Konflikt między Polakami i Ukraińcami w latach 1942-47 nosił wszelkie znamiona wojny - twierdzi ukraiński historyk Wołodymyr Wiatrowycz w książce "Druga wojna polsko-ukraińska 1942-1947".
Do swoiej monografii autor dodał dwa tomy nieznanych wcześniej dokumentów z archiwów Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, oraz archiwum działacza Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) Mykoły Łebedia w Uniwersytecie Harvarda. Zawierają one 478 dokumentów, m.in. dokumenty polskiego podziemia.
- Konflikt polsko-ukraiński nosi wszelkie cechy wojny, choć wojna ta nigdy nie została ogłoszona. Miała ona swych głównych aktorów, Ukraińską Powstańczą Armię i Armię Krajową, które utrzymywały kontakty, prowadziły działania frontowe i zawierały rozejmy, a przede wszystkim uznawały się wzajemnie za strony walczące - powiedział Wiatrowycz w rozmowie z PAP.
Historyk zwrócił uwagę, że konflikt polsko-ukraiński, określany przez niego mianem wojny, toczył się w okresie II wojny światowej. - Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej, czyli polskie i ukraińskie podziemie, w znacznej mierze zależeli od głównych rozgrywających w II wojnie światowej, ZSRR i nazistowskich Niemiec, którzy często prowokowali i pogłębiali konflikty między dwoma naszymi narodami - podkreślił Wiatrowycz.
Zdaniem Ihora Iljuszyna, innego historyka ukraińskiego zajmującego się konfliktem polsko-ukraińskim lat II wojny światowej, publikacja książki Wiatrowycza to kolejny krok, pogłębiający dyskusję na ten temat, jednak jej autor jest w swych wywodach zbyt stronniczy.
- Źle odnoszę się do autorów prac, którzy stawiają sobie zadanie gromadzenia faktów, będących przeciwwagą dla argumentów kolegów z - powiedzmy - innego obozu. My, historycy, znajdujemy się przecież w jednym obozie, w obozie badaczy. Nie podoba mi się także, gdy historyk stara się propagować w swej pracy pewną tożsamość - radziecką, polską, ukraińską - czyniąc ją podstawą wyboru kryteriów oceny tych, czy innych wydarzeń - powiedział Iljuszyn podczas prezentacji książki Wiatrowycza.
Autor "Drugiej wojny polsko-ukraińskiej 1942-1947", 34-letni Wołodymyr Wiatrowycz, pochodzi ze Lwowa. Jest absolwentem Uniwersytetu Lwowskiego, doktorem nauk historycznych. W latach 2008-2010 był dyrektorem archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy.