Logo Polskiego Radia
IAR / PAP
Juliusz Urbanowicz 27.01.2015

Władimir Putin uczci w Moskwie pamięć ofiar Holokaustu

W 70. rocznicę wyzwolenia przez wojska radzieckie więźniów obozu Auschwitz, Władimir Putin odwiedzi Muzeum Żydowskie i Centrum Tolerancji w Moskwie. Przywódca Rosji okazał się w tym dniu niechcianym gościem w Czechach i w Polsce.
Obecny wygląd obozu AuschwitzObecny wygląd obozu AuschwitzPAP/Jacek Bednarczyk

Według służby prasowej prezydenta Rosji, Putin weźmie w Moskwie udział w uroczystościach upamiętniających ofiary Holocaustu, a także zwiedzi czynną w tej placówce ekspozycję "Człowiek i katastrofa" opowiadającą o masowym unicestwianiu przez nazistów więźniów obozów koncentracyjnych.

Dyplomatyczna wojna na linii Warszawa-Moskwa

Wśród zaproszonych na uroczystość gości jest polska ambasador w Rosji Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Wcześniej na linii Moskwa - Warszawa doszło do ostrych spięć na tle obchodów rocznicy wyzwolenia niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.

czytaj więcej o niemieckim obozie zagłady Auschwitz>>>

Najpierw rosyjskie media miały pretensje do polskich władz o brak zaproszenia na te obchody dla prezydenta Rosji.  - Formuła organizowania uroczystości 70. rocznicy wyzwolenia obozu w Auschwitz była bardzo jednoznaczna. Nie było zaproszeń. Prowadził ją komitet oświęcimski, nie było żadnych formalnych zaproszeń, było zawiadomienie, komitet zawiadamiał wszystkie państwa, wszystkie głowy państw o uroczystościach (...) - tłumaczył w radiowej Jedynce szef polskiego MSZ Grzegorz Schetyna.

Później także on sam znalazł się w ogniu - już oficjalnej - krytyki z Moskwy. Rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow nazwał "bluźnierstwem” słowa szefa naszego MSZ, który powiedział w Polskim Radiu w Jedynce m.in. że "pierwszy front ukraiński i Ukraińcy wyzwalali (niemiecki obóz Auschwitz), bo tam żołnierze ukraińscy byli wtedy w ten dzień styczniowy i oni otwierali bramy obozu".

- Oświęcim wyzwalała Armia Czerwona, w której byli: Rosjanie, Ukraińcy, Czeczeni, Gruzini i Tatarzy. Granie na uczuciach narodowych w tej sytuacji jest bluźniercze i cyniczne - stwierdził Ławrow ma konferencji prasowej.

Nie dla Putina także z Pragi

Spore kontrowersje wywołało zaproszenie wystosowane dla Władimira Putina do Czech - na obchody dnia Holokaustu w Pradze i Terezinie. Putina, wraz z innymi przedstawicielami czterech zwycięskich mocarstw II wojny światowej, zaprosił w listopadzie prezydent Czech Milosz Zeman.

Czeska federacja gmin żydowskich stanowczo sprzeciwiła się jednak temu. - Ustanowiony i ucieleśniany przez Putina reżim nie przestrzega międzynarodowych porozumień, wykazuje wrogość na zewnątrz i siłą okupuje terytorium sąsiedniego państwa - napisała federacja w specjalnym oświadczeniu.

Na tegorocznych obchodach rocznicy wyzwolenia w Auschwitz cieniem położyła się właśnie rosyjska agresja na Ukrainie i aneksja części ukraińskiego terytorium. Rosja złamała zasady nienaruszalności granic, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy oraz wielu innych zasad prawa międzynarodowego.

W rezultacie, Moskwa znalazła się w izolacji międzynarodowej. Od miesięcy państwa zachodnie apelują bez skutku o przestrzeganie przez Rosję podpisanego przez nią mińskiego porozumienia o zawieszeniu broni na wschodzie Ukrainy. Jednak wciąż mamy do czynienia z zaostrzeniem konfliktu, zwiększaniem rosyjskich sił na Ukrainie, przerzucaniem tam broni pancernej, sprzętu, ciężkiej artylerii, obrony przeciwrakietowej, systemów rakietowych. Liczba ofiar w Donbasie codziennie rośnie.

KRYZYS NA UKRAINIE - serwis specjalny >>>

Rosyjscy urzędnicy, a za nimi państwowe media, powtarzają jednak niezmiennie, że na Ukrainie nie ma rosyjskich wojsk - wbrew wielu dowodom, które temu przeczą.

Putin zostaje w domu

W rezultacie dyplomatycznego ostracyzmu, przywódca państwa - spadkobiercy prawnego ZSRR, które wyzwalało Auschwitz, zdecydował się pozostać w Moskwie.

II WOJNA ŚWIATOWA - zobacz serwis specjalny >>>

Moskiewskie Muzeum Żydowskie i Centrum Tolerancji dokumentuje historię rosyjskich Żydów od czasów carskich po współczesność. Placówka, ufundowana przez oligarchów bliskich Putinowi, powstała w roku 2012 w wybudowanej w 1927 roku zajezdni autobusowej w centrum Moskwy.
Budynek ten rosyjskie władze pod koniec lat 90. przekazały społeczności żydowskiej. Do 2012 roku mieściła się w nim galeria sztuki współczesnej "Garaż" Darii Żukowej, partnerki życiowej lojalnego wobec Kremla miliardera Romana Abramowicza.
Putin osobiście wsparł koncepcję muzeum, przekazując na jego rzecz równowartość swej miesięcznej pensji. Później przekazał placówce także cenne archiwalia żydowskie - bibliotekę Schneersona.
Organizatorzy muzeum stawiają sobie za cel nie tylko ukazywanie w interaktywny sposób codziennego życie i kultury Żydów, ale również przyczynianie się do dialogu międzykulturowego. Na terenie placówki funkcjonują wystawy stałe, ekspozycje czasowe, biblioteka, sklep muzealny, centrum badań, sale konferencyjne, ośrodek dla dzieci oraz koszerna kafejka.
We wtorek 27 stycznia na świecie obchodzony będzie Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu - w rocznicę wyzwolenia przez żołnierzy Armii Czerwonej hitlerowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau w 1945 roku. Został ustanowiony w 2005 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych.

70. rocznica wyzwolenia Auschwitz-Birkenau - zobacz serwis specjalny >>>

JU/IAR/PAP