Matury 2022. Historia Last Minute: Stalin - tyran o wielu pseudonimach

Ostatnia aktualizacja: 19.04.2022 17:00
W marcu 1953 roku zgasło "Słoneczko Narodów" - tym pseudonimem niektórzy określali Józefa Stalina. Wielu opłakiwało zbrodniarza, ale czy ich łzy były szczere?
1956 rok przyniósł kres kultu Stalina
1956 rok przyniósł kres kultu Stalina Foto: shutterstock.com/wolffpower

Józef Stalin był politykiem, dyktatorem, zbrodniarzem komunistycznym odpowiedzialnym za śmierć milionów ludzi. Epoka jego rządów określana jest mianem stalinizmu. Przez ten czas nadano mu wiele przydomków. Był "natchnieniem milionów", "wiecznie płonącym słońcem komunizmu", "wielkim wyzwolicielem", "tytanem myśli". Opowiadano o nim niestworzone historie - "kazał zawrócić bieg rzek i zamienić pustynie w urodzajne pola", "zatrzymał niszczycielskie wiatry i przeobraził krajobraz ziemi". Mówiło się, że tylko dzięki wskazówkom wielkiego Stalina ludzkość może osiągnąć szczęście. 

Gdy rozkwitał kult Józefa Stalina, szalał też stalinowski terror. 5 marca rozgłośnia moskiewska podała komunikat o śmierci dyktatora. W tym czasie zaczęto opowiadać dowcip: na pytanie "Na co umarł Stalin?" odpowiadano: "Na szczęście". 

- Nie wiadomo, na co tak naprawdę umarł Stalin - mówi dr Konrad Rokicki z Instytutu Pamięci Narodowej. - Tajemnice tej śmierci jego współtowarzysze zabrali do grobu. Wiemy, że dostał wylewu i że nie udzielono mu pomocy - dodaje. 

Polacy o śmierci Józefa Stalina dowiedzieli się z audycji Radia Wolna Europa. Komunikat mówił, że z 1 na 2 marca Stalin doznał wylewu krwi, który uszkodził ważne części mózgu. Informowano, że Stalin stracił przytomność, nastąpił paraliż prawej strony ciała oraz utrata mowy. 

Reakcje ludzi na śmierć "Słoneczka Narodów" były przeróżne. Profesora Wiktora Sukiennickiego ogarnęła radość, ale byli też tacy, którzy szczerze płakali po swym wodzu. 

W dniu pogrzebu Józefa Stalina w Polsce i innych krajach specjalistycznych ogłoszono żałobę, flagi opuszczono do połowy masztu, miasta udekorowano portretami komunistycznego wodza, w gazetach pojawiły się nekrologi, Rada Państwa ustanowiła zmianę nazwy miasta Katowice na Stalinogród. 


Posłuchaj
03:29 czwórka czat czwórki 19.04.2022 historia.mp3 Historia Last Minute: 5 marca 1953 roku to data śmierci Stalina. Czy ktoś płakał po zbrodniarzu? (Czat Czwórki/Czwórka)

 

Zobacz także:

Kult Stalina trwał do 1956 roku. Wtedy doszło do wygłoszenia tajnego referatu przez Chruszczowa o kulcie jednostki i jego następstwach. Było to przełomowe wydarzenie w komunistycznym świecie. 

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał przygotowała: Justyna Majchrzak

Data emisji: 19.04.2022

Godzina emisji: 15.50

pj

Czytaj także

Matura z Czwórką. Polski, matematyka, historia. Egzaminy wystartowały, a my wciąż powtarzamy materiał

Ostatnia aktualizacja: 13.04.2022 12:23
Radzimy, na jakie zagadnienia zwracać uwagę, pytamy o opinie ekspertów i sprawdzamy rozwiązania testów z poprzednich lat - to praktyczny poradnik.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Matura 2022 z matematyki. "Warto czytać pytania ze zrozumieniem"

Ostatnia aktualizacja: 12.04.2022 14:41
- Treść zadań trzeba czytać bardzo wnikliwie, szczegółowo i dokładnie, i nie należy się zrażać, jeśli początkowo nie mamy pomysłu na ich rozwiązanie - mówiła Kinga Gołębiewska, która przygotowuje uczniów do egzaminu z matematyki.
rozwiń zwiń