Logo Polskiego Radia
Jedynka
Tomasz Jaremczak 28.10.2013

Andrzej Bobkowski i jego twórczość. Wciąga i urzeka stylem

- Podobnie jest malarstwem. Czasami nie wiemy, dlaczego się podoba. Jest po prostu ładne - powiedział w radiowej Jedynce prof. Andrzej Stanisław Kowalczyk z Uniwersytetu Warszawskiego o wystawie "Andrzej Bobkowski. Życie zapisane".
Barbara i Andrzej Bobkowscy, sierpień 1946Barbara i Andrzej Bobkowscy, sierpień 1946ze zbiorów specjalnych Biblioteki Instytutu Badań Literackich PAN

Otwarto ją w 100-lecie urodzin pisarza w warszawskim Muzeum Literatury. Na ekspozycję składa się  korespondencja, zdjęcia i rękopisy Andrzeja Bobkowskiego.

Największą atrakcją wystawy "Andrzej Bobkowski. Życie zapisane" jest oryginalny zeszyt, w którym Bobkowski notował w latach 1940-44 swoje refleksje na temat wojny, sensu życia, filozofii, przeszłości i przyszłości Polski. Pisarz prowadził swój dziennik w czasie  II wojny światowej, przebywając w Paryżu a następnie podróżując rowerem po okupowanej Francji. Zapiski te posłużyły za podstawę "Szkiców piórkiem", jego najsłynniejszej książki. Ukazała się ona po raz pierwszy w 1957 r., nakładem Instytutu Literackiego w Paryżu.

Kurator wystawy dr Maciej Nowak tłumaczył, że twórczość Bobkowskiego zadziałała na niego, gdy był już na studiach. - Jakby ktoś otworzył okno w dusznym pokoju i zrobił przeciąg. Nie wiedziałem, że można tak pisać o prozaicznej rzeczy jaką jest jazda na rowerze, że można tak odważnie mówić o polskości - przyznał Nowak w rozmowie z Magdaleną Mikołajczuk. Jego zdaniem Bobkowskiego można umieścić w nurcie twórczości Leopolda Tyrmanda i Stefana Kisielewskiego. - Liberałowie, ale konserwatywni. Wolność realizuje się u nich na fundamencie wartości - dodał Nowak.

ALFABET BOBKOWSKIEGO - ZOBACZ SERWIS SPECJALNY POLSKIEGO RADIA

Andrzej Bobkowski był też fotografikiem. - W jednym z listów sprzed września 1939 roku (Bobkowscy wyjechali z Polski w marcu 1939 roku) pisał, że nauczył się kadrować rzeczywistość. Chodził po Paryżu i chwytał obrazy, które później opracowywał. To był wstęp do "Szkiców piórkiem"- powiedział Nowak.

Po wojnie, w 1948 roku, Bobkowscy wyemigrowali do Gwatemali. Z tego okresu życia pochodzą kartki pocztowe Andrzeja Bobkowskiego. Ilustrują egzotykę. Na gęsto zapisanych mikroskopijnym pismem kartkach są m.in. kobiety z Gwatemali w tradycyjnych strojach i krajobrazy. - Grafia pisma jest dziełem artystycznym. Jest ono bardzo drobne i z daleka wydaję się być nie do przeczytania. To jest rodzaj grafiki. Trzeba też docenić walory estetyczne, nie tylko merytoryczne - dodał prof. Andrzej Stanisław Kowalczyk.

Kultura w radiowej Jedynce >>>

Wystawa "Andrzej Bobkowski. Życie zapisane" można zwiedzać w warszawskim Muzeum Literatury do 31 grudnia 2013 roku.

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy Magdaleny Mikołajczuk o życiu i twórczości Andrzej Bobkowskiego z prof. Andrzejem Stanisławem Kowalczykiem oraz dr Maciejem Nowakiem.

tj

/