Nowy cykl: "Poczet – odnowa: od Leszka do Leszka"
41:57 2020_12_28 21_07_20_PR1_Historia_Zywa.mp3 Władysław Łokietek - mały wielki człowiek (Historia żywa/Jedynka)
Największą zasługą Władysława Łokietka jest zjednoczenie ziem polskich po blisko 200 latach rozbicia dzielnicowego i bratobójczych walk o władzę. Dlaczego to właśnie on tego dokonał, peryferyjny książę, syn Kazimierza Kujawskiego, wnuk Konrada Mazowieckiego? Czy był odpowiednim człowiekiem, który znalazł się w odpowiednim czasie i miejscu? Jak jego zasługi wpłynęły na przyszłość Polski?
Człowiek wielki duchem
O Władysławie Łokietku mówi się "mały wielki człowiek". Jak powiedział w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak, przydomek "Łokietek" - sugerujący, że był po prostu człowiekiem niskim - nadano mu współcześnie. Nie ma dowodów na to, że odpowiadało to prawdzie, nie dokonano bowiem oględzin szczątków króla.
- Gdybyśmy przedłożyli ciekawość nad poszanowanie spokoju wiecznego szczątków, moglibyśmy otworzyć sarkofag, który znajduje się w katedrze wawelskiej i to wyjaśnić - wskazał i dodał, że tak uczyniono w przypadku syna Władysława - Kazimierza Wielkiego. - Dzięki temu wiemy ponad wszelką wątpliwość, że on był człowiekiem postawnym, wysokim - wyjaśnił.
Prof. Nowak zwrócił uwagę, że niektórzy badacze uważają, że określenie "Łokietek" swoją genezę ma w sytuacji politycznej.
Czytaj także:
- Władysław był władcą mikroskopijnego księstwa, jednego z najmniejszych księstw dzielnicowych. Konrad Mazowiecki miał kilku synów, podzielił między nich całe swoje dziedzictwo. Kazimierz objął w swoje panowanie Kujawy. Ta, sama z siebie, niezbyt wielka dzielnica została następnie podzielona między jego pięciu męskich spadkobierców. Łokietkowi przypadł w udziale tylko południowy skrawek Kujaw - wytłumaczył.
- Sięgając bardzo szybko, właściwie po trzech latach od objęcia rządów w swoim księstewku, po najbardziej ambitne cele, po Kraków, wydawało się, że rzuca się z motyką na słońce, że jest małym człowiekiem, który sięga po najtrudniejsze cele, stąd być może określenie "mały wielki człowiek", zapożyczone ze słynnego westernu z Dustinem Hoffmanem, być może oddaje dobrze sytuację polityczną Władysława Łokietka - ocenił historyk.
- Inaczej jednak niż w owym westernie, bardzo przewrotnym, a nawet cynicznym w swojej wymowie, historia Władysława zwanego Łokietkiem nie ma w sobie nic z lekcji cynizmu, raczej nastraja podziwem dla wielkości ducha człowieka, który mając tak niewielkie możliwości polityczne, osiągnął tak wiele, nie dla siebie, ale dla Polski - stwierdził.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.
***
Tytuł audycji: Historia żywa
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, autor "Dziejów Polski")
Data emisji: 28.12.2020
Godzina emisji: 21.06
kk