Instytut B61 to cykliczny alternatywny projekt z pogranicza nauki, spektaklu teatralnego, piosenki aktorskiej, performance’u i koncertu estradowego, zainicjowany przez toruńską Fundację Platon w ramach obchodów Międzynarodowego Roku Astronomii 2009.
W rolę inżynierów Instytut B61 wcielają się artyści i prawdziwi naukowcy, tworząc symbiotyczny zespół przygotowujący wspólnie spektakle o tematyce naukowej. Jednak głównym aktorem spektaklu „Instytut B61 – Zderzenie” jest pociąg utworzony przez najpopularniejszą polską lokomotywę elektryczną ET22, siedem wagonów towarowych i jeden socjalny. Pociąg przemieszcza się pomiędzy miastami (Warszawa, Włocławek, Poznań, Toruń, Łódź, Bydgoszcz), zatrzymując na dworcach kolejowych, gdzie odbywa się wielkie widowisko. Jak mówią sami organizatorzy:
Nasze spektakle zakładają, że nie ma rzeczy, które „wypada wiedzieć”. Gdyby nie język sztuki, pozostawiający miejsce na śmiech i dowolność, działalność Instytutu B61 nie miałaby sensu. Ogromną większość odbiorców traktujemy jak laików, nie przyjmując pozy wszystkowiedzących, do wtajemniczonych uśmiechając się „zza kadru”. Wszystkie projekty opierają się o innowacyjne rozwiązania audiowizualne i tworzone są w intrygujących przestrzeniach, do których widzowie nie są przyzwyczajeni.
Scenariusz spektaklu nawiązuje do największego eksperymentu w dziejach ludzkości, czyli znajdującego się na terytorium Francji i Szwajcarii Wielkiego Zderzacza Hadronów (ang. Large Hadron Collider - LHC), w którym naukowcy próbują rozwikłać tajemnicę początku Wszechświata. Poszczególne elementy pociągu stanowią składniki LHC. Zaproszeni do projektu artyści, wśród których znaleźli się: żywiołowy zespół Sofa, legenda piosenki aktorskiej Mariusz Lubomski, uznany za hiphopowy debiut roku 2010 Małpa oraz performerzy – Stefan Kornacki, Tomasz Cebo i Katarzyna Malejka stworzyli instalacje, muzykę oraz performance na temat eksperymentu LHC w wagonach kolejowych! Powstała mobilna galeria sztuki. Scenariusz „Wielkiego Zderzenia” jest wspólnym dziełem Stefana Kornackiego, Tomasza Cebo, Łukasza Milewskiego i Jana Świerkowskiego. Pomysłodawcą, reżyserem i producentem spektakli Instytutu B61 jest Jan Świerkowski.
Widzowie poznają dokładną datę i miejsce spektaklu dopiero po zarejestrowaniu się na stronie internetowej projektu www.instytut-b61.com. W ten sposób w każdym mieście zostaną uformowane cztery kilkudziesięcioosobowe grupy. Wejściówki są darmowe – aby je otrzymać, wymagana jest jedynie rejestracja internetowa! Możecie też wygrać zaproszenia na antenie Czwórki w audycjach: "Stacja Kultura", "Magazyn" i "Hyde Park".
Rozkład jazdy:
30.09.2010 Toruń (stacja Toruń Główny)
01.10.2010 Włocławek (stacja Włocławek Główny)
02.10.2010 Warszawa (stacja Warszawa Centralna)
03.10.2010 Łódź (stacja Łódź Kaliska)
04.10.2010 Poznań (stacja Poznań Główny)
05.10.2010 Bydgoszcz.(stacja Bydgoszcz Główna)