Warszawa pokonana, ale nie zdobyta!

Twarda obrona stolicy trwała 22 dni. Obok żołnierzy brali w niej udział cywile. Większość ludności była zdecydowana trwać w walce pomimo ofiar. Powszechne było hasło "Nie dajmy się! Wolimy zagrzebać się w gruzach, niż poddać Niemcom". 

Warszawa 29 września 1939 rok

Foto: NAC/Wydawnictwo Prasowe Kraków-Warszawa/Sygnatura: 2-101

Mija 79 lat od kapitulacji Warszawy, podpisanej 28 września 1939 roku, w budynku fabryki Skody na Rakowcu, przez gen. Tadeusz Kutrzeba i gen. Johannes Blaskowitz. - Akt kapitulacji zakładał, że przestają się toczyć walki w Warszawie, że wkraczają wojska niemieckie, że polscy oficerowie (około 120 -140 tysięcy żołnierzy) trafiają do niewoli niemieckiej, zaś szeregowcy są zwolnieni - mówi Łukasz Przybyłek, historyk z Dziecięcego Uniwersytetu Ciekawej Historii. - Paradoksalnie najlepiej wyszli na tym, ci którzy poszli do niewoli. W późniejszych latach wojny, to na dawnych szeregowych spoczął duży trud walk - dodaje. 

Filarem moralnym we wrześniu 1939 roku dla ludności cywilnej był prezydent miasta Stefan Starzyński, który podjął się kierowania obroną cywilną stolicy. Starzyński wykazał się ogromnym zmysłem organizacyjnym, ale i determinacją oraz poświeceniem w obronie Warszawy. 

Czwórkowy gość podkreśla, że Warszawa nigdy nie została zdobyta. Jeszcze 26 września walczący odparli ostatni szturm niemiecki na stolicę. Od 1939 roku miasto nadany ma również order Virtuti Militari, jako jedyne w Polsce. 

Serwis historyczny Polskiego Radia - Wrzesień 1939 >>>

Generał Aleksander Pragłowski, czas walk wspominał na antenie Radia Wolna Europa. - Warszawa była na on czas jedyną wysepką oporu na całym kontynencie. Walcząc spełniała misję polityczną, a nade wszystko wiązała duże siły niemieckie, stwarzała wyjątkową szansę dla uderzenia sprzymierzonych od zachodu - mówił.  

Nie bez znaczenia dla walczących była też działalność radiowców Polskiego Radia. Radiowcy nadawali codziennie, aż do 23 września, gdy zbombardowana została elektrownia na Powiślu. Przy pomocy krótkofalówek działali jeszcze kilka dni. Jak brzmiał ostatni komunikat Polskiego Radia w 1939 roku? Co kapitulacja oznaczała dla Warszawy? O tym w nagraniu audycji. 

***

Tytuł audycji: Zaklinacze czasu

Prowadzi:  Jakub Jamrozek

Gość: Łukasz Przybyłek (historyk z Dziecięcego Uniwersytetu Ciekawej Historii)

Data emisji: 29.09.2018

Godzina emisji: 14.16

pj/kd