Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Izabella Mazurek 30.09.2023

Powstanie Warszawskie. Beznadziejne położenie powstańców. Kapituluje Żoliborz

30 września 1944 roku. Sześćdziesiąty pierwszy dzień powstania, sobota. Żoliborz kapituluje. Do godz. 23 powstańcy składają broń i przechodzą pod eskortą niemiecką na teren "Pionier-Parku" na Powązkach.
Dowódca pułku major Ivan Frołow (po środku) z oficerami Rosyjskiej Narodowej Armii Wyzwoleńczej (RONA), która z Niemcami pacyfikowała Powstanie WarszawskieDowódca pułku major Ivan Frołow (po środku) z oficerami Rosyjskiej Narodowej Armii Wyzwoleńczej (RONA), która z Niemcami pacyfikowała Powstanie WarszawskieAutor nieznany/Wikipedia/domena publiczna
Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Beznadziejne położenie ostatnich punktów powstańczych na Żoliborzu. W sprawie zaprzestania walk w dzielnicy od rana pertraktacje z Niemcami z rozkazu gen. Bora-Komorowskiego prowadzą por. Jerzy Kamiński ps. Ścibor i płk Karol Ziemski ps. Wachnowski.


Posłuchaj
02:21 A48160 30.09 Powstancze kalendarium_1328072.mp3 Powstańcy resztkami sił bronili się na Żoliborzu na obszarze ograniczonym ulicami Krasińskiego, Słowackiego, Drużbacką, Bohomolca, Promyka i Koźmiana. (PR, 2014)

 

O godz. 18 Żoliborz kapituluje. Oddziały AK składają broń przez kilka godzin. Do niewoli dostaje się 1500 żołnierzy z Żoliborza, wśród nich kobiety oraz 400 rannych. Niemcy dobijają ciężko rannych, którzy zostali w piwnicach.


Posłuchaj
02:47 13 30 wrzesnia.mp3 - Przy Dygasińskiego 13 była ostatnia kwatera dowództwa żoliborskiego - wspominał Czesław Szymkiewicz ps. Sław. (Archiwum PR)

Posłuchaj
15:53 Dni Walczącej Stolicy, 30.09.mp3 Kapitulacja Żoliborza - relacja Jerzego Ścibora-Kamińskiego (czyta lektor); tekst depeszy Tadeusza Bora-Komorowskiego do Londynu. Cykl "Dni Walczącej Stolicy" Władysława Bartoszewskiego. (RWE, 1984) zbrodnie wojenne

  

Kapitulacji na Żoliborzu nie uznaje dowództwo AL - wieczorem kilkudziesięcioosobowa grupa zaczyna przebijać się w stronę Wisły. 28 osób zdołało się przeprawić na praski brzeg, pozostali giną.

Tego dnia w dzienniku bojowym 9. armii niemieckiej zanotowano: "Całe wybrzeże Wisły jest w ręku niemieckim i prócz kotła środkowego powstanie we wszystkich częściach miasta jest stłumione. Szybkie oczyszczanie Mokotowa i Żoliborza nie może pozostać bez wpływu na rozmowy kapitulacyjne ze znajdującym się w Śródmieściu dowództwem AK".