Składki są wyszczególnione na paskach, które każdy dostaje od pracodawcy. Te najważniejsze to: składka emerytalna, rentowa, chorobowa, wypadkowa i zdrowotna. Jeśli pracujemy - musimy te składki opłacać, aby potem mieć prawo do poszczególnych świadczeń.
„No co się należy – emerytura za wysługę lat.”
„Emerytura i darmowa opieka zdrowotna.”
„Mamy bezpłatne leczenie, potem emerytury w późniejszym okresie życia.”
Przede wszystkim jak wyjaśnia Jacek Dziekan z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych opłacamy składkę emerytalną. Obecnie jest to 19 i pół procent podstawy wymiaru. Ta składka w przyszłości gwarantuje nam emeryturę.
Jacek Dziekan: Ta składka w całości trafia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, natomiast później jest dzielona. Dzielona jest między I i II filar. Te pieniądze, które zostaną w ZUS – ie one będą na bieżąco przeznaczane na wypłatę bieżących emerytur. Oczywiście ta cześć składki emerytalnej, która trafi do OFE przez otwarty fundusz emerytalny będzie inwestowana po to, żeby w założeniu pomnażać te środki.
Na ubezpieczenie rentowe trafia 6 procent podstawy wymiaru liczonego od naszego wynagrodzenia. Umożliwia nam ono otrzymanie renty z tytułu niezdolności do pracy, jeśli z jakiś powodów nie moglibyśmy dalej pracować. Prawo do takiej renty zależy jednak od stażu pracy. Na przykład osoba, która skończyła 30 lat to musi mieć, co najmniej 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych.
Jacek Dziekan: Renta z tytułu niezdolności do pracy, która jest wypłacana przez ZUS jest rentą, która wynika również z naszych składek. Jeśli ktoś wcześniej nie pracował lub też pracował bardzo krótko to na taką rentę z tytułu niezdolności do pracy nie może liczyć. Wówczas państwo takim osobom pomaga w inny sposób. Pomaga poprzez instytucje opieki społecznej prowadzone przez głównie samorządy gminne w postaci rożnych zasiłków.
Kolejna składka na ubezpieczenie wypadkowe zabezpiecza nas na okoliczność zaistnienia wypadku przy pracy.
Jacek Dziekan: Takie osoby mogą liczyć przede wszystkim na jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy a później na rentę z tytułu niezdolności do pracy, która jest właśnie wynikiem wypadku przy pracy. Taka renta jest inaczej trochę naliczana, jest wyższa niż klasyczna renta z tytułu niezdolności do pracy.
Wysokość składki wypadkowej zależy od miejsca, w którym pracujemy, i od rodzaju naszej pracy. Im jest większe ryzyko wypadku, tym składka jest wyższa.
Z kolei ze składek chorobowych wypłacane są zasiłki chorobowe.
Jacek Dziekan: Ta kwota, którą dostajemy w przypadku kiedy jesteśmy chorzy w postaci wynagrodzenia chorobowego bądź tez właśnie zasiłku chorobowego bez tej składki, która wynosi 2,45 proc. podstawy wymiaru nasz komfort chorowania byłby zdecydowanie niższy.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmuje się też ściąganiem 9-procentowych składek na ubezpieczenie zdrowotne, ale one trafiają do Narodowego Funduszu Zdrowia. Te składki dają nam dostęp do bezpłatnej służby zdrowia.
Mamy jeszcze składki na Fundusz Pracy, z których między innymi wypłacane są zasiłki dla bezrobotnych, oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. To z kolei są pieniądze przeznaczane na wynagrodzenia wtedy, gdy dojdzie do likwidacji jakiegoś zakładu pracy.
***Audycja powstała we współpracy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych***