granice. 

Tradycyjnie na wigilijnym stole stawiamy 12 potraw. Czasem jest ich więcej, czasem mniej, ale na pewno jedzenia nie brakuje. Dobry zwyczaj mówi, że powinniśmy spróbować wszystkiego. 

Dbajmy, o to, żeby w przy stole wszyscy czuli się komfortowo. 

  • wykałaczka na stole służy do tego, żeby nabrać nią jedzenie. Nigdy do tego, żeby coś wyciągnąć spomiędzy zębów. 
  • dania serwowane na półmiskach podajemy sobie między gośćmi - to półmiski krążą wokół nas, a nie goście wokół półmisków. 
  • nie zaburzajmy czyjejś przestrzeni, gdy ktoś je. Trzymajmy łokcie przy sobie, każdy ma swoją przestrzeń. 
  • jeśli jesteśmy w gościach to bacznie obserwujmy gospodarzy, patrzmy na sygnały jakie wysyłają. Jeśli choć jeden z nich okazuje zmęczenie - pożegnajmy się, opuśćmy przyjęcie. 

***

Tytuł audycji: Pasjonauci

Prowadzi: Martyna Matwiejuk

Gość: Marta Augustyn (autorka profili Sztuka taktu)

Data emisji: 23.12.2023

Godzina emisji: 10.08

pj