Snorkeling czyli najprostsza forma nurkowania z okularami lub maską i rurką, na płytkich wodach. Idealnym miejsce do dla tego sportu są rafy koralowe - podwodne dzieła sztuki.
Żywe koralowce
- Nie każdy wie, że koralowce to zwierzęta. Koralowiec tworzony jest przez kilkadziesiąt, kilkaset, kilka tysięcy żyjących razem polipów. Taką żyjącą kolonię polipów nazywamy koralowcem - mówi dr Katarzyna Frankowiak z MSC Polska. - Sama rafa koralowa powstaje ze szkieletów tych koralowców. Polipy wytwarzają szkielet zewnętrzny, jakby "siedzą" na szkielecie. Tworząc go budują wielkie struktury, które stanowią podstawę rafy. Na tym osadzają się różne inne zwierzęta. Rafy są też siedliskiem dla wielu innych organizmów m.in. krabów, ryb, małży, ślimaków, rozgwiazd - dodaje.
Naukowcy uważają, że rafy koralowe swoim zróżnicowaniem biologicznym są podobne lub nawet przewyższają lasy równikowe. Ich istnienie zwane jest paradoksem Darwina dlatego, że te bujne ekosystemy, tworzą się na morskich pustyniach, czyli miejscach, w których właściwie nie ma pokarmu.
Rafa i zooksantyle
Rafy powstają w wodach ciepłych, dość płytkich i nasłonecznionych. Żeby żyły niezbędna jest ich symbioza z zooksantylami, czyli drobnymi algami, które żyją w ich ciele
- Te algi, poprzez proces fotosyntezy, zapewniają substancje odżywcze koralowcom. Z tego względu te rafy koralowe tworzą się tak blisko powierzchni - wyjaśnia rozmówczyni Oliwii Krettek. - Zooksantyle potrzebują dostaw słońca. Niestety jeśli podnosi się temperatura wód dla koralowców i zooksantyli robi się za gorąco. Koralowce są zestresowane, pozbywają się alg, wypluwają je z siebie i nie są w stanie same utrzymać się w dobrej kondycji. To zjawisko nazywamy blaknięciem. Koralowce wtedy stają się białe, bo to algi nadają im kolor - dodaje.
04:50 czwórka stacja nauka 14.07.2022.mp3 Rafa koralowa - tajemnice i uroki tych miejsc (Stacja Nauka/Czwórka)
Koralowce potrafią przetrwać taki ciężki okres, choć nie jest im łatwo. Jeśli czynnik stresogenny, podwyższona temperatura ustępuje, to koralowce mogą na nowo pobrać zooksantyle. Problem zaczyna się, gdy stan podwyższonej temperatury nie ustępuje, bo wraz z nim koralowce umierają.
Rafy a rybołówstwo
Zagrożenie dla raf stanowi też rybołówstwo, szczególnie to inwazyjne. Może ono prowadzić do wzrostu populacji destrukcyjnych dla raf. - Tak było u wybrzeży Australii, gdzie pojawił się i rozrósł pewien gatunek rozgwiazd - zwanych korona cierniową. - Zjadały one niektóre koralowce - przypomina naukowczyni.
W niektórych miejscach, gdzie występują rafy koralowe stosuje się też bardzo agresywne sposoby połowu ryb, jak zatruwanie ich cyjankiem, czy wrzucanie dynamitu do wód. Szkodliwe dla podwodnych dzieł sztuki jest też trałowanie denne czyli łowienie ryb poprzez sieci ciągnięte po dnie.
Gdzie wybrać się na snorkeling?
Najpiękniejsze rafy koralowe znajdziemy u wybrzeży Australii, to właśnie tam znajduje się Wielka Rafa Koralowa. Kolejne miejsce jest na północ od tego kontynentu - to Trójkąt Koralowy. By podziwiać ten ekosystem możemy wybrać się trochę bliżej - do Egiptu, czy Chorwacji. W Morzu Czerwonym znajdziemy przepiękne rafy.
- Jeśli podziwiamy rafy pamiętajmy by ich nie deptać, nie zaśmiecać. To bardzo wrażliwy ekosystem - podkreśla dr Katarzyna Frankowiak.
Życie Wielkiej Rafy Koralowej - Równowaga na rafie koralowej/National Geographic Polska
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Weronika Puszkar
Materiał: Oliwia Krettek
Data emisji: 14.07.2021
Godzina emisji: 12.24
pj
