Dziś Izrael to państwo niezwykle zróżnicowane. Pomimo stosunkowo małej powierzchni, w populacji liczącej 7,66 miliona większość stanowią Żydzi - to aż 75 proc. mieszkańców, a drugą co do wielkości grupę stanowią Arabowie - to 20 proc. mieszkańców. Trzecią co do wielkości grupą etniczną są Samarytanie. Pod względem wyznaniowym w Izraelu też występuje duże zróżnicowanie - obok żydów mieszkają tu również muzułmanie, chrześcijanie i druzowie. Są także mniejsze grupy religijne.
Nazwa Izrael pochodzi z biblijnego Starego Testamentu i oznacza "ten, który walczy z Bogiem". Zdaniem niektórych badaczy słowo Izrael pochodzi od czasownika "śarar" i oznacza "Bóg zasad".
- Przed laty życie mieszkańców Galilei, Samarii, Judei nie było nudne ze względu na warunki naturalne. Obszar ten jest niewielki, ale inaczej życie wyglądało nad Jeziorem Genezaret, gdzie można było uprawiać rybołówstwo czy rolę, a inaczej na obszarach pustynnych czy górzystych - opowiadał archeolog prof. Piotr Dyczek. - Zróżnicowanie społeczne odzwierciedlało topografię, a na to nakładały się elementy religijne i historyczne. Izrael był wielokrotnie podbijany, mieszały się tam kultury, mówiono tam przynajmniej w trzech językach, więc to społeczeństwo było niezwykle zróżnicowane - podkreślał ekspert.
Jak podkreślał gość Czwórki, hierarchowie kościelni - poza swoją misją - mieli "zwykłe zawody". - Oczywiście wpływali na swoje społeczności, ale z drugiej strony musieli przecież zarabiać, więc mieli pracę. Z tego względu znajdowali się na różnych szczeblach hierarchii społecznej - podkreślał prof. Piotr Dyczek.
14:48 czworka 2021_12_25-14-16-17.mp3 Jak żyli mieszkańcy dawnej Jerozolimy? Tłumaczy prof. Piotr Dyczek (Zaklinacze czasu/Czwórka)
Zobacz więcej Podróże z Czwórką <<<
Gdy wówczas na świat przychodziło dziecko - jak tłumaczył ekspert - jego przyszłość i przyszłość rodziny zależała od płci. - Majątek musiał być przekazywany po linii męskiej, więc jeśli w rodzinie rodziły się same dziewczynki, zaczynał się problem. Święty Piotr - jako człowiek bogaty, rybak i właściciel łodzi - jest świetnym przykładem. Najlepiej wówczas było być oczywiście rzemieślnikiem - jak święty Paweł, który był tkaczem - a dużo niżej w tej hierarchii znajdowali się rolnicy i pasterze - tłumaczył ekspert. - Na samym dole społecznej drabiny byli "ludzie ziemi", czyli robotnicy, których można było wynająć. Dziś widzimy, że do narodzonego Jezusa przychodzą właśnie rolnicy, co symbolicznie oznacza, że objawił się on właśnie najbiedniejszym, a nie bogatym.
***
Tytuł audycji: Zaklinacze czasu
Prowadzi: Jakub Jamrozek
Gość: prof. Piotr Dyczek (archeolog, dyrektor Ośrodka Badań Nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej, Uniwersytet Warszawski)
Data emisji: 25.12.2021
Godzina emisji: 14.17
kd
Na audycję Zaklinacze czasu zapraszamy w sobotę (25.10) po godz. 14.05. Program poprowadzi Jakub Jamrozek.
kd
