Na ten rok zaplanowano Powszechną Wystawę Krajową, która ściągnąć miała do stolicy 4 miliony gości. Miała być ona częścią obchodów 25-lecia odzyskania niepodległości. Na przyjazd gości i turystów, prócz terenów wystawowych w okolicy Saskiej Kępy, miał czekać ukończony nowy Dworzec Centralny i towarzyszący mu Centralny Dworzec Pocztowy – największy na świecie obiekt tego typu, a także przebudowany plac Piłsudskiego i budowa nowej dzielnicy reprezentacyjnej im. Marszałka Piłsudskiego ze Świątynią Opatrzności na Polu Mokotowskim. Mapa prowadzi szlakiem tych właśnie projektów.
"Chciałem, by Warszawa była wielka"
To już trzecia z serii archimap - podkreśla Agnieszka Szulejewska z Instytutu Stefana Starzyńskiego w Muzeum Powstania Warszawskiego. Warszawa została zaplanowana przez urzędników i prezydenta Stefana Starzyńskiego. Opracowali oni także projekty budowy mostu Piłsudskiego i sieci metra, modernizacji tras wylotowych Warszawy, modernizacji siedmiu szpitali. Warto przypomnieć, że miasto zawdzięcza swojemu ostatniemu przedwojennemu prezydentowi wybudowanie 100 tys. mieszkań, powstanie 30 nowych budynków szkolnych, wykończenie i oddanie do użytku – Muzeum Narodowego, hali targowej na Żoliborzu, szpitala Przemienienia Pańskiego, renowacja Pałacu Blanka, Arsenału, Pałacu Brühla, odkrycie średniowiecznych murów Warszawy i założenie muzeum na Zamku Warszawskim.
Posłuchaj o Stefanie Starzyńskim w serwisie specjalnym Radia Wolności >>>
Mapa pokazuje jak wiele planowano i jak mogła rozwijać się stolica - dodaje Szulejewska. O jakiej wielkości Warszawy marzył Stefan Starzyński, gdy w swoim ostatnim radiowym przemówieniu do ludności stolicy we wrześniu 1939 roku mówił: "Chciałem, by Warszawa była wielka. Wierzyłem, że wielką będzie. Ja i moi współpracownicy kreśliliśmy plany, robiliśmy szkice wielkiej Warszawy przyszłości. I Warszawa jest wielka. Prędzej to nastąpiło, niż przypuszczano. Nie za lat pięćdziesiąt, nie za sto lat, lecz dziś widzę wielką Warszawę. Gdy teraz do Was mówię, widzę ją przez okna w całej wielkości i chwale, otoczoną kłębami dymu, rozczerwienioną płomieniami ognia, wspaniałą, niezniszczalną, wielką, walczącą Warszawę. I choć tam, gdzie miały być wspaniałe sierocińce, gruzy leżą, choć tam gdzie miały być parki, dziś są barykady gęsto trupami pokryte, choć płoną nasze biblioteki, choć palą się szpitale - nie za lat pięćdziesiąt, nie za sto, lecz dziś Warszawa broniąca honoru Polski jest u szczytu swej wielkości i sławy."
Plan archiwalnej mapy przygotowali historycy Grzegorz Piątkowski i Jarosław Trybuś. Archimapa jest też zapowiedzią książki Jarosława Trybusia "Warszawa Niezaistniała", która ukaże się w drugiej połowie października.
Zobacz serwis Polskiego Radia o II wojnie światowej >>>
Mapa jest już dostępna w Muzeum Powstania Warszawskiego. Można ją także kupić w sklepie internetowym na stronie www.1944.pl. Promocja wydawnictwa miała odbyła się w środę wieczorem w Bibliotece Narodowej.
Zobacz galerię: DZIEŃ NA ZDJĘCIACH >>>
IAR, gs