Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Michał Skrzesiński 14.12.2016

Debata o zbrodniach stanu wojennego w 35. rocznicę wprowadzenia

Zbrodnie stanu wojennego były analizowane na konferencji naukowej w Katowicach. We wtorek rozpoczęła się debata „Zbrodnie stanu wojennego – aspekty prawne”, z udziałem prokuratorów pionu śledczego IPN. Okazją jest 35. rocznica wprowadzenia stanu wojennego.

Prezes IPN Jarosław Szarek, mówił, że wprowadzenie stanu wojennego, złamało w Polakach nadzieję i rozwiało złudzenia. – Przerwano okres kilkunastu miesięcy nadziei, rozpoczęty w sierpniu 1980 roku, że możemy sami zbudować inną Polskę, mimo komunizmu – powiedział.

Uczestnicząca w debacie doradczyni prezydenta socjolog Barbara Fedyszak-Radziejowska tłumaczyła, że stan wojenny był doświadczeniem traumatycznym dla wielu Polaków. – Stan wojenny był naruszeniem wartości, podziałem wspólnoty na dobrych i złych. Ograniczył swobody obywatelskie, a co najważniejsze, używał przemocy i upokorzenia na masową skalę – mówiła socjolog.

Prokuratorzy pionu śledczego IPN podsumowywali działania, które podejmowali, by rozliczyć autorów stanu wojennego. Dyrektor Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu prokurator Andrzej Pozorski wyjaśniał, że prokuratorzy zarejestrowali ponad 1300 takich spraw. Postępowania dotyczyły wielu aspektów.

- Samych aktów oskarżenia tylko za okres stanu wojennego skierowaliśmy ponad 80. Prawie 140 osób zostało oskarżonych, wielu zostało już skazanych prawomocnymi wyrokami. To są sprawy dotyczące pobić osób internowanych i znęcania się nad nimi w celu wymuszenia zeznań  – mówił prokurator Pozorski.

Jak wyjaśniał prokurator Bogusław Czerwiński, spraw w sądach mogłoby być więcej, lecz na niekorzyść działał upływ czasu. – Pion śledczy do ściągania tego typu przestępstw powstał dopiero w 2000 roku. Miało to dramatyczne skutki dla możliwości ścigania. Po pierwsze część sprawców już nie żyła, tak samo część świadków, po drugie kwestie biologiczne związane z pamięcią, stanem zdrowia, możliwością odtwarzania pewnych zdarzeń zostały zaprzepaszczone – powiedział prokurator Czerwiński.

Dziś prokuratorzy poruszą m. in. sprawy wojskowych obozów internowania, weryfikacji dziennikarzy czy pacyfikacji robotników w Lubinie i w hucie im. Lenina w Krakowie.

Polskie Radio 24/kk

________________ 

Data emisji: 12.12.2016

Godzina emisji: 06.10

14.12.2016 Konferencja dotycząca zbrodni stanu wojennego. Relacja Witolda Banacha