Logo Polskiego Radia
IAR / PAP
Tomasz Jakubowski 26.11.2018

Stan wojenny na Ukrainie. Parlament zatwierdził dekret Petra Poroszenki

Parlament Ukrainy zatwierdził dekret prezydenta Petra Poroszenki o wprowadzeniu stanu wojennego. Obejmie tylko obwody przy granicy z Rosją i obszary nad Morzem Czarnym i Azowskim. W niedzielę Rosjanie w basenie Morza Azowskiego ostrzelali i przejęli trzy jednostki pływające ukraińskiej marynarki wojennej. 
Posłuchaj
  • Mariusz Błaszczak: zagrożenie dla Polski nie wzrosło (IAR)
  • Petro Poroszenko: stan wojenny od 28 listopada na miesiąc. Relacja Pawła Buszko (IAR)
  • Komisja Europejska i szef Rady wzywają Rosję do natychmiastowego zwrotu ukraińskich statków. Relacja Beaty Płomeckiej (IAR)
Czytaj także

W niedzielę dwa ukraińskie kutry oraz holownik, które płynęły z Odessy do ukraińskiego portu w Mariupolu nad Morzem Azowskim, zostały ostrzelane, a następnie zajęte przez rosyjskie siły specjalne.

Rosja oskarżyła ukraińskie jednostki o naruszenie granicy i wpłynięcie na rosyjskie wody terytorialne. Zajęte jednostki ukraińskie znajdują się w Kerczu, porcie na Krymie.

a

Stan wojenny i wybory prezydenckie

- Stan wojenny na Ukrainie będzie ograniczony wyłącznie do obszarów położonych przy granicy z Rosją, Naddniestrzem oraz obwodów nad Morzem Czarnym i Azowskim – powiedział Poroszenko w parlamencie. 

- Regulacje dotyczące stanu wojennego zostaną zastosowane tylko w przypadku rosyjskiej agresji lądowej i wkroczenia regularnych wojsk Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy poza granicami operacji (przeciwko prorosyjskim separatystom w Donbasie) na wschodzie kraju i Krymu – podkreślił szef państwa. 

Rada Najwyższa Ukrainy przyjęła także rezolucję o przeprowadzeniu wyborów prezydenckich 31 marca 2019 roku. Decyzję tę poparło w głosowaniu 298 deputowanych w 450-osobowym parlamencie. 

- Utniemy intrygi w sprawie wyborów – oświadczył przewodniczący Rady Najwyższej Andrij Parubij. 

Przeciwnicy Poroszenki obawiali się, że stan wojenny może być pretekstem do przełożenia wyborów prezydenckich. Szef państwa zapewnił, że wybory odbędą się w terminie. Poroszenko nie ogłosił jeszcze, czy będzie ubiegał się o reelekcję, jednak wszystko wskazuje na to, że ponownie weźmie udział w wyścigu o najwyższe stanowisko w państwie. 

Reakcja UE i Rady Bezpieczeństwa ONZ

"Zmiany na morzu Azowskim są niedopuszczalne. Wzywamy wszystkich do okazania powściągliwości. Oczekujemy, że Rosja natychmiast zwolni ukraińską załogę i statki" - napisała Federica Mogherini, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. 

Nikki Haley, przedstawicielka USA w Radzie Bezpieczeństwa ONZ przyznała, że "w imię międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, Rosja musi natychmiast zaprzestać bezprawnego działania i szanować prawa i wolność wszystkich państw."

Nikki Haley To arogancki czyn, który społeczność międzynarodowa musi potępić i nigdy nie zaakceptuje

Przedstawicielka USA dodała również, że "utrudnianie ukraińskiego legalnego tranzytu przez Cieśninę Kerczeńską stanowi naruszenie prawa międzynarodowego. To arogancki czyn, który społeczność międzynarodowa musi potępić i nigdy nie zaakceptuje."

W podobnym tonie wypowiedział się polski przedstawiciel na Radzie Bezpieczeństwa ONZ. - Działania Rosji mają jeden cel - zdestabilizować Ukrainę. Polska silnie wspiera niepodległość, suwerenność i terytorialną integralność Ukrainy - mówił.

NATO wzywa do deeskalacji i zaprzestania działań na Morzu Azowskim

Szef NATO Jens Stoltenberg powiedział, że po użyciu siły przez Rosję w rejonie Morza Azowskiego wszystkie państwa sojusznicze NATO wyrażają pełne poparcie dla Ukrainy. Wezwał też Rosję do zwrotu ukraińskich okrętów i uwolnienia marynarzy tego kraju. 

W Brukseli odbyło się spotkanie komisji NATO-Ukraina, w którym wzięli udział ambasadorowie państw sojuszniczych. Ukraina przekazała sojusznikom szczegółowe informacje na temat niedzielnego incydentu. Po spotkaniu Stoltenberg zorganizował briefing prasowy. Jak powiedział, o zwołanie posiedzenia komisji poprosił go prezydent Ukrainy Petro Poroszenko. 

- Wszyscy sojusznicy wyrazili pełne poparcie dla integralności terytorialnej i suwerenności Ukrainy. (...) Nie ma usprawiedliwienia dla użycia siły wojskowej przeciwko ukraińskim okrętom i marynarzom, dlatego wzywamy Rosję do natychmiastowego uwolnienia ukraińskich marynarzy i zwrotu okrętów, które zostały wczoraj przejęte - oświadczył Stoltenberg. 

Szef NATO powiedział też, że Rosja musi zrozumieć, że jej działania niosą za sobą konsekwencje. Jak zaznaczył, użycie przez Rosję siły militarnej wobec Ukrainy należy traktować "bardzo poważnie". - Wzywamy Rosję do zapewnienia niezakłóconego dostępu do ukraińskich portów i zapewnienia swobody żeglugi na Morzu Azowskim i w Cieśnienie Kerczeńskiej - wskazał.

Podkreślił, że nie ma żadnego uzasadnienia dla użycia sił zbrojnych przeciwko ukraińskim okrętom i marynarzom. 

Donald Trump chce pomóc Europie rozwiązać ten konflikt 

Donald Trump powiedział w Waszyngtonie, że "nie podoba mu się to, co się dzieje między Rosją i Ukrainą". Prezydent USA podkreślił, że będzie współpracował z rządami europejskimi nad koncepcją rozwiązania tej sytuacji.

- Nie podoba nam się to, co się dzieje, i mam nadzieję, że wszystko się poprawi - powiedział Trump. Dodał, iż wie, że europejscy przywódcy mocno zaangażowali się w próby rozwiązania konfliktu ukraińsko-rosyjskiego i on zamierza pomóc w tej kwestii.

- Nikt nie jest tym zachwycony, wszyscy razem nad tym pracujemy - oświadczył amerykański prezydent.

RELACJA:

21:05

Rada Najwyższa Ukrainy potwierdziła, że wybory prezydenckie odbędą się 31 marca 2019 roku. Decyzję tę poparło w głosowaniu 298 deputowanych w 450-osobowym parlamencie. 

20:55

"Agresja Federacji Rosyjskiej przeciw Ukrainie na Morzu Azowskim jest faktem. Czego oczekiwał Putin? Myślał, że powtórzymy los Gruzji. (...) Ale Ukraina poszła inną drogą" - napisał Petro Poroszenko.

20:50

Stan wojenny obejmie 10 obwodów i wejdzie w życie od 28 listopada od godziny 9. Potrwa 30 dni.

20:37

Parlament Ukrainy zatwierdził dekret prezydenta Petra Poroszenki o wprowadzeniu stanu wojennego. Stan wojenny obejmie tylko obwody przy granicy z Rosją i obszary nad Morzem Czarnym i Azowskim. Za wprowadzeniem głosowało 276 deputowanych, a 30 głosowało przeciw.

20:35

Prezydent Petro Poroszenko złożył nową propozycję. Chce wprowadzenia stanu wojennego tylko w obwodach nadmorskich oraz graniczących z Rosją i Naddniestrzem.

20:32

Rosyjska Federalna Służba Bezpieczeństwa oznajmiła, że na pokładzie ukraińskich okrętów zatrzymanych w Cieśninie Kerczeńskiej znajdowali się dwaj funkcjonariusze ukraińskich służb specjalnych, którzy koordynowali działania tych jednostek.

FSB oświadczyła, że okręty wpłynęły "na wody terytorialne Rosji na bezpośredni rozkaz władz w Kijowie". FSB dodała, że incydent był "prowokacją" koordynowaną przez "dwóch funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU), którzy znajdowali się bezpośrednio na okrętach ukraińskich".

20:30

Na sali obrad przemawia Petro Poroszenko. Prezydent Ukrainy przekonuje, że dekret nie ogranicza praw i wolności obywatelskich oraz zachęca posłów do głosowania za wprowadzeniem stanu wojennego.

20:20

Na sali obrad Rady Najwyższej Ukrainy pojawił się prezydent Ukrainy Petro Poroszenko. Rada jeszcze nie zdecydowała ws. stanu wojennego.

20:15

W manifestacji przed ambasadą Rosji pod hasłem "zatrzymać wojnę" uczestniczyło ponad 100 osób.

20:00

Minister do spraw pomocy humanitarnej Beata Kempa określiła incydent na Morzu Azowskim mianem kolejnej próby naruszenia suwerenności Ukrainy przez Rosję. Przebywająca w Waszyngtonie minister Kempa wezwała społeczność międzynarodową do stanowczej reakcji. 

- Rosjanie liczą się tylko z silnymi. Myślę, że konieczne jest podjęcie wspólnych działań, nieidących w kierunku eskalacji konfliktu, ale jednak bardzo dokładnego zaznaczenia, że nie wolno naruszać integralności terytorialnej innego państwa i to jeszcze w dumnej, pięknej Europie. Odzew powinien być, moim zdaniem, przemyślany, ale też bardzo twardy - powiedziała polskim dziennikarzom. 

19:45

19:40

Rosyjski dyplomata w ONZ Dmitrij Polanski oświadczył, że na jednym z okrętów zatrzymanych przez Rosję w Cieśninie Kerczeńskiej byli dwaj funkcjonariusze służb specjalnych Ukrainy. Oznajmił, że przyznali się oni, iż mieli "zadanie specjalne".

- Mieli oni zadanie specjalne polegające na tym, aby działać właśnie w taki sposób. Opowiemy o tym - powiedział Polanski. Dyplomata należący do misji Rosji w ONZ wypowiadał się w Nowym Jorku, na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa ONZ, zwołanym w trybie pilnym w związku z eskalacją napięcia między Rosją a Ukrainą. 

19:35

Szef MSZ Ukrainy Pawło Klimkin podziękował Niemcom i Francji za okazane wsparcie. Zakończyło się spotkanie przedstawicieli rosyjskiego, francuskiego, niemieckiego i ukraińskiego MSZ w ramach tzw. formatu normandzkiego w Berlinie. 

19:30

Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (RBNiO) Ołeksandr Turczynow potwierdził, że prezydent Ukrainy Petro Poroszenko wniósł do parlamentu dekret o stanie wojennym, w którym okres jego obowiązywania skrócono z 60 do 30 dni.

19:20

"Zminay na morzu Azowskim są niedopuszczalne. Wzywamy wszystkich do okazania powściągliwości. Oczekujemy, że Rosja natychmiast zwolni ukraińską załogę i statki" - napisała Federica Mogherini, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. 

19:12

- Wojna trwa, do tej pory była określana jako hybrydowa, ale  teraz weszła w nową fazę. W niedzielę doszło do eskalacji napięć między dwoma krajami. Po raz pierwszy otwarcie i formalnie doszło do starcia dwóch armii, dwóch systemów militarnych - powiedział w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl Nedim Useinow, politolog, działacz krymskotatarski.

19:00

18:50

Kijów: w Radzie Najwyższej (parlamencie) Ukrainy wznowiono w trybie nadzwyczajnym posiedzenie, na którym deputowani mają rozpatrzyć dekret prezydenta Petra Poroszenki w sprawie wprowadzenia stanu wojennego.

18:45

Szef NATO Jens Stoltenberg oświadczył na konferencji prasowej, że wszystkie państwa NATO wyrażają pełne poparcie dla Ukrainy. - Nie ma usprawiedliwienia dla użycia siły militarnej wobec ukraińskich jednostek - powiedział sekretarz generalny Sojuszu Północnoatlantyckiego.

18:40

18:35

- Wojna Rosji przeciw Ukrainie weszła w nową fazę. Rosja do tej pory zaprzeczała, że przeciw Ukrainie wystawia armię. Teraz widzimy otwartą eskalację. Moskwa testuje teraz Zachód i Ukrainę na terenie Morza Azowskiego, to bardzo groźne – mówi portalowi PolskieRadio24.pl Nedim Useinow, działacz krymskotatarski i politolog.

Zapraszamy do całej rozmowy.

18:30

"Stali przedstawiciele państw europejskich Rady Bezpieczeństwa ONZ podczas nieformalnej wymiany poglądów członków Rady Bezpieczeństwa w czasie ich wizyty w Pekinie wyrazili głębokie zaniepokojenie ostatnią eskalacją napięcia na Morzu Azowskim i w Cieśninie Kerczeńskiej" - czytamy w komunikacie, zamieszczonym na stronie stałego przedstawicielstwa Francji przy ONZ.

18:25

Przed Ambasadą Rosji w Warszawie rozpoczęła się pikieta "Zatrzymaj wojnę". 

a 
Źródło: PAP/Paweł Supernak

18:15

"Właśnie zakończyło się nadzwyczajne posiedzenie komisji Ukraina-NATO, które zostało zwołane w związku z agresją Rosji wobec Ukrainy na Morzu Czarnym. Kontynuacje rozmów w przyszłym tygodniu w Brukseli. Ale absolutnym priorytetem dzisiaj jest uwolnienie naszych marynarzy i statków" - poinformował na Twitterze szef MSZ Ukrainy Pawło Klimkin.

18:12

Były wiceszef MSZ Białorusi Andrej Sannikau dla PolskieRadio24.pl: Rosja przygotowywała się do aktu agresji na Morzu Azowskim od kilku miesięcy.

Zapraszamy do całej rozmowy.

18:10

Polska na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ: działania Rosji mają jeden cel - zdestabilizować Ukrainę. Polska silnie wspiera niepodległość, suwerenność i terytorialną integralność Ukrainy.

18:05

Szef NATO Jens Stoltenberg wzywa Rosję do zwrotu Ukrainie okrętów i uwolnienia marynarzy.

- Nie ma usprawiedliwienia dla użycia siły wobec ukraińskich jednostek. Rosja musi zrozumieć, że jej działania niosą za sobą konsekwencje - powiedział sekretarz generalny Sojuszu Północnoatlantyckiego.

17:55

Nikki Haley, przedstawicielka USA w Radzie Bezpieczeństwa ONZ: w imię międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, Rosja musi natychmiast zaprzestać bezprawnego działania i szanować prawa i wolność wszystkich państw.

Przedstawicielka USA dodała również: utrudnianie ukraińskiego legalnego tranzytu przez Cieśninę Kerczeńską stanowi naruszenie prawa międzynarodowego. To arogancki czyn, który społeczność międzynarodowa musi potępić i nigdy nie zaakceptuje.

17:50

Czeski socjaldemokratyczny minister spraw zagranicznych Tomasz Petrziczek potępił zatrzymanie przez Rosję koło Cieśniny Kerczeńskiej dwóch ukraińskich kutrów artyleryjskich i holownika po uprzednim uniemożliwieniu im wejścia na Morze Azowskie.

"Jestem bardzo zaniepokojony ostatnimi wydarzeniami na Morzu Azowskim, gdzie doszło koło Cieśniny Kerczeńskiej do incydentu zbrojnego. Stanowczo wzywamy do deeskalacji sytuacji. Tak jak nie do przyjęcia jest dla nas aneksja ukraińskiego Krymu przez Rosję, nie do przyjęcia jest dla nas aneksja wód Morza Azowskiego" - napisał Petrziczek na Twitterze. 

17:45

Rada Bezpieczeństwa ONZ: przestawiciel Rosji stwierdził, że to ze strony Ukrainy doszło do prowokacji. Stwierdził również, że ukraińska prowokacja była wspierana przez Amerykanów.

17:40

Rosyjski sąd podejmie we wtorek decyzję w sprawie środka zapobiegawczego wobec zatrzymanych na wodach Cieśniny Kerczeńskiej marynarzy Ukrainy - poinformowała agencja TASS, powołując się na źródła w rosyjskiej administracji na zanektowanym Krymie.

17:35

Pięciu europejskich członków Rady Bezpieczeństwa ONZ wezwało Rosję do uwolnienia ukraińskich marynarzy i zwrotu okrętów. Apel podpisali przedstawiciele Polski, Francji, Wielkiej Brytanii, Holandii oraz Szwecji. 

17:20 

Rozpoczęło się posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ w Nowym Jorku.

17:15

Prezydent Petro Poroszenko opuścił obrady Rady Najwyższej Ukrainy.

17:10

Przed budynkiem ukraińskiego parlamentu odbywają się protesty. Uczestnicy domagają się zerwania stosunków dyplomatycznych z Rosją.

a 
Źródło: PAP/EPA/SERGEY DOLZHENKO

16:55

Napięta sytuacja na granicy ukraińsko-rosyjskiej w regionie Charkowa.

16:50

Szef niemieckiego MSZ Heiko Maas: Niemcy i Francja mogliby jako mediatorzy pośredniczyć między Ukrainą i Rosją, żeby zapobiec przekształceniu się napięć między tymi dwoma krajami w "poważny kryzys".

16:45

- Stan wojenny potrwa 30 dni i zakończy się w grudniu. To w grudniu wydam projekt decyzji w dniu wyborów prezydenckich do parlamentu. Zgodnie z konstytucją wybory te powinny odbyć się 31 marca 2019 r. - powiedział Poroszenko.

Wcześniej proponowano, by stan wojenny trwał 60 dni.

16:35

Szef dyplomacji Węgier: stan wojenny na Ukrainie to zła wiadomość. Jak podkreślił, w interesie Węgier leży, by wszędzie w ich sąsiedztwie panował pokój, szczególnie w takich miejscach, gdzie mieszka wielu Węgrów.

- Na Zakarpaciu (na Ukrainie) mamy 150-tysięczną węgierską społeczność narodową. Jej bezpieczeństwo jest dla nas bardzo ważne – zaznaczył.

16:30

Konflikt w Cieśninie Kerczeńskiej odbił się negatywnie na rosyjskiej gospodarce. Według radia Svoboda, spada kurs rubla i wartość akcji rosyjskich firm.

16:25

Petro Poroszenko: mamy poważne podstawy, by sądzić, że Rosja jest gotowa podążać za atakiem naziemnym. Tym razem Rosja się nie ukrywa, rażąco atakując Ukrainę.

- Rosja już po raz piąty prowadzi hybrydową wojnę przeciwko Ukrainie. W ataku na ukraińskie jednostki przeniosła się na nowy etap agresji. Nikt nie powie teraz: "Nie ma ich". Nikt nie maskuje zielonych ludzików - powiedział prezydent.

16:20

- Potępiamy akt agresji ze strony Rosji (...) Incydent ten dostarcza kolejnego dowodu na destabilizujące zachowanie Rosji w regionie - powiedział dziennikarzom rzecznik premier Theresy May.

- Stanowisko Zjednoczonego Królestwa jest jasne. Statki muszą mieć możliwość swobodnego przejścia do ukraińskich portów na Morzu Azowskim. Wzywamy wszystkie strony do działania z umiarem. Rosja nie może używać siły do wywierania większej presji na Ukrainę - oświadczył rzecznik.

16:15

16:10

Berlin proponuje niemiecko-francuskie mediacje, aby obniżyć napięcia na Morzu Azowskim między Rosją i Ukrainą.

16:00

Obrady Rady Najwyższej Ukrainy: przewodniczący na żądanie części deputowanych ogłosił 10 minut przerwy. Deputowani grozili zablokowaniem mównicy.

15:55

Wielka Brytania potępia rosyjski "akt agresji".

15:50

Przedstawiciel ambasady Ukrainy w Moskwie Rusłan Nimczynski przybył do MSZ Rosji, które wezwało go w związku z incydentem w Cieśninie Kerczeńskiej. Dyplomata nie odpowiedział na pytania mediów. Wcześniej rzeczniczka MSZ Rosji Maria Zacharowa oskarżyła Ukrainę o "agresywne działania" i "zaplanowaną prowokację" i zapowiedziała wezwanie do MSZ dyplomaty sąsiedniego państwa.

15:45

Rada Najwyższa Ukrainy rozpoczęła obrady. Deputowani mają rozpatrzyć dekret prezydenta Petra Poroszenki w sprawie wprowadzenia w kraju stanu wojennego.

15:40

- Angela Merkel wyraziła zaniepokojenie w związku z eskalacją rosyjskiej agresji z użyciem broni i poinformowała, że będzie robiła wszystko dla deeskalacji sytuacji - podała po rozmowie administracja Poroszenki. 

- Szef państwa ukraińskiego oświadczył, że agresywne działania Rosji są nie do przyjęcia i zaapelował do wspólnoty międzynarodowej o wzmożenie presji na Moskwę, by niezwłocznie uwolniła ukraińskich marynarzy i okręty – ogłoszono w komunikacie administracji prezydenckiej w Kijowie. 

15:35

Ukraiński prezydent Petro Poroszenko omówił wydarzenia w Cieśninie Kerczeńskiej oraz wprowadzenie stanu wojennego na Ukrainie z kanclerz Niemiec Angelą Merkel.

15:20

15:05

Komitet Bezpieczeństwa i Obrony Ukrainy jednomyślnie zaleca parlamentowi ukraińskiemu wspieranie stanu wojennego zaproponowanego przez prezydenta Poroszenkę. 

15:00

Rząd Niemiec "z wielkim zaniepokojeniem" przyjął do wiadomości konfrontację między Rosją a Ukrainą, "wzywa do powściągliwości i deeskalacji i jest w tej sprawie w kontakcie z obu stronami" - oświadczył rzecznik niemieckiego rządu Stefen Seibert.

Rzecznik dodał, że rządowi Niemiec nasuwają się "poważne pytania dotyczące przede wszystkim użycia przez stronę rosyjską siły militarnej, dla którego - na podstawie znanych nam dotąd faktów - nie widać żadnego uzasadnienia".

14:55

- W grze jest wschodnia Ukraina. Prawdopodobne jest, że Rosjanie przystępują do kolejnego etapu, który ma na celu oderwanie wschodniej Ukrainy od Ukrainy - powiedziała na antenie Polskiego Radia 24 Małgorzata Bonikowska, politolog, prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych.

14:50

Francuskie MSZ wezwało Rosję do uwolnienia ukraińskich marynarzy i zwrócenia okrętów ukraińskiej marynarki wojennej, zatrzymanych dzień wcześniej w Cieśninie Kerczeńskiej. Paryż wyraził ubolewanie z powodu użycia siły przez Rosję.

- Biorąc pod uwagę naszą wiedzę na temat faktów na tym etapie, nic nie usprawiedliwia użycia siły przez Rosję - oświadczył rzecznik ministerstwa.

14:45

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow oświadczył, że działania Rosji w Cieśninie Kerczeńskiej, gdzie w niedzielę ostrzelane zostały okręty Ukrainy, były zgodne z prawem. Nie odpowiedział na pytanie, czy Rosja uważa zatrzymanych marynarzy za jeńców.

Rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zarzuciło Ukrainie, że umyślnie sprowokowała niedzielny incydent w Cieśninie Kerczeńskiej w celu doprowadzenia do zaostrzenia sankcji przeciw Rosji.

14:40

OBWE wezwała Rosję i Ukrainę do dyplomatycznego rozwiązania sytuacji na Morzu Azowskim.

14:30

- Ukraina będzie szukała sposobów pokojowego rozwiązania sytuacji na Morzu Azowskim, ale zastrzega sobie prawo do samoobrony - oświadczył szef MSZ Ukrainy Pawło Klimkin. Powiedział, że nie wyklucza dalszych aktów agresji ze strony Rosji na lądzie i morzu.

Minister powiedział również, że swoimi działaniami w Cieśninie Kerczeńskiej Rosja uzurpowała sobie suwerenne prawa Ukrainy, gwarantowane konwencją ONZ.

14:20

"Mamy wszystkie dowody na to, że rosyjski atak na okręty ukraińskiej marynarki wojennej nie był przypadkiem, ale celowo zaplanowanym działaniem wojennym. Apelujemy do wszystkich partnerów o koordynowanie skutecznych działań na rzecz Ukrainy i postawienie przed sądem Rosji" - napisał szef MSZ Ukrainy Pawło Klimkin

14:05

Petro Poroszenko podpisał dekret o wprowadzeniu stanu wojennego na Ukrainie do 25 stycznia. Decyzja prezydenta wymaga jeszcze zatwierdzenia przez Radę Najwyższą (parlament).

13:45

Pojawiła się informacja, ze pierwszy atak na ukraińskie okręty miał miejsce na wodach międzynarodowych

13:30

Jako prowokację ocenili incydent w Cieśninie Kerczeńskiej zarówno rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, jak i szef rosyjskiego MSZ Siergiej Ławrow. - Chodzi o bardzo niebezpieczną prowokację, wymagającą szczególnej uwagi i zbadania – powiedział w poniedziałek rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow. - Zdecydowanie była to prowokacja – ocenił również minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow.

Ławrow, cytowany przez RIA Nowosti, stwierdził, że „złamane zostały podstawowe zapisy prawa międzynarodowego, nie tylko morskiego, ale i ogólnego, włącznie z Kartą ONZ, włącznie z konwencją o prawie morzа z 1982 r. i innymi instrumentami prawa międzynarodowego, którego wymagają od wszystkich państw poszanowania dla suwerenności innych państw”.

- Użyto dość niebezpiecznych metod – manewrowania w wąskiej cieśninie. Oczywiście, mogło to tworzyć i tworzyło zagrożenie i ryzyko dla normalnego ruchu statków w tym akwenie – ocenił Ławrow.

13:26

- Ukraina będzie szukała sposobów pokojowego rozwiązania sytuacji na Morzu Azowskim, ale zastrzega sobie prawo do samoobrony - oświadczył w poniedziałek szef ukraińskiego MSZ Pawło Klimkin. Dodał, że nie wyklucza, iż Rosja próbuje przeprowadzić scenariusz "gruziński". Nazajutrz po użyciu przez Rosję siły w Cieśninie Kerczeńskiej Klimkim powiedział, że nie wyklucza dalszych aktów agresji ze strony Rosji na lądzie i morzu.

13:15

Media w Rosji: redaktor naczelny rozgłośni Echo Moskwy Aleksiej Wieniediktow stwierdził, że działania Rosji można nazwać „prowokacją”. Występujący na antenie „Echa” ukraiński korespondent Roman Cymbaluk nazwał działania rosyjskiej straży granicznej „międzynarodowym przestępstwem”. Szef magazyny specjalistycznego „Biuletyn Morski” Michaił Wojtienko na antenie niezależnej telewizji „Deszcz” stwierdził, że ukraińskie jednostki nie naruszyły żadnego z punktów międzynarodowego prawa morskiego. W jego ocenie cała odpowiedzialność za incydent spada na Rosję. 

12:58

Komisja Europejska wezwała w poniedziałek Rosję do zwrotu zatrzymanych przez nią dzień wcześniej w Cieśninie Kerczeńskiej okrętów ukraińskiej marynarki wojennej, jak również przekazania Ukrainie zatrzymanych marynarzy.

Rzeczniczka KE Maja Kocijanczicz powiedziała, że w rejonie Morza Azowskiego obserwujmy obecnie "niebezpieczną eskalację". Jak wymieniła, doszło tam do przejęcia ukraińskich okrętów przez Rosję, oddania strzałów w ich kierunku, jak również ranni zostali ukraińscy marynarze.

- Te wydarzenia są nie do zaakceptowania i oczekujemy, że Rosja natychmiast przekaże zatrzymane okręty i ich załogi oraz zapewni pomoc medyczną marynarzom - podkreśliła rzeczniczka KE.

Zaznaczyła, że prawo międzynarodowe zobowiązuje Rosję do natychmiastowego otwarcia Cieśniny Kerczeńskiej. Przypomniała, że UE nie uznała i nie uzna aneksji Krymu przez Rosję i potępia jej agresję na Ukrainę. Kocijanczicz dodała, że szefowa unijnej dyplomacji Federica Mogherini jest w kontakcie ze stronami. 

12:53

Także szef Rady Europejskiej Donald Tusk potępił użycie siły w Cieśninie Kerczeńskiej i wezwał Rosję do zwrotu ukraińskich okrętów.

12:44

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg zwołał na poniedziałek po południu, na prośbę prezydenta Ukrainy Petra Poroszenki, komisję NATO-Ukraina, która zajmie się sytuacją na Morzu Azowskim i w Cieśninie Kerczeńskiej.

Stoltenberg rozmawiał telefonicznie z Poroszenką wcześniej tego dnia. Powodem był niedzielny atak Rosji na okręty Ukrainy w Cieśninie Kerczeńskiej.

"Sekretarz generalny wyraził pełne poparcie NATO dla integralności i suwerenności terytorialnej Ukrainy, w tym jej praw nawigacyjnych na wodach terytorialnych na mocy prawa międzynarodowego" - oświadczyło NATO w komunikacie.

12:41

- Polskie służby nie raportują zwiększenia poziomu zagrożenia dla Polski w wyniku sytuacji, jaka ma miejsce na Ukrainie - powiedział w poniedziałek szef MON Mariusz Błaszczak. Podkreślił, że rząd sprzeciwia się wszelkim działaniom, które naruszają porządek międzynarodowy.

12:30

Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko rozmawiał telefonicznie z prezydentem Andrzejem Dudą. Polski prezydent wezwał UE do większego nacisku na Rosję w związku z jej agresywnymi działaniami - poinformował prezydent Ukrainy

12:26

Ryszard Czarnecki powiedział, że jak największa liczba państw powinna potępić działania Rosji na Morzu Azowskim. Zdaniem europosła Prawa i Sprawiedliwości wspólnota międzynarodowa powinna wypracować wspólne stanowisko w tej kwestii, zakładające również dalsze sankcje za eskalację konfliktu. Czarnecki tłumaczy, że powinny być to nie tylko sankcje ekonomiczne, ale także personalne. W jego ocenie rozszerzenie liczby osób z zakazem wjazdu na teren państw członkowskich UE i NATO uderza w rosyjskie elity, które chętnie korzystają z zachodnioeuropejskich kurortów.

12:24

Trwa spotkanie prezydenta Andrzeja Dudy z premierem Mateuszem Morawieckim dotyczące m. in. sytuacji na Ukrainie - poinformował szef gabinetu prezydenta RP.

12:21

Piotr Gliński powiedział, ze nie wolno pozwalać na jakiekolwiek akty agresji. Wicepremier. Minister kultury i dziedzictwa narodowego skomentował wzrost napięcia na linii Kijów - Moskwa, po tym gdy wczoraj Rosjanie ostrzelali i zajęli trzy ukraińskie okręty w rejonie Morza Azowskiego. Wicepremier powiedział, że sytuacja jest poważna oraz dodał, że oczekuje jasnego stanowiska Unii Europejskiej w tej sprawie: my nie możemy pozwalać na jakiekolwiek przejawy agresji, tym bardziej ze strony państwa, które w ostatnich latach nie po raz pierwszy zachowuje się agresywnie i jest to państwo, które graniczy z Polską. Jest to jasne, że sytuacja jest poważna i oczekujemy też jasnego stanowiska Unii Europejskiej w tej sprawie - powiedział Piotr Gliński.

12:15

Dziś po południu w Brukseli odbędzie się spotkanie ambasadorów Sojuszu Północnoatlantyckiego z ich ukraińskim odpowiednikiem z Ukrainy w związku z konfliktem na Morzu Azowskim. O zwołaniu Rady NATO-Ukraina poinformowała kwatera główna Sojuszu. Do specjalnej narady dojdzie na prośbę prezydenta Ukrainy Petra Poroszenki, z którym rozmawiał dziś telefonicznie sekretarz generalny NATO. Jens Stoltenberg wyraził pełne poparcie dla integralności terytorialnej Ukrainy, suwerenności, w tym praw nawigacyjnych na wodach terytorialnych. 

12:07

Szef MSZ Rosji Siergiej Ławrow w odpowedzi na pojawiające się informacje o kolejnych sankcjach wobec Rosji: przestaliśmy się tym przejmować dawno temu.

12:05

Kilku żołnierzy ukraińskiej marynarki wojennej, którzy zostali ranni w wyniku ataku Rosji na okręty Ukrainy w Cieśninie Kerczeńskiej, zostało przewiezionych do Moskwy – oświadczył przedstawiciel prezydenta Ukrainy w Autonomicznej Republice Krymu Borys Babin.

- Wiadomo, że kilku rannych przewieziono do Moskwy – powiedział w poniedziałek w rozmowie z jedną z ukraińskich stacji telewizyjnych.

Babin zaznaczył, że według strony ukraińskiej w zdarzeniu rannych zostało sześciu żołnierzy, a Rosjanie mówią jedynie o trzech. Dodał też, że trzej ukraińscy żołnierze przeszli operacje.

Według rosyjskiej agencji TASS trzej ukraińscy marynarze znajdują się w szpitalu w Kerczu na zaanektowanym przez Rosję Krymie. Agencja napisała z powołaniem na źródła medyczne, że zostali oni lekko ranni, a ich stan jest stabilny.

12:03

- Zachód powinien mocno zareagować na działania Rosji na Morzu Azowskim, a sankcje wobec Rosji należy wzmocnić, dopóki nie zaprzestanie ona agresywnych działań wobec sąsiadów i nie zacznie przestrzegać prawa międzynarodowego - poinformowała europosłanka PiS Anna Fotyga.

Fotyga potępiła ostatnie agresywne działania Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy. - Wczorajsze wrogie działania wojskowe rosyjskiej marynarki wojennej na Morzu Azowskim były kolejnym dowodem na otwarcie wojownicze podejście Rosji do integralności terytorialnej Ukrainy, prawa międzynarodowego i Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza - wskazała była minister spraw zagranicznych.

11:55

- NATO w pełni wspiera suwerenność Ukrainy i jej integralność terytorialną, włączając w to jej prawo do korzystania z wód terytorialnych  - powiedziała dla "Europejskiej Prawdy" rzeczniczka NATO Oana Lungescu.

11:53

Szefowa MSZ Austrii Karin Kneissl w poniedziałek wyraziła "wielkie zaniepokojenie" najnowszą eskalacją napięć między Ukrainą i Rosją. Poinformowała też, że we wtorek w tej sprawie obradować będzie unijny Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPiB).

- Unia Europejska chce ustalić fakty i rozważa kolejne kroki - powiedziała szefowa MSZ Austrii w Brukseli, dodając, że Austria za pośrednictwem swojej ambasady w Kijowie próbuje obecnie ustalić, czy w regionie znajdują się austriaccy obywatele i czy są oni bezpieczni.

Austria sprawuje obecnie prezydencję w Radzie UE.
 
- UE "włączy się, musi się włączyć" w tę sprawę - podkreśliła szefowa austriackiego MSZ. Zwołane w trybie pilnym zamknięte posiedzenie Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa odbędzie się "z inicjatywy Austrii" - dodała. Według przywoływanych przez agencję APA źródeł dyplomatycznych o zwołanie takiego spotkania zwróciły się także inne państwa unijne.

Komitet odpowiada za unijną wspólną politykę zagraniczną, bezpieczeństwa i obrony, a do jego zadanie należy m.in. monitorowanie sytuacji międzynarodowej i udzielanie wskazówek Komitetowi Wojskowemu, Grupie Polityczno-Wojskowej oraz Komitetowi ds. Aspektów Cywilnych Zarządzania Kryzysowego.

Kneissl przypomniała, że w poniedziałek po południu ma się odbyć nadzwyczajne posiedzenie ukraińskiego parlamentu, podczas którego deputowani będą debatować nad wprowadzeniem w kraju stanu wojennego w związku z ostatnią konfrontacją między Ukrainą a Rosją.

11:50

- Od kwietnia rosyjskie służby graniczne 232 razy nielegalnie zatrzymywały statki handlowe w Cieśninie Kerczeńskiej. Bez wątpienia Rosja stara się utrudniać i ograniczać swobodę przejścia między Morzem Czarnym a Azowskim - napisał dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich Adam Eberhardt.

11:45

Obecność amerykańskiego samolotu nad Ukrainą potwierdził ukraiński serwis Unian.

11:40

Rosyjskie służby zakrywają ukraińskie statki maskującą siatką  npaisał dziennikarza dziennika Bild. - Rosyjscy piraci chcą chyba zostawić sobie te statki na dłużej - dodał.

11:35

Rosyjskie ministerstwo spraw zagranicznych oskarżyło Ukrainę o celowe sprowokowanie incydentu w Cieśninie Kerczeńskiej, po którym Moskwa zajęła trzy ukraińskie statki. Rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa powiedziała, że w związku z wydarzeniami na Morzu Azowskim do ministerstwa wezwany zostanie przedstawiciel ambasady Ukrainy. Dodała, że w oczach Rosjan prowokacja była zaplanowana wcześniej.

11:20

- Polskie służby specjalne monitorują sytuację na Ukrainie, w szczególności sytuację na Morzu Azowskim. Analizowane są doniesienia nt. działań strony rosyjskiej - powiedział w poniedziałek rzecznik prasowy ministra koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn. - Polskie służby specjalne są w kontakcie ze swoimi ukraińskimi odpowiednikami - zapewnił. 
- Sytuację traktujemy jako poważną - ocenił rzecznik.

11:15

"Przebywający w Izraelu prezydent #Zeman nie odniósł się jeszcze do agresji Rosji na Ukrainę, ale zdążył już powiedzieć, że w Strefie Gazy rządzi org. terrorystyczna, dlatego nie można uznawać jej za niepodległe państwo" - napisała politolog i obserwatorka czeskiego życia politycznego Martyna Wasiuta (@czeska_polityka ).

11:05

- Jasna sprawa: w najbliższych miesiącach pojawi się trzydzieści talk-show dziennie, w którym dyskutować się będzie o "agresywnych militarystach kijowskich wspieranych przez Jastrzębie z Potomaku". Oczekiwana decyzja Putina w związku ze znacznym spadkiem w sondażu - napisał na Twitterze rosyjski opozycjonista Aleksiej Nawalny. 

10:55

- Prezydent Rosji Władimir Putin za wszelką cenę chce "pożreć" Ukrainę, Putin zjada Ukrainę "kawałek po kawałku" - w ten sposób doradca prezydenta RP Zofia Romaszewska oceniła w poniedziałek sytuację na Morzu Azowskim. - Jeśli chodzi o działalność Putina, to jestem zdania, że chce (on) pożreć Ukrainę za wszelka cenę – powiedziała Romaszewska w TOK FM. Jej zdaniem, wszelkie wysiłki i sankcje, aby powstrzymać prezydenta Rosji, dają jakiś rezultat, ale tylko do pewnego stopnia. - Putin zjada Ukrainę kawałek po kawałku, usiłuje doprowadzić do zamętu wewnątrz – oceniła. Romaszewska zaznaczyła, że jest ogromna liczba prowokacji - ze strony Rosji wobec Ukrainy. - Bardzo Ukraińcom współczuję - dodała. 

10:48

Rónież rzecznik chińskiego MSZ Geng Shuang wezwał w poniedziałek do wzmocnienia dialogu i uniknięcia eskalacji konfliktu pomiędzy Rosją a Ukrainą - Chiny proszą wszystkie strony, aby powstrzymały się od eskalowania tej sytuacji i wzmocniły dialog w celu rozwiązania sporów” - powiedział Geng na rutynowym briefingu w Pekinie.

10:45

Niemiecki minister spraw zagranicznych Heiko Maas wyraził w poniedziałek zaniepokojenie zajściami na Morzu Azowskim, wezwał Rosję i Ukrainę do deeskalacji i podkreślił, że blokowanie tam żeglugi przez Rosję jest nie do przyjęcia. - Można tylko wezwać obie strony do deeskalacji - powiedział po przybyciu z wizytą do Madrytu i wyraził nadzieję, że wezwanie to, "wystosowywane z pewnością nie tylko z Niemiec, zostanie wysłuchane".

10:30

Po incydencie na Morzu Azowskim spadł kurs rubla w stosunku do dolara - poinformowała ukraińska agencja Interfax.

10:15

Prezydent Litwy Dalia Grybauskaite potępiła w poniedziałek ostrzelanie i przejęcie przez rosyjskie siły specjalne ukraińskich statków w Cieśninie Kerczeńskiej. Zapowiedziała gotowość Litwy w skonsolidowaniu sił międzynarodowych w celu pomocy Ukrainie.

- Rosja cynicznie łamie prawo międzynarodowe i kontynuuje agresję przeciwko Ukrainie – powiedziała Grybauskaite w rozmowie z agencją BNS. Prezydent zaapelowała o natychmiastowe uwolnienie zajętych okrętów i załóg jednostek.


Podkreśliła, że Litwa jest gotowa pomów Ukrainie „w konsolidacji wspólnoty międzynarodowej w celu wspiera Ukrainy”.

Minister spraw zagranicznych Litwy Linas Linkeviczius wezwał Rosję do zaprzestania agresji przeciwko Ukrainie. Podkreślił, że „Litwa popiera suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy, w tym jej prawa nawigacyjne na wodach terytorialnych”.

- Wzywamy Rosję, aby zapewniła swobodny dostęp do ukraińskich portów na Morzu Azowskim, zgodnie z prawem międzynarodowym - oznajmił minister. Wyraził nadzieję, że wspólnota międzynarodowa zdecydowanie potępi działania Rosji i „zażąda przerwania blokady oraz innych nieprzyjaznych działań wobec Kijowa”.

10:08

Wojciech Wilk z Polskiego Centrum Pomocy Międzynardowej poinformował, ze Amerykanie wysłali samolot zwiadowczy nad linię frontu na Ukrainie.

10:06

Ukraińskie okręty silmowane w porcie w Kerczu na Krymie

10:03

Trzej ukraińscy marynarze, którzy zostali lekko ranni po naruszeniu przez ich okręty granicy Rosji, są w szpitalu w Kerczu i ich stan jest stabilny - podała w poniedziałek rosyjska agencja TASS, powołując się na źródła medyczne.

- Ich stan jest stabilny, nie pogarsza się, wszystko jest w porządku, czują się dobrze - powiedział rozmówca rosyjskiej agencji. Dodał, że śledczy są w szpitalu.

10:00

Wiceminister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Riabkow oznajmił w poniedziałek, że Moskwa odrzuca zarzuty USA o naruszanie układu INF o likwidacji pocisków rakietowych pośredniego i średniego zasięgu; nazwał te zarzuty "gołosłownymi" i "oderwanymi od faktów".

Wiceszef MSZ Rosji występując na specjalnej konferencji prasowej na temat INF oświadczył, że Moskwa uważa zarzuty ze strony USA za bezpodstawne i nie do przyjęcia. Rosja odrzuca "wszelkie domysły", jakoby naruszała układ - oznajmił Riabkow. Zapewnił, że wśród posiadanych przez Rosję rodzajów uzbrojenia nie ma takich, które są sprzeczne z porozumieniem. Wiceszef dyplomacji Rosji opisał działania USA jako "prowokacyjną kampanię", a o naruszanie układu INF oskarżył same Stany Zjednoczone.

9:50

- Spodziewaliśmy się, że Rosja będzie eskalować wojnę i będzie chciała odciąć Ukrainę m.in. od Morza Azowskiego - powiedział były szef MSZ Witold Waszczykowski na antenie TVP 1. Jak podkreślił, w przypadku konfliktu między Ukrainą a Rosją zawodzą rozwiązania międzynarodowe. - Mamy teraz tego konsekwencje, iż mocarstwa europejskie, a wcześniej też mocarstwa amerykańskie za czasów prezydenta Obamy nie chciały włączyć się w rozwiązanie tego konfliktu - ocenił. Zaznaczył, że Polska jest państwem, któremu najbardziej zależy na rozwiązaniu tego konfliktu, jako że sąsiaduje zarówno z Ukrainą, jak i Rosją, jednak nie należy do żadnego z formatów, które mogą się zająć jego rozwiązaniem. Ocenił też, że nawet, gdyby wprowadzono stan wojenny na Ukrainie, nie powinno to wpłynąć na relacje między Polską a Ukrainą i sytuację Ukraińców w Polsce. - My już mamy milion, być może więcej pracowników ukraińskich w Polsce i oni funkcjonują, natomiast oczywiście obłożenie restrykcjami na granicy polsko-ukraińskiej może spowodować problem, ale raczej po stronie ukraińskiej - powiedział.

9:45

Były minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak dla portalu PolskieRadio24.pl: incydent na Morzu Azowskim to bolesne przypomnienie o tym, że cały czas trwa konflikt pomiędzy Ukrainą a Rosją. Po bezprawnym zajęciu Krymu wiele wskazuje na to, ze Rosja chce poszerzania wpływów na Ukrainie. Istnieją tam ogniska napięcia i takim ogniskiem są na pewno okolice Morza Azowskiego, Cieśniny Kerczeńskiej i Morza Czarnego. Jest potrzeba silnej reakcji wspólnoty międzynarodowej i Polska powinna zabiegać o zaangażowanie Unii Europejskiej i NATO w tę sprawę.

9:35

- Apeluję do rządu Federacji Rosyjskiej o natychmiastowe uwolnienie ukraińskich żołnierzy, zatrzymanych w sposób brutalny, z naruszeniem prawa międzynarodowego, których los pozostaje do teraz nieznany - powiedział prezydent Ukrainy Petro Poroszenko w specjalnym oświadczeniu.

9:22

W pobliżu rosyjskiej ambasady w Kijowie spłonął samochód z dyplomatycznymi rejestracjami

9:10

Ukraińcy mieszkający w USA protestują przeciwko napaści Rosjan na ukraińskie jednostki.

9:05

Do sieci trafiło nagranie pokazujące moment ataku. 

Trzy ukraińskie okręty przejęte przez siły rosyjskie w Cieśninie Kerczeńskiej u wybrzeży anektowanego przez Rosję Krymu znajdują się w porcie w Kerczu - poinformowała w poniedziałek agencja Reutera, powołując się na anonimowego świadka.

Według tego informatora w pobliżu jednostek ukraińskiej marynarki wojennej widać było ludzi w mundurach w stylu marynarki wojennej, a same okręty nie wyglądały na uszkodzone.

8:41

Ukraina domaga się od Rosji uwolnienia swoich marynarzy i zwolnienia okrętów. W specjalnym oświadczeniu ukraińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych domaga się od Rosji niezwłocznego zabezpieczenia możliwości powrotu ukraińskich marynarzy. Na zajętych przez Rosjan ukraińskich okrętach znajdowało się 23 ukraińskich żołnierzy. MSZ domaga się także zwrotu zajętych okrętów - kutrów opancerzonych „Bardiansk” i „Nikopol”, oraz holownika „Jany Kapu”. Jak napisano - atak na ukraińskie okręty jest kolejnym aktem zbrojnej agresji Rosyjskiej Federacji przeciwko Ukrainie. Jak czytamy - odpowiedzialność za eskalację sytuacji w rejonach Mórz Azowskiego i Czarnego spoczywa na Kremlu. Jednocześnie ukraiński resort dyplomacji zaapelował do, jak napisano, sojuszników i partnerów Ukrainy o powstrzymanie agresora poprzez politykę sankcji. W związku z rosyjskim atakiem ukraiński parlament, na wniosek Rady Bezpieczeństwa i prezydenta, ma rozpatrzyć dziś wprowadzenie na Ukrainie stanu wojennego.

8:30

Ukraińska armia została postawiona w stan gotowości bojowej. 

8:25

Rosja odblokowała Cieśninę Kerczeńską, oddzielającą Morze Czarne od Morza Azowskiego. Wczoraj w basenie Morza Azowskiego rosyjskie siły specjalne ostrzelały, a następnie przejęły trzy ukraińskie okręty - dwa opancerzone kutry i holownik. W wyniku tego Cieśnina Kerczeńska została zamknięta dla żeglugi cywilnej.

8:20

Szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski: sytuację na Morzu Azowskim uważamy za poważną; może mieć ona daleko idące konsekwencje zarówno dla polityki wewnętrznej Ukrainy, jak i całego regionu; w tej sprawie nie można działać pochopnie. 

8:00

Szef MON Mariusz Błaszczak poinformował, że w poniedziałek rano spotka się z szefem Sztabu Generalnego WP, dowódcami Sił Zbrojnych RP oraz szefami wojskowych służb w związku z zaostrzeniem sytuacji na Morzu Azowskim.

7:30

W Nowym Jorku ma odbyć się dziś (26.11) nadzwyczajne posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ w związku z wydarzeniami w Cieśninie Kerczeńskiej. Poinformowała o tym Nikki Haley, ambasador Stanów Zjednoczonych przy ONZ.

Nadzwyczajna sesja Rady Bezpieczeństwa ONZ w Nowym Jorku została zwołana na godzinę 11 czasu miejscowego. Wnioskowali o to jednocześnie Ukraińcy i Rosjanie. O "deeskalację napięcia" i powściągliwość zaapelowały również Unia Europejska i NATO.

Konflikt w Cieśninie Kerczeńskiej

- Stan wojenny nie oznacza wojny – oświadczył Poroszenko podczas posiedzenia Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (RBNiO) w Kijowie, która poparła propozycję ogłoszenia stanu wojennego.

- "Wprowadzenie stanu wojennego nie oznacza, że Ukraina będzie prowadziła działania ofensywne. Ukraina będzie prowadziła wyłącznie działania na rzecz obrony swojego terytorium i bezpieczeństwa swoich obywateli – powiedział prezydent.

- Stan wojenny nie oznacza, że rezygnujemy z polityczno-demokratycznej drogi wyzwolenia ukraińskich terytoriów – podkreślił, mówiąc o zajętym przez prorosyjskich separatystów Donbasie na wschodniej Ukrainie oraz zaanektowanym przez Rosję Krymie.

Gotowi do działania

Poroszenko zwrócił się do parlamentu o zebranie się w trybie pilnym na posiedzeniu w Kijowie w poniedziałek. Chwilę później przewodniczący Rady Najwyższej (parlamentu) Andrij Parubij ogłosił, że deputowani zbiorą się w sprawie stanu wojennego w poniedziałek o godzinie 16 (godz. 15 w Polsce).

Występując na zwołanym w nocy z niedzieli na poniedziałek posiedzeniu RBNiO prezydent oświadczył, że ogłoszenie stanu wojennego nie będzie wiązało się z mobilizacją, jednak poprosił żołnierzy rezerwy i uczestników walk na wschodzie kraju, by byli gotowi do powołania do wojska.

- Zwracam się do was, szanowni weterani, byście byli w gotowości. Powinniśmy w jak najkrótszym czasie zapewnić działania, by zatrzymać wroga i obronić nasze państwo – zaapelował Poroszenko.

Sekretarz RBNiO Ołeksandr Turczynow zaproponował, by stan wojenny został wprowadzony na 60 dni.

"Akt agresji Rosji"

W niedzielę nad ranem rosyjski okręt "Don" staranował ukraiński holownik, który wraz z dwoma kutrami płynął z Odessy nad Morzem Czarnym do ukraińskiego portu w Mariupolu nad Morzem Azowskim. Wszystkie trzy jednostki należą do marynarki wojennej Ukrainy.

Rosjanie ogłosili, że ukraińskie okręty nie mogą przepłynąć pod mostem przez Cieśninę Kerczeńską, gdyż przeprawa jest zamknięta ze względu na osiadły na mieliźnie tankowiec. Strona ukraińska twierdzi, że Rosja, która powinna poinformować o zamknięciu Cieśniny międzynarodowe organizacje żeglugi, nie uczyniła tego.



W niedzielę wieczorem ukraińska marynarka poinformowała, że Rosjanie ostrzelali trzy ukraińskie jednostki i z pomocą swoich służb specjalnych przejęli nad nimi kontrolę. Podczas ataku rannych zostało sześciu ukraińskich marynarzy. Los załóg trzech jednostek, ani ich samych, nie jest znany. Wiadomo, że ranni otrzymali od Rosjan pomoc medyczną.

Ukraina uznała niedzielne wydarzenia w Cieśninie Kerczeńskiej za akt agresji Rosji. "Uważamy najnowsze działania Federacji Rosyjskiej wobec okrętów marynarki wojennej Ukrainy za akt agresji, nakierowany na celowe eskalowanie przez Rosję sytuacji na Morzu Azowskim i w Cieśninie Kerczeńskiej" – ogłosiła wcześniej administracja Poroszenki.

Polski MSZ: za całą mocą potępiamy

- Z całą mocą potępiamy agresywne działania Rosji; wzywamy jej władze do poszanowania prawa międzynarodowego - oświadczyło w niedzielę polskie MSZ, odnosząc się do sytuacji na Morzu Azowskim. 

W wydanym w niedzielę późnym wieczorem oświadczeniu resort polskiej dyplomacji wskazał, że "dramatyczna eskalacja napięcia na wodach Morza Azowskiego, w wyniku której ranni zostali marynarze i uszkodzone jednostki Marynarki Wojennej Ukrainy, ma swoje źródła w konsekwentnym łamaniu przez Federację Rosyjską podstawowych zasad prawa międzynarodowego, w tym naruszenia integralności terytorialnej i suwerenności Ukrainy". 

"Po nielegalnej okupacji Krymu, podsycaniu konfliktu w Donbasie, budowie Mostu Kerczeńskiego bez zgody władz w Kijowie, Rosja pogwałciła zasadę swobody żeglugi" - oceniło MSZ. "Z całą mocą potępiamy agresywne działania Rosji, wzywamy jej władze do poszanowania prawa międzynarodowego, a obie strony - do wstrzemięźliwości w obecnej sytuacji, która może zagrozić stabilności bezpieczeństwa europejskiego" - podkreślono w oświadczeniu. 

Protesty przed ambasadą

Kilkaset osób protestuje przed rosyjską ambasadą w Kijowie przeciwko atakowi Rosji na ukraińskie okręty w Cieśninie Kerczeńskiej. Protestujący przynieśli m.in. papierowe statki. Wrzucili także za ogrodzenie rosyjskiej placówki petardy i słoiki z czerwoną farbą. 

- Nie było żadnej zorganizowanej akcji. Po prostu poczuliśmy, że musimy tu przyjść. Nie mogłabym siedzieć bezczynnie w domu, gdy Rosja tak jawnie atakuje mój kraj – zapewniła Lilija Musichina, wolontariuszka organizacji "Wolni Ludzie". 

- Myślę w pierwszej kolejności o porwanych przez Rosję ukraińskich żołnierzach, których losów wciąż nie znamy. Nawet nie chcę sobie wyobrażać, co przeżywają teraz ich matki. To dla mnie akt solidarności przede wszystkim z nimi - powiedziała Switłana Powaljajewa, poetka z Kijowa. 

- Niektórzy z nas planują stać tu całą noc, ale ja nie mogę. Mój mąż jest rezerwistą ukraińskich sił zbrojnych. Jeśli jutro rano zostanie ogłoszony stan wojenny, to w ciągu doby będzie musiał się stawić w bazie wojskowej swojej jednostki. Muszę mu pomóc się spakować - dodała Lilija Musichina. 

tjak/dn/pap/iar/twitter