Zakopane. Jedyne "wolne" miasto w PRL-u?

Ostatnia aktualizacja: 23.02.2020 10:30
Do tego miasta się wyrusza, nie jedzie, w tym mieście się spożywa, a nie je. - W PRL-u Zakopane było jedynym miejscem w Polsce, w którym życie toczyło się wg innych zasad niż w reszcie kraju - mówi historyk prof. Jerzy Kochanowski.
Audio
  • Skąd się wzięła i jak wygląda dziś legenda miasta Zakopane? (Klucz kulturowy/Czwórka)
zdj. ilustracyjne
zdj. ilustracyjneFoto: welcomia/shutterstock.com

Żadne inne miasto nie wykreowało sobie takiego mitu i prestiżu. A z mitem się nie walczy prof. Jerzy Kochanowski

Inność wykreowana przez mit

Górale nie zamierzali podporządkować się władzy ludowej i żyli po swojemu. W Zakopanem obowiązywał swoisty pakt o nieagresji, który pozwolił współistnieć ze sobą partyjnym notablom, inteligentom, agentom służb specjalnych, robotnikom, przemytnikom i drobnym przestępcom. - Wiele instytucji miało tam własne ośrodki wypoczynkowe - nie tylko rządowe, ale też kulturalne. Artyści i naukowcy stanowili potężną grupę turystów, która bawiła w Zakopanem i miała duży wpływ na jego obraz - opowiada gość Czwórki. - To było miasto ludzi bogatych i dla bogatych. Wszyscy czuli się tam jak u siebie - dodaje.

Czytaj także
shutterstock_Kraków Nowa Huta 1200.jpg
Kopciuszek Krakowa czy miasto marzeń? Prawda o Nowej Hucie

Polityka, pieniądze, przetrwanie

Za rządów Władysława Gomółki o Zakopanem mówiło się, że to "wolne miasto". - Mieszkańcy tego miasta traktowali polityków i politykę niezwykle pragmatycznie, utylitarnie. Polityka miała im zapewnić pieniądze i przetrwanie. Wszystko po to, by chronić ojcowiznę - przekonuje autor książki "Wolne miasto Zakopane 1956-1970".

Jest konsumpcja, a gdzie kultura?


Czytaj także
wieczór literacki nałęczów 1905 1200 pap.jpg
Zazdrość, zdrada, nielegalne związki. Życie pisarzy na przełomie wieków

Dziś - jak przekonuje prof. Jerzy Kochanowski - Zakopane stało się miastem niezwykle egalitarnym. - Praktycznie nie ma już nic wspólnego z kulturą wysoką. To miejsce czystej konsumpcji, w którym nie obowiązują żadne reguły: ani w urbanistyce, ani w zagospodarowaniu przestrzeni - mówi. - Boli to także mieszkańców stolicy polskich Tatr, którzy tęsknią za dawną magią. Ale prawda jest taka, że od początku XIX wieku Zakopanem rządzą mit i pieniądze - podsumowuje profesor. 

***

Tytuł audycji: Klucz Kulturowy

Prowadzi: Justyna Majchrzak

Gość: prof. Jerzy Kochanowski (historyk, autor książki "Wolne miasto Zakopane 1956-1970")

Data emisji: 22.02.2020

Godzina emisji: 15.09

kul/kd

Czytaj także

Pałac Kultury i Nauki. "To Polska w pigułce"

Ostatnia aktualizacja: 21.07.2018 17:40
63 lata temu - 21 lipca - oddano do użytku Pałac Kultury i Nauki w Warszawie. - Z upływem lat rysy budynku stały się bardziej amerykańskie. Od strony zachodniej wygląda jak wieżowiec art deco z Chicago - ocenia Beata Chomątowska, autorka książki "Pałac. Biografia intymna".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gawęda - zespół pieśni, tańca i hartu ducha

Ostatnia aktualizacja: 15.10.2018 13:00
Co łączy Marka Kościkiewicza, Wojciecha Manna i Magdalenę Mielcarz? Wszyscy byli "gawędziarzami", czyli należeli do Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Związku Harcerstwa Polskiego Gawęda.
rozwiń zwiń