Jedynka
Andrzej Gralewski
27.09.2014
Tajne nauczanie - największa akcja konspiracyjna w Polsce
Dziś mija ćwierć wieku od powołania Służby Zwycięstwu Polski. To ona dała początek strukturom podziemnego państwa, które w czasie okupacji niemieckiej działały na rzecz podtrzymania polskości i budowały opór przeciwko okupantowi. Do nich należało również tajne nauczanie.
Tajne nauczanieWikipedia/Z albumu rodziny Kurowskich
Posłuchaj
-
Tajne nauczanie podczas II wojny światowej (Sygnały dnia/Jedynka)
Czytaj także
Profesor Michał Kopczyński z Muzeum Historii Polski podkreśla, że tzw. komplety to, pod względem uczestnictwa, największa akcja konspiracyjna w Polsce podczas II wojny światowej. Tajne szkolnictwo zaczęło funkcjonować już od 1940 roku. Uczono się w grupach liczących nie więcej niż sześć osób, a to dlatego, żeby zminimalizować ryzyko donosu i wpadki. Nauczanie ogarnęło swym zasięgiem znaczną część młodzieży, zwłaszcza dużych miastach. - Dzięki tajnemu nauczaniu nie było takiej wielkiej przerwy cywilizacyjnej, jeśli chodzi o wykształcenie - ocenia historyk.
Barbara Kamińska w 1939 roku miała 14 lat. Mieszkała w Warszawie. Wspomina, że tajne komplety zbierały się w mieszkaniach koleżanek ze szkoły podstawowej i gimnazjum. Uczyli się tych samych przedmiotów co w szkole i nawet obsada profesorska była ta sama.
- Ktoś z domowników pilnował drzwi, aby uprzedzić, że idzie ktoś podejrzany - mówi. Wcześniej wiadomo było gdzie pochować książki i zeszyty, a uczestnicy kompletów udawali, że się bawią. To właśnie na kompletach koleżanka zaproponowała pani Barbarze wstąpienie do AK. Po przeszkoleniu została łączniczką. Spotkała później wiele koleżanek z kompletów, które również były łączniczkami.
Wspomnień wysłuchał Krzysztof Horwat.
Była to ostatnia z audycji "Historie zapamiętane", w którym świadkowie tamtych dni opowiadali o życiu podczas okupacji.
(ag)