Elżbieta II - na tronie od 69 lat. Jaka była jej młodość?
Dzieliła ich duża różnica wieku - niektórzy historycy są zdania, że Władysław Jagiełło był starszy od Jadwigi nawet o dwadzieścia dwa lata. W dodatku jej serce było już zajęte - wcześniej zaręczyła się ze znanym sobie mężczyzną. Z Jagiełłą nigdy przedtem się nie widzieli. Wychowywali się w różnych kulturach, różniło ich wykształcenie. Jadwiga nie tylko umiała pisać i czytać, ale też biegle władała kilkoma językami. Posiadała także prywatną bibliotekę. Jagiełło był określany jako barbarzyńca i analfabeta. Czy małżeństwo Jadwigi i Władysława mogło być, przy tak wielu rozdźwiękach, udane?
15:37 Czwórka/ Zaklinacze Czasu - Jagiełło i Jadwiga 27.06.2021.mp3 Kamil Janicki opowiada o małżeństwie królowej Jadwigi i Władysława Jagiełły (Zaklinacze Czasu/Czwórka)
Pierwotnie Jadwiga była przeznaczona na żonę austriackiego księcia Wilhelma Habsburga, zaręczyny tej pary odbyły się, gdy Jadwiga miała 4 lata, a Wilhelm - kilka więcej. - W gruncie rzeczy Jadwiga miała już męża. W późnym średniowieczu często praktykowano śluby wśród dzieci, one się odbywały z pompą i ceremoniałem - mówi Kamil Janicki, autor książki "Damy Władysława Jagiełły". - Tak też było w tym wypadku. Zorganizowano pełny ślub, a potem były pokładziny. Formalnie więc było to małżeństwo, ale brakowało jednego, ostatniego fizycznego aktu, żeby już na całe życie małżeństwo było potwierdzone. Dopiero wtedy małżonkowie byliby pełnoprawnie sobie poślubieni.
Nic nie zapowiadało, że Jadwiga odegra taką rolę w historii. Była trzecim dzieckiem króla Węgier i Polski Ludwika Węgierskiego i początkowo nie przewidywano dla niej ani tronu, ani specjalnego spadku i posagu. Potem historia układa się jednak zupełnie inaczej, niż przewidywał Ludwik, a Jadwiga zostaje koronowana na króla Polski. Ślub z nią otwiera drogę do władania państwem ważnym w politycznej układance Europy.
Posłuchaj także:
Życie codzienne w średniowieczu - jak wyglądało?
Jej sytuacja więc się zmienia, a z politycznego punktu widzenia lepszym kandydatem dla Jadwigi jest Władysław Jagiełło. Dzięki temu mariażowi Polska miała się połączyć z Wielkim Księstwem Litewskim i skutecznie stawić czoła rosnącemu w siłę zakonowi krzyżackiemu.
Jadwidze z całą pewnością nie było obojętne, za kogo wyjdzie. Przebywając na dworze w Wiedniu, poznała Wilhelma Habsburga, była więc to osoba jej znana, z którą nawiązała już więź. Tymczasem Jagiełło, w postrzeganiu Jadwigi, to był barbarzyńca ze wschodu, poganin, człowiek dziki i do tego sporo starszy. Przy Wilhelmie, jednak nieco młodszym od Jagiełły, czuła się dużo lepiej.
- Od początku jest to relacja niedobrana. Jadwiga znajduje się pod kloszem, jest prowadzona przez polskich polityków, którzy za jej pośrednictwem starają się rządzić, co nie odpowiada Jagielle - tłumaczy gość Czwórki. - Mamy sytuację, która się nigdy wcześniej nie wydarzyła, bo nigdy nie koronowano w Polsce kobiety na króla. Jadwiga była traktowana jak właścicielka państwa Polskiego, była dziedziczką Piastów. Po koronacji Jagiełły na króla Polski, mieliśmy teoretycznie dwóch królów, którzy mieli tę samą pozycję. Jednak pozycja prestiżowa Jadwigi jest o wiele silniejsza, ze względu na jej dziedzictwo.
Posłuchaj także:
W pierwszych latach Jadwiga nie sprawia problemów Jagielle, jednak gdy dorasta, zaczyna aktywnie działać w polityce, czasami wbrew swojemu mężowi. - Pojawiają się konflikty, kłótnie i spory. Jadwiga wchodzi w sprawy ściśle zarezerwowane dla Jagiełły. Za plecami króla prowadzi własną politykę i próbuje budować własne wpływy - opowiada Kamil Janicki. - Ich relacje są napięte, konflikty są częste i również osobiście zupełnie się nie dogadują. Jagiełło jest człowiekiem podejrzliwym, już w pierwszych latach małżeństwa nie ufa Jadwidze i - uważając, że jednak z Wilhelmem połączyło ją coś więcej - zaczyna wierzyć w plotki, że Jadwiga go zdradzała. Dodatkowo podejrzenia podsycają intrygi Krzyżaków i Habsburgów, którzy nie mogą się pogodzić z utratą takiej partii. Relacje pomiędzy małżonkami są złe. Jadwiga i Władysław mają osobne dwory i nie widują się zbyt często.
Posłuchaj także:
Bliskości nie sprzyjały też różnice kulturowe między małżonkami. Król był bardzo przesądny i bał się sił nadprzyrodzonych. - Jadwiga jest intelektualistką, włada językami obcymi, kontaktuje się z samym papieżem - opowiada gość Czwórki. - Ma inny charakter i jest zupełnie inną osobowością niż Jagiełło, który jest człowiekiem politycznie wybitnym, jednak prostszym. Myśli tak, jak kiedyś myśleli wodzowie - jest bardzo bezwzględny, podstępny i podejrzliwy. Więc tu nie ma zgody - mówi.
Ostatnie lata życia Jadwigi to jest próba wybijania się na niezależność. Królowa chce samodzielnie prowadzić działalność polityczną, a Jagiełło dąży do tego, żeby go traktowano jako pełnoprawnego króla. - 13 lat po ślubie ten konflikt przerywa zajście przez Jadwigę w ciążę. To zmienia na krótko relacje, jednak zaraz po tym dochodzi do tragedii, gdy co prawda Jadwiga rodzi córkę Elżbietę Bonifację, ale zarówno dziecko, jak i matka szybko umierają - tłumaczy Kamil Janicki. - Natomiast przed śmiercią Jadwiga jeszcze zdążyła wybrać kolejną polską królową, co jest kolejnym unikatem w naszej historii - podsumowuje gość audycji.
***
Tytuł audycji: Zaklinacze czasu
Prowadzi: Anna Hardej
Gość: Kamil Janicki (autor książek, w tym "Damy Władysława Jagiełły", redaktor naczelny portalu wielkahistoria.pl)
Data emisji: 27.06.2021
Godzina emisji: 14.16
aw
