Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Agnieszka Jaremczak 10.04.2014

"Pamięć Europy". O trudnym zmierzeniu się z historią

- Chęć zmierzenia się z przeszłością jakkolwiek zrozumiała, często przesłania nam znaczenie wydarzeń historycznych oraz utrudnia zrozumienie natury ludzkiej - mówiła w Marci Shore, amerykańska historyk i wykładowca na Uniwersytecie Yale pierwszym dniu sympozjum "Pamięć Europy".
Pamięć Europy. O trudnym zmierzeniu się z historiąEuropean Network Remembrance and Solidarity
Posłuchaj
  • W Czechach o pamięci Europy. Relacja Pawła Szukały (IAR)
Czytaj także

W stolicy Czech politolodzy, historycy i dziennikarze z wielu krajów Europy, także spoza Unii, dyskutują o europejskiej historii.

Sympozjum pod nazwą "Pamięć Europy", zorganizowane zostało przez Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku przy udziale Unii Europejskiej i czeskiego ministerstwa spraw zagranicznych.

W wystąpieniu Marci Shore pojawiało się wiele wątków dotyczących historii i pamięci. Nie zabrakło przykładów z najnowszej historii Polski. Amerykańska historyk przywołała postać Lesława Maleszki, uwikłanego we współpracę ze Służbą Bezpieczeństwa jako przykład życiorysu zniszczonego przez system totalitarny.

Lesław Maleszka był działaczem opozycji antykomunistycznej. Przez lata współpracował z SB. W 2001 został ujawniony jako "tajny współpracownik" przez swojego przyjaciela z okresu działalności opozycyjnej Bronisława Wildsteina. Maleszka potwierdził tę informację. W "Gazecie Wyborczej" opublikował tekst: "Byłem Ketmanem".

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego Włodzimierz Borodziej przypomniał, że mówiąc o głównych momentach historii naszego kontynentu nie można zapominać o teraźniejszości, o sytuacji na Ukrainie. - Teraz widać jak ważną rzeczą jest historia. Kto na Zachodzie wie, dlaczego Chruszczow w 1954 roku przekazał Krym Ukrainie? - pytał profesor. Dodał on, że gdy zaczyna się tłumaczyć coś o Kozakach i że istniała Rzeczpospolita szlachecka, która z kozaczyzną miała wiele wspólnego przez długi czas i że historia polsko-ukraińska nie zaczęła się w 2014 roku - to musi się z tym na Zachodzie przebijać. - Najpierw muszą sprawdzić gdzie leży Ukraina - mówił, podkreślając, że znajomość Ukrainy na zachodzie, to rzadkość.

Uczestnicy biorą udział w dyskusjach i warsztatach, a także wysłuchają wystąpień historyków i praktyków z zakresu badań nad pamięcią XX wieku, w tym m.in. Jamesa Marka z Uniwersytetu Exeter, Heidemarie Uhl z Austriackiej Akademii Nauk, a także Oldřicha Tůmy z Instytutu Historii Współczesnej Czeskiej Akademii Nauk.

Obrady zakończy finałowy wykład Pietera Lagrou (Wolny Uniwersytet w Brukseli) na temat postrzegania historii 25 lat po upadku komunizmu.

Idea sympozjum wyrosła z przekonania, że refleksja nad przełomowymi wydarzeniami ostatniego stulecia staje się pełniejsza i głębsza, gdy dostrzega się ich ogólnoeuropejski kontekst, dopuszczając do głosu różne, niejednokrotnie bardzo odmienne punkty widzenia.

Partnerami tegorocznej edycji są: Instytut Historii Najnowszej Czeskiej Akademii Nauk, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Czeskiej oraz Komisja Europejska.

European Network Remembrance and Solidarity/asop