Logo Polskiego Radia
Jedynka
Michał Górski 09.03.2023

Wyjątkowy projekt polskich badaczy. Jaki wpływ na mózgi dzieci ma smog?

Projekt naukowy NeuroSmog, poświęcony był wpływowi smogu na mózgi dzieci. Przedsięwzięcie realizowały Uniwersytet Jagielloński i Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy. - Przebadaliśmy ponad 700 dzieci - mówi dr hab. Marcin Szwed.

Dzieci losowo wybrane do badań nad wpływem smogu na ich mózgi pochodziły z południowej Polski, gdzie zjawisko smogu występuje często. - Przebadaliśmy ponad 700 dzieci z Krakowa, z Zakopanego, Nowego Targu, Cieszyna, Żywca, Bielska-Białej i Kłobucka. (...) Losowaliśmy szkoły, klasy, a w klasach dzieci. To, co odkryliśmy, dotyczy potencjalnie wszystkich dzieci żyjących w Polsce - zwraca uwagę dr hab. Marcin Szwed.

Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w rozmowie z Arturem Wolskim dodaje, że drugą badaną grupę stanowiły dzieci z diagnozą ADHD. - To potencjalnie grupa szczególnie wrażliwa na smog i zaburzenia, które on powoduje w umyśle. Bo te dzieci już mają jakiś kłopot i na to się nakładają zgubne skutki smogu - wyjaśnia. Badania w ramach projektu objęły dzieci pomiędzy 10. a 13. rokiem życia. 

Wpływ smogu na uwagę i cierpliwość dzieci

Dr inż. Krzysztof Skotak z Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego zwraca uwagę, że smog to mieszanina związków chemicznych i pyłu zawieszonego. - Gazy najczęściej wymieniane i najbardziej szkodliwe to są tlenki azotu głównie pochodzące z transportu, z komunikacji. Natomiast pył pochodzi z tzw. niskiej emisji. Smog obserwujemy wtedy, kiedy spalamy paliwa stałe, biomasę, węgiel (...) - zauważa.

Przy pomocy skanera mózgu dokonano licznych pomiarów, dzieci poddane zostały również specjalnym testom uwagowym. Badano nie tylko kwestie skupienia, ale również m.in. niecierpliwości. - Wykonywaliśmy je przez cały rok. W jedne dni tego smogu jest więcej, w inne jest go mniej. Wyniki są bardzo jasne. Gdy dwutlenku azotu, wolnych rodników było więcej, dzieciom szło dużo gorzej - analizuje gość Programu 1 Polskiego Radia. 


Posłuchaj
23:57 2023_03_09 19_29_09_PR1_Eureka.mp3 NeuroSmog. Wyjątkowe badania nad wpływem smogu na mózgi dzieci (Eureka/Jedynka)

 

Ponadto w audycji:

Matematyka i gry komputerowe dla dzieci

Wykorzystując narzędzia matematyczne, informatyczne oraz techniki komputerowe, specjaliści z NASK stworzyli grę przygodowo-edukacyjną dla dzieci, promującą dobre cyfrowe nawyki, zaznajamiającą młodszych oraz starszych ze strukturą internetu, a także z czyhającymi w sieci niebezpieczeństwami. Gra zawiera też wiele quizów tematycznych, które pozwalają sprawdzić i utrwalić zdobytą wiedzę z zakresu ochrony danych osobowych, haseł dostępu, szkodliwych treści czy fake newsów.

O tym, jakie jest założenie realizowanego projektu badawczego, opowiadała Kinga Karelus z Zespołu Programów Edukacyjno-Informacyjnych Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej NASK.

Czytaj także:

***

Tytuł audycji: "Eureka"

Prowadził: Artur Wolski

Gość: Kinga Karelus (Zespół Programów Edukacyjno-Informacyjnych Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej NASK), dr inż. Krzysztof Skotak z (Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy), dr hab. Marcin Szwed (profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego)

Data emisji: 9.03.2023 r. 

Godzina emisji: 19.30

mg