Logo Polskiego Radia
PolskieRadio24.pl
Izabella Mazurek 21.09.2022

Powstanie Warszawskie. "Wydałem rozkaz całkowitego zniszczenia Warszawy"

Pięćdziesiąty drugi dzień powstania, czwartek. Trwa nieprzerwany atak Niemców na Przyczółek Czerniakowski. Powstańcy utrzymują już tylko dwa domy - Solec 52 i Wilanowską 1. Brakuje już wszystkiego - broni, amunicji, jedzenia, wody.
Zgrupowanie pułku Baszta w czasie Powstania WarszawskiegoZgrupowanie pułku "Baszta" w czasie Powstania WarszawskiegoAutor nieznany/Wikipedia/domena publiczna
Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Pod nawałą przewagi militarnej Niemców pada dom pod domu w ostatnich miejscach oporu powtańców na Czerniakowie. W rękach powstańców pozostają jedynie dwa budynki - przy ul. Wilanowskiej 1 i Solec 53, których broni stu kilkunastu żołnierzy.


Posłuchaj
02:18 A47503 21.09. Powstancze kalendarium_1324162_2.mp3 - Nikt nie myślał o prywatnych potrzebach - mówił gen. Zbigniew Ścibor-Rylski ps. Motyl. (Archiwum PR)

 


Posłuchaj
02:03 04 21 wrzesnia.mp3 Kazimierz Łumiński ps. Kocio opowiada o swojej misji dostarczenia sprzętu radiowego i fotograficznego z ul. Królewskiej. (PR, 2014)

 

Niemcy burzą i palą odbite domy. Późnym wieczorem przypływa kilka łodzi z praskiej strony i udaje się wywieźć część rannych na Pragę.

Ciężkie walki trwają w Śródmieściu - powstańcy rozbijają niemiecką barykadę na rogu Al. Jerozolimskich i ul. Brackiej, odpierają uderzenie na fabrykę Bormanna przy ul. Srebrnej i bronią domu przy ul. Pańskiej 109. Ludność cywilna najdotkliwiej cierpi od nalotów lotniczych i pocisków artylerii w rejonie ul. Wareckiej, Chmielnej i Brackiej.


Posłuchaj
15:22 Dni Walczącej Stolicy, 21.09.mp3 Wypowiedź m.in. Aleksandra Gieysztora, szefa Wydziału Informacji w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Cykl "Dni Walczącej Stolicy" Władysława Bartoszewskiego. (RWE, 1984)

 

Fragment wypowiedzi Heinricha Himmlera, Komisarz Rzeszy ds. Umacniania Niemieckości wygłoszonej 21 września 1944 roku do dowódców okręgów wojskowych i dowódców szkół wojskowych: "[...] wydałem jednocześnie rozkaz całkowitego zniszczenia Warszawy. Panowie możecie sobie pomyśleć, że jestem okrutnym barbarzyńcą. Jeśli panowie tak chcecie: tak, jestem nim, gdy tak musi być. Rozkaz brzmiał: każdy dom ma być spalony i wysadzony w powietrze".