W dniach 26-28 lutego Estończycy po raz pierwszy zagłosowali przez internet w wyborach parlamentarnych. To pierwsze takie ogólnokrajowe e-wybory na świecie. Pod względem informatyzacji Estonia jest jednym z najnowocześniejszych krajów Europy.
Oczywiście osoby, które nie chciały korzystać z elektronicznego głosowania, mogły wrzucić kartkę do urny, jednak nieco później, bo w niedzielę, 4 marca. Uprawnionych do głosowania jest 940 tysięcy obywateli, z czego przez internet zagłosowało na posłów ponad 30 tys. osób (tj. 3,4 proc.). Już raz, w 2005 r., Estończycy mieli możliwość udziału w e-wyborach - wtedy lokalnych.
Głos można było nadesłać z własnego komputera lub ze specjalnie przygotowanego punktu wyborczego. Jeden z nich był w warszawskiej ambasadzie Estonii. Wystarczy wejść na odpowiednią stronę w sieci i wybrać kandydata, a następnie umieścić w czytniku, podłączonym do komputera (można go kupić np. w księgarni) specjalną osobistą kartę z chipem. Zawiera ona osobisty elektroniczny, cyfrowy podpis danej osoby.
Karta umożliwia ponadto dostęp do strony administracji publicznej ze wszystkimi informacjami, które państwo zebrało na temat danej osoby. Można tam przeglądać również nazwiska wszystkich osób, które widziały nasze dane osobowe, ponieważ musiały one logować się przy pomocy specjalnej karty ID. Jeżeli Estończyk uzna, że jego dane przeglądał ktoś nieuprawniony, ma prawo wnieść skargę do rzecznika ochrony danych osobowych.
Według danych firmy Gemius, 64 % Estończyków w wieku 15-74 lat to internauci. Darmowe punkty internetowe są w każdej miejscowości. W maleńkiej Estonii można przez internet załatwić niemal każdą sprawę - złożyć zeznanie podatkowe (korzysta z tego 82 proc. obywateli), zamówić ubezpieczenie, zapłacić cło i składkę emerytalną. W ciągu ostatniej dekady co roku 1 proc. budżetu Estonii przeznaczano konsekwentnie na rozwój technologii informatycznych. To w Estonii powstały znane na całym świecie technologie Kazaa, Skype i Hotmail. Ponadto konsorcjum rodzimych producentów oprogramowania zaprojektowało i wdrożyło pierwszy na świecie system, dzięki któremu rząd i inne organy centralne wymieniają dokumenty tylko drogą elektroniczną.
Agnieszka Labisko