Czas powstania artefaktu według dr. Klimka przypada na I połowę XVI w., zapewne po 1521 r. Nie wyklucza się, że została ona sporządzona jeszcze w czasach zakonu krzyżackiego. Możliwe, że powstała tuż po jego sekularyzacji, czyli po 1525 r.
22:55 Jedynka/Eureka mapa Mazur 30.03.2021.mp3 Najstarsza mapa dzisiejszych Mazur ma 500 lat (Eureka/Jedynka)
Czy mapa mogła być świadectwem końca istnienia państwa krzyżackiego? - Zapewne tak, bo zakon krzyżacki ten szlak wodny wykorzystywał dosyć często - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Robert Klimek. - Dwukrotnie mamy opis tego szlaku z drugiej połowy XIV wieku, po raz pierwszy w 1379 roku, wielki mistrz Winrich von Kniprode wyruszył z Rynu poprzez jezioro Śniardwy, Zamek Pisz, rzekę Pisę i dalej w dół rzeką Narew i Wisłą do Torunia - opowiada. - Miało to znaczenie gospodarcze i również niektóre rejsy krzyżackie wyruszały tą drogą wodną - dodaje.
Kształt litery L
Mapa ta nie posiada żadnej skali czy róży wiatrów, ale należy do kategorii prymitywnych kartograficznych szkiców, gdzie występują tylko minimalne zarysy rzek, jezior czy napisy objaśniające. Ma ona kształt litery L. W katalogu autorstwa Winfrieda Blissa jest zatytułowana jako Spirding Sea (jezioro Śniardwy) i jest datowana na XVI w. Aby dokładnie ocenić jej chronologię, należałoby dokonać badania metodą radiowęglową papieru, na którym została stworzona.
Czytaj również:
Ponadto w audycji:
- 50 lat temu, w 1971 roku, zostały zakończone wyprawy polskich naukowców w poszukiwaniu szczątków dinozaurów na Pustyni Gobi, w Azji. Po raz pierwszy kości dinozaura opisano 200 lat temu w Anglii. Dotychczas znaleziono blisko 11 tysięcy fragmentów tych gadów, które wymarły 65 milionów lat temu. Aż dwie trzecie pochodzi z Ameryki Północnej i Europy. Azjatyckie znaleziska Polaków także dużo wnoszą do odkrywania tajemnic tych zwierząt.
Mimo upływu 50 lat od zakończenia wypraw pozyskane skamieniałości są nadal badane. Podczas audycji zaprezentujemy wypowiedzi uczestników tych wypraw, m.in. prof. Zofii Kielan-Jaworowskiej z Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie wybrane z Archiwum Polskiego Radia.
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: dr Robert Klimek (znawca historii średniowiecznej Prus)
Data emisji: 30.03.2021 r.
Godzina emisji: 19.30
mat. prasowe/ans