"Pan Tadeusz" na więziennym spacerniaku – matury wczoraj i dziś. Reportaż
Tematem rozmowy były przeżycia Mariana Karczewskiego, który był więziony przez gestapo w alei Szucha, na Pawiaku i w trzech obozach koncentracyjnych: Gross-Rosen, Dora i Bergen-Belsen. Napisał też książkę pt. "Czy można zapomnieć", która ukazała się po raz pierwszy po wielu latach bez ingerencji cenzury. w programie usłyszeliśmy też głos autora, gdyż do książki dołączono płytę CD ze wspomnieniami Mariana Karczewskiego nagraną przez Polskie Radio w 1980 roku.
53:16 2021_05_27 22_05_55_PR3_Klub_Trojki.mp3 Dramatyczne wspomnienia wojenne Mariana Karczewskiego (Klub Trójki)
– Losy Mariana Karczewskiego, wychowanka, co warto podkreślić, przedwojennej polskiej szkoły, były losami szczególnie dramatycznymi: ze względu na udział w poczynaniach konspiracyjnych i z uwagi na przeżycia więzienne. Zarówno na Pawiaku, jak i potem ta obozowa droga, przecież w każdym momencie mogły się tragicznie skończyć – mówi prof. Włodzimierz Suleja z Instytutu Pamięci Narodowej. – Jest to wyjątkowe świadectwo, jakich mało jest w literaturze polskiej. Połączenie tych elementów konspiracyjnych, codzienności okupacyjnej, która w książce się pojawia oraz rzeczywistości więziennej i obozowej, jest unikalne – dodaje.
– Oczywiście, my znaliśmy dramatyczną historię wujka podczas II wojny światowej, choć nie dzielił się z nami tymi informacjami: raczej unikał tych rozmów. Był człowiekiem niezwykle pogodnym, pełnym radości życia – wspomina senator Stanisław Karczewski, bratanek Mariana Karczewskiego. – Przeszedł tak wiele i cieszył się z każdego dnia, każdej chwili tej wolności, życia rodzinnego, naszych spotkań – opowiada.
– Czasem prosiliśmy go, aby opowiedział, ale nie chciał, odmawiał. Jednak chyba te nasz prośby spowodowały, że zaczął pisać swoje wspomnienia. To przecież była wielka trauma, dla tak młodego, niespełna 18-letniego człowieka – wskazuje senator Karczewski. – Myślę, że to pozostało w nim i chciał mimo wszystko to opowiedzieć nam i innym. I dlatego napisał te książkę.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Wojciech Reszczyński
Goście: prof. Włodzimierz Suleja (IPN), Stanisław Karczewski (senator, bratanek Mariana Karczewskiego)
Data emisji: 27.05.2021
Godzina emisji: 22.08
pr