20:35 PR1_MPLS 2020_10_21-19-09-11.mp3 Kto ukrywa materiały, które powinny znajdować się w dyspozycji IPN? (Przystanek Historia/Jedynka)
- Zgodnie z prawem, które obowiązuje w Polsce, dokumenty, które zostały wytworzone przez organy bezpieczeństwa państwa III Rzeszy, również powinny znajdować się w dyspozycji Instytutu Pamięci Narodowej. Inne dokumenty wytwarzane przez władze okupacyjne powinny znajdować się w dyspozycji archiwów podporządkowanych Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych - wyjaśnia Marzena Kruk, dyrektor Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
W przypadku nielegalnego posiadania dokumentów i nieprzekazania ich do IPN, grozi kara pozbawienia wolności do 8 lat.
Jakie dokumenty?
Instytut Pamięci Narodowej zajmuje się dokumentami z lat 1917-1990. Jakie dokładnie dokumenty podlegają ustawie? - Ustawa jest bardzo precyzyjna, ponieważ wymienia wszystkie rodzaje materiałów archiwalnych. Są to zdjęcia, filmy, kartoteki, bazy danych (…) i wszelkie materiały wytworzone przez organy bezpieczeństwa, czy to III Rzeszy, czy komunistycznej władzy w Polsce - odpowiada Marzena Kruk.
- To już nie jest hipoteza, która krążyła na początku lat 90., że funkcjonariusze odchodząc ze służby, zabierali ze sobą efekty swojej wieloletniej pracy operacyjnej. Teraz wiemy, że tak było i proceder prywatyzowania, wyprowadzania oraz po prostu kradzieży dokumentów bezpieki miał miejsce. Potwierdzają to chociażby doniesienia, gdzie u byłego funkcjonariusza w mieszkanku w Gdańsku znaleziono mikrofisze zawierające materiały archiwalne dotyczące najważniejszych, pierwszoplanowych postaci Solidarności z Trójmiasta - zauważa gość Jedynki.
Materiały sprzedane do Instytutu Hoovera
Marzena Kruk dodaje, że spora część materiałów została sprzedana i wywieziona do Instytutu Hoovera, np. teczki z domu gen. Kiszczaka. - Sprawy dokumentów gen. Kiszczaka czy gen. Jaruzelskiego są powszechnie znane. W posiadaniu Instytutu Hoovera są też inne dokumenty, które pochodzą ze Służby Bezpieczeństwa - słyszymy.
Poza tym w audycji:
- Jesienią 2008 roku rozpoczęły się prace legislacyjne nad przepisami obniżającymi uposażenie byłych funkcjonariuszy komunistycznej bezpieki. W styczniu 2009 roku uchwalono tzw. ustawę dezubekizacyjną, z kolei w 2016 roku dokonano jej nowelizacji. Dlaczego? I co ona zmieniła? Rozmowa z dr. Rafałem Leśkiewiczem z Instytutu Pamięci Narodowej.
- "Najbardziej tajemniczy kraj świata" to tytuł albumu dokumentującego podróże do Związku Sowieckiego amerykańskiego fotografa Juliena Bryana. Dla jego rodaków ZSRR był krajem-zagadką. Do 1933 roku USA nie utrzymywały z nim oficjalnych stosunków dyplomatycznych. Rozmowa Justyny Majchrzak z Tomaszem Stempowskim.
- Było/będzie, czyli o najciekawszych wydarzeniach organizowanych przez Instytut Pamięci Narodowej.
Audycja powstała przy współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej i portalem IPN PrzystanekHistoria.pl.
***
Tytuł audycji: Przystanek Historia
Prowadziła: Dorota Truszczak
Goście: dr Rafał Leśkiewicz (wicedyrektor Biura Badań Historycznych w Instytucie Pamięci Narodowej), Marzena Kruk (dyrektor Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej), Tomasz Stempowski
Data emisji: 21.10.2020
Godzina emisji: 19.09
DS