Wiceprezydent USA Joe Biden powiedział po spotkaniu z premierem Tuskiem, że we wzajemnych relacjach chodzi nie tylko o zapewnienie bezpieczeństwa, ale i współpracę.
Donald Tusk z satysfakcją przyjął deklaracje Joe Biden’a dotyczące wspólnych działań mających zapewnić bezpieczeństwo zarówno Polsce, Europie i USA.
Tusk podkreślił, że koncepcja projektu SM3, czyli nowej konfiguracji obrony antyrakietowej, jest dla Polski „bardzo interesująca i potrzebna”. Premier zaznaczył, że Polska chce uczestniczyć w nowym systemie obrony antyrakietowej. – Wysoko oceniam deklaracje naszego gościa, że Polska jest ważna dla USA i że oczekuje się od nas współodpowiedzialności . Jestem przekonany, że Polska będzie równoprawnym partnerem USA – powiedział Donald Tusk. – Polska daje oczekując i oczekując daje – dodał.
Tusk podkreślił, że poglądy Polski i USA co, do polityki wobec regionu są „identyczne”. - To oznacza, że współpraca ma podstawy merytoryczne – powiedział premier.
Biden: Polska zdobyła nasze serca
- Polska dawno zdobyła serca Amerykanów, ale także serca członków naszego rządu – dodał Biden. Wiceprezydent USA podkreślił więzy historyczne łączące Polskę i USA, wyraził uznanie dla poświecenia polskich żołnierzy w Afganistanie, Iraku i na Bałkanach.
Biden mówił też o zobowiązaniach amerykańskich dotyczących bezpieczeństwa Polski. - Doceniamy to, ze Polska zgodziła się na rozmieszczenie elementów planu obronnego – mówił Biden. Wiceprezydent powiedział, ze zadaniem USA jest zabezpieczenie Europy, w tym i Polski przed rakietami balistycznymi.
Joe Biden podkreślił znaczenie wspólnych interesów Polski i USA nie tylko w sferze bezpieczeństwa, ale też energetyki. Dodał, ze Polska jest 'czempionem" w regionie i wszyscy powinni brać z niej przykład.
Nowy, lepszy system
W wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” Joe Biden zaprzecza, aby Stany Zjednoczone zawarły umowę z Rosją kosztem Europy Środkowej. - Powiedzieliśmy jasno i wyraźnie, że nasze działania na rzecz poprawy stosunków z Rosją nie będą się odbywać kosztem Europy Środkowej. Przyświeca nam proste motto: nic o was bez was - deklaruje amerykański polityk.
Zdaniem Bidena, proponowany obecnie przez jego kraj nowy program obrony antyrakietowej jest sprawniejszy, wydajniejszy i bardziej elastyczny niż tarcza antyrakietowa. Amerykański wiceprezydent wyraził nadzieję na dalsze współdziałanie z Polską i Czechami w tej dziedzinie.
Ekspert Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Łukasz Kulesa podkreśla w rozmowie z Polskim Radiem, że nowy system wydaje się być lepszym pomysłem. - Elastyczność to jest hasło nowego podejścia. Reagujemy na zagrożenia, jakie rzeczywiście są - wyjaśnia Kulesa. Jak dodaje, pozycja Polski i Czech nie jest już tak uprzywilejowana, jak za czasów administracji Busha. Nowa propozycja jest bowiem skierowana do znacznie większej liczby sojuszników.
Prezydent oczekuje konkretnych terminów
Prezydent Lech Kaczyński powiedział, że chce rozmawiać z wiceprezydentem USA Joe Bidenem o tym, kiedy nowy system ochrony przeciwrakietowej, w którym miałaby uczestniczyć Polska, zostanie zrealizowany.
- Propozycje mogą być nawet bardzo atrakcyjne, ale w życiu, w polityce, w naszym świecie, jest ten wymiar, który nazywa się czas, idzie o to "kiedy". Sama konstrukcja nie jest zła, natomiast powstaje pytanie, kiedy to ma być zrealizowane. I to będzie pewnie podstawowy przedmiot mojej rozmowy z panem prezydentem Bidenem, skądinąd z jego wizyty w Polsce się cieszę - powiedział prezydent w wywiadzie dla TVP.
Nieudane rozmowy
"Dziennik Gazeta Prawna" podkreśla, że trwające od polsko-amerykańskie rozmowy na temat warunków rozmieszczenia w Polsce elementów obrony przeciwrakietowej SM3 nie przyniosły na razie rezultatu. Według gazety dzień przed przyjazdem Bidena do Warszawy polscy i amerykańscy negocjatorzy nie doszli do porozumienia w tej sprawie. Chodzi między innymi o zasady na jakich mieliby stacjonować w Polsce amerykańscy żołnierze, czyli o umowie SOFA (Strategic Framework and Status of Forces Agreement). Amerykanie upierają się, aby nie podlegali oni jurysdykcji polskich sądów.
Nie porozumiano się także co do zwolnień podatkowych oraz ulg w rozliczaniu podatku VAT. Wiceszef BBN Witold Waszczykowski zapewnia, że rozmowy będą kontynuowane dzisiaj, przed spotkaniem Joe Bidena z Donaldem Tuskiem. Prezydencki minister liczy, że rozmowy zakończą się sukcesem. Jeśli tak się stanie pierwsza bateria systemu obrony przeciwlotniczej Patriot pojawi się w Polsce już w przyszłym roku.
Wiceprezydent naprawia relacje
Biden odwiedza Polskę w ramach podróży po Europie, zaplanowanej do soboty i obejmującej także Czechy i Rumunie. W Warszawie, oprócz rozmów z prezydentem i premierem, zaplanowano także spotkania wiceprezydenta USA z przedstawicielami stowarzyszenia "Liderzy Społeczeństwa Obywatelskiego" oraz z polskimi żołnierzami, którzy służyli w Afganistanie. Około godz. 17 wiceprezydent USA opuści Warszawę.
We wrześniu prezydent USA Barack Obama ogłosił decyzje o rezygnacji z planów zbudowania stałych elementów tarczy antyrakietowej w Europie Środkowowschodniej - radaru wczesnego wykrywania w Czechach i silosów dla 10 pocisków przechwytujących GBI (Ground Based Interceptor) w Polsce oraz poinformował o pomyśle nowego systemu antyrakietowego.
(rr,rk,pap)