Łódź - miasto ze śledziem, rzekami i "Luwrem"?
Ulica Grzybowska ma swój początek przy placu Grzybowskim. Są tu wieżowce, bloki osiedla Za Żelazną Bramą, kamienice, niektóre odrestaurowane, inne nie, jest kościół katolicki św. Trójcy, w oddali widać Pałac Kultury i Nauki. - Historia zasiedlania tego obszaru zaczyna się około 500 lat temu. Ten obszar zmieniał się bardzo, były różne koncepcje na jego zagospodarowanie - mówi pasjonat historii Warszawy i urbanistyki Tomek Rychlewski.
04:20 czwórka stacja nauka 04.11.2021.mp3 Skąd się wzięła nazwa Grzybów i ulicy Grzybowskiej w Warszawie? (Stacja Nauka/Czwórka)
- Plac Grzybowski ma kształt trójkątny. Kiedyś był to rynek miejscowości, która nazywana była jurydyką. Tych jurydyk, czyli małych wiosek podmiejskich pod Warszawą, było sporo, w samej stolicy ponad 20, a jedną z nich był Grzybów - opowiada rozmówca Oliwii Krettek.
Historia nazwy tej jurydyki jest prosta. Pochodzi od nazwiska Jana Grzybowskiego, który tę ziemię dostał od króla w XVI wieku i założył na niej jurydykę. - Jurydyka była wytyczona trzema drogami. Stąd ten wspomniany kształt rynku, tworzyły go trzy trakty wiodące w trzy różne strony - mówi Tomek Rychlewski. - Rynek pełnił głównie funkcje handlowe, sprzedawano tu zboże, znajdował się tu kompleks browarnictwa.
Posłuchaj także:
Kiedyś w miejscu, gdzie teraz widzimy bloki, stały kamienice, a w ich witrynach znajdowały się liczne żydowskie kramiki - handlowe i rzemieślnicze.
Dziś plac Grzybowski jest pusty. Dawniej stały na nim drewniane parterowe domy i ratusz, a także pałace, które powstały po utworzeniu jurydyki.
Ostatnie lata to ciągłe zmiany na placu Grzybowskim - remonty kamienic, ale i samego placu. Swe miejsce znalazła tu też instalacja artystyczna Joanny Rajkowskiej "Dotleniacz". Dziś tę przestrzeń czekają kolejne zmiany.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Weronika Puszkar
Materiał przygotowała: Oliwia Krettek
Data emisji: 04.11.2021
Godzina emisji: 12.22
pj