Matury 2022. Historia last minute: "polskie miesiące"

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2022 21:40
Matury w pełni, a 17 maja maturzyści przystąpią do egzaminu dojrzałości z historii. Jak co roku towarzyszymy maturzystom. Tym razem wraz z Justyną Majchrzak sprawdzamy, jakie były najważniejsze miesiące w powojennej historii Polski.
Poznań56. Tłum demonstrantów na czołgu wysłanym w celu uspokojenia sytuacji
Poznań'56. Tłum demonstrantów na czołgu wysłanym w celu uspokojenia sytuacjiFoto: Instytut Pamięci Narodowej

Pierwszym ważnym momentem powojennej historii był czerwiec 1956 roku. Podczas strajków w Poznaniu, robotnicy po raz pierwszy zwrócili się przeciw władzy. - Do miasta wkroczyło w ciągu kilkunastu godzin 11 tysięcy żołnierzy, 360 czołgów, 31 z nich zostało zniszczonych lub uszkodzonych w trakcie walk. To pokazuje jaka była skala walk ulicznych - mówi prof. Jerzy Eisler. - Według najnowszych zaktualizowanych danych, w Poznaniu zginęły co najmniej 73 osoby. Szacuje się, że około tysiąca było rannych.

Marzec'68 - protesty studentów

Kolejnym ważnym polskim miesiącem był marzec'68 roku. Tym razem do protestów doszło na uczelniach, a wiece zostały brutalnie zdławione przez oddziały ORMO i Milicji Obywatelskiej. - To było straszne bicie - wspominała w Polskim Radiu Irena Lasota, wtedy studentka filozofii na Uniwersytecie Warszawskim.

Mimo represji, demonstracje rozprzestrzeniły się po innych polskich uczelniach. - Przybrały charakter ogólnopolski, dotarły do Poznania, Wrocławia, Łodzi, Krakowa i Gdańska. Wielu studentów aresztowano, wielu wydalono z uczelni, zwolniono też dziesiątki pracowników naukowych - mówi Justyna Majchrzak. - Potem zaczęto szukać winnych. I sekretarz KC PZPR wskazał na "żydowskich nacjonalistów". Na fali antyżydowskiej nagonki rozpętanej przez Władysława Gomułkę, Polskę opuściło do 20 tysięcy ludzi.


Grudzień'70 - strajki na Wybrzeżu

Grudzień'70 - to kolejny ważny miesiąc w polskiej historii. Znów doszło do strajków, tym razem powody były ekonomiczne. Bezpośrednią przyczyną był fakt, że dwa tygodnie przed świętami podwyższono ceny wielu produktów. - Fala strajków objęła Wybrzeże: Gdańsk, Gdynię, Szczecin. Znów przeciwko protestującym władza użyła broni - opowiada nasza reporterka. - Konsekwencją grudniowych wydarzeń na Wybrzeżu była zmiana władzy. Miejsce Władysława Gomułki zajął Edward Gierek i stał na czele partii aż do kolejnego polskiego miesiąca i kolejnego wstrząsu.

Zobacz także:


Sierpień'80 - narodziny Solidarności

Sierpień'80 - znów zaczęło się od strajków na Wybrzeżu. - Na czele komitetu strajkowego stanął wówczas szerzej niezdany działacz Wolnych Związków Zawodowych Lech Wałęsa - mówi prof. Jerzy Eisler. - Widać było, że jeżeli negocjacje natychmiast nie zakończą się porozumieniem fala strajkowa w następnych dniach rozleje się po całym kraju. W tej sytuacji 30 sierpnia w Szczecinie i dzień później w Gdańsku zostały podpisane porozumienia później nazywane sierpniowymi umowami społecznymi. Tak narodziła się Solidarność, a zaczęła agonia PRL.


***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał przygotowała: Justyna Majchrzak

Data emisji: 10.05.2022

Godzina emisji: 16.15

Czytaj także

Matura z Czwórką. Polski, matematyka, historia. Egzaminy wystartowały, a my wciąż powtarzamy materiał

Ostatnia aktualizacja: 13.04.2022 12:23
Radzimy, na jakie zagadnienia zwracać uwagę, pytamy o opinie ekspertów i sprawdzamy rozwiązania testów z poprzednich lat - to praktyczny poradnik.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Matura 2022 z matematyki. "Warto czytać pytania ze zrozumieniem"

Ostatnia aktualizacja: 12.04.2022 14:41
- Treść zadań trzeba czytać bardzo wnikliwie, szczegółowo i dokładnie, i nie należy się zrażać, jeśli początkowo nie mamy pomysłu na ich rozwiązanie - mówiła Kinga Gołębiewska, która przygotowuje uczniów do egzaminu z matematyki.
rozwiń zwiń