Światowy Dzień Statystyki. Po co nam dane statystyczne?

Statystyka towarzyszy nam od dawna. Dane statystyczne wykorzystywane są w badaniach opinii dotyczącej popularności partii politycznych, podaje się je przy okazji tematów związanych ze zdrowiem, sportem, nowymi technologiami i innymi dziedzinami życia. Czy jednak zawsze powinniśmy je traktować bezkrytycznie?

zdjęcie ilustracyjne

Foto: shutterstock/Natee K Jindakum

Studia - nie tylko nauka, lecz także nowe możliwości

Mark Twain mówił, że są trzy rodzaje kłamstwa. Według niego tym trzecim jest właśnie statystyka. - Jest w tym trochę prawdy – przyznaje profesor Aneta Ptak-Chmielewska z Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. - To wynika z tego, że wszelkie informacje płynące z liczb można przedstawić na taki sposób, żeby wydedukować czy zinterpretować je na swój własny sposób. To jest niestety słabość statystyki, dlatego tak istotne jest, by prawidłowo nauczać interpretacji danych – podkreśla.

Posłuchaj

04:12 czwórka czat czwórki 20.10.2021.mp3 Po co nam statystyka i jak ona działa? (Czat Czwórki/Czwórka)

  

Liczby zawsze są bezlitosne i jednoznaczne, problemem jest ich interpretacja. Niestety można manipulować danymi, mamy z tym do czynienia w przestrzeni medialnej.

- By to zweryfikować, nie można brać wszystkiego wprost. Nie możemy przyjmować, że wszystko jest danymi – mówi gość Piotra Firana. - Jeśli dostajemy informację już przetworzoną, choćby przez media, to trzeba zawsze podchodzić do tego krytycznie. Nie ma tu innej możliwości, niż tylko sięgnąć do tego, czego nas uczono w szkole i na studiach – dodaje.

Czytaj także:

• Sztuczna inteligencja - szansa, czy zagrożenie?
• Studencki portfel a pandemia. Co się zmieniło?

Co jakiś czas badane jest poparcie dla partii politycznych. Takie badania prowadzone są przez różne podmioty i zlecane przez różne podmioty. Zdarza się, że różnice w badaniach sondażowych są bardzo duże.

- Te różnice wynikają z doboru próby, z doboru respondentów do tego typu ankiet. To jest niestety pole do manipulacji – wyjaśnia profesor. - Żeby uzyskać prawdziwy wynik, trzeba trafić w odpowiedni moment, w odpowiednią grupę i odpowiednio to dostosować, by uzyskać interesujący nas wynik. Trzeba też patrzeć krytycznie na liczby. Potrzebna jest głębsza wiedza statystyczna, by wiedzieć, co w nich zostało zniekształcone tudzież niedopowiedziane. To niestety nie każdy rozpozna.

Czytaj także:

• System kaucyjny. Butelki z kaucją zadbają o naszą planetę?

Należy pamiętać o pozytywnych aspektach statystyki. Ona jest codziennie obecna w naszym życiu. Dzięki niej widzimy rozwój sportowców, ich kolejne rekordy, możemy śledzić wspaniałe osiągnięcia człowieka. - Bez statystyki nie obylibyśmy się w codziennym życiu – podkreśla profesor.

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Gość: profesor Aneta Ptak-Chmielewska (Instytut Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie)

Data emisji: 20.10.2021

Godz. emisji: 15.31

pj