Hans-Dietrich Genscher był szefem dyplomacji Niemiec w latach 1974-1992. Kanclerz Angela Merkel nazwała go w depeszy gratulacyjnej z okazji urodzin "szczęśliwym trafem dla Niemców". - Odzyskanie przez Niemcy jedności w sposób pokojowy i w całkowitym porozumieniu z partnerami na Wschodzie i Zachodzie zawdzięczamy także mądrej i konsekwentnej dyplomacji Genschera - napisała Merkel.
Genscher urodził się w 1927 roku w Halle na terenie obecnego landu Saksonia-Anhalt we wschodnich Niemczech. Jak większość swoich rówieśników należał do nazistowskiej młodzieżówki Hitlerjugend, służył w oddziałach pomocniczych obrony przeciwlotniczej, a przed końcem II wojny światowej powołany został do Wehrmachtu. Trafił do niewoli amerykańskiej. Jego rodzinne miasto znalazło się w 1945 roku w radzieckiej strefie okupacyjnej. W 1952 roku po ukończeniu studiów prawniczych Genscher uciekł na Zachód.
W Bremie, gdzie początkowo zamieszkał, wstąpił do Wolnej Partii Demokratycznej (FDP). FDP w 1969 roku utworzyło wraz z socjaldemokratami (SPD) koalicyjny rząd pod kierownictwem kanclerza Willy Brandta. Początkowo kierował ministerstwem spraw wewnętrznych, a w roku 1974 objął resort spraw zagranicznych w rządzie kanclerza Helmuta Schmidta.
Jako jeden z pierwszych polityków zachodnich, Genscher podjął w drugiej połowie lat 80., wbrew Kohlowi, dyplomatyczną grę z sekretarzem generalnym KPZR, Michaiłem Gorbaczowem, aby sprawdzić wiarygodność odprężeniowych gestów radzieckiego kierownictwa. Był początkowo nieufny wobec polskiej opozycji, ale spotkał się podczas wizyty w Polsce w 1988 roku z Lechem Wałęsą, przewodniczącym nielegalnej wtedy "Solidarności".
W procesie zjednoczenia Niemiec Genscher wykazał dużą wrażliwość wobec polskich postulatów ws. gwarancji dla granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Rząd w Warszawie obstawał przy parafowaniu układu granicznego jeszcze przed sfinalizowaniem zjednoczenia, Kohl był przeciwnikiem takiego rozwiązania, obawiając się reakcji środowisk rewizjonistycznych.
Ryzykując konflikt z kanclerzem Kohlem, Genscher przeforsował kompromisowe rozwiązanie: parlamenty RFN i NRD wydały wiosną 1990 roku wspólne oświadczenie potwierdzające przebieg granicy.
W 1991 roku był inicjatorem powstania Trójkąta Weimarskiego - nieformalnego forum współpracy polsko-niemiecko-francuskiej, którego celem było zbliżenie Polski do Unii Europejskiej.
Polityk spędzi tegoroczny jubileusz w rodzinnym gronie. W przyszłym tygodniu czeka go operacja serca.
PAP, agkm
Zobacz galerię: Dzień na zdjęciach >>>