11 listopada 1918 Polska odzyskała niepodległość. Jest to naturalnie data umowna, proces odzyskiwania niepodległości trwał jeszcze wiele miesięcy wcześniej, a także miesiące i lata później. Jednak od tego dnia można mówić o rodzącej się polskiej państwowości, w niej zaś niebagatelną rolę spełniały właśnie kobiety. W kolejnym odcinku audycji "Polki" o roli kobiet w polityce młodego nowo odrodzonego państwa polskiego, w 20-leciu międzywojennym, mówiła prof. Marta Sikorska-Kowalska.
"Wielka postać i osobowość". Wspomnienie o Izabelli Galickiej
Polska niepodległość odzyskała 11 listopada, a już 28 listopada był podpisany dekret Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego o ordynacji wyborczej. Dekret ten zaś mówił, że w Polsce prawa wyborcze mają wszyscy, to zaś oznaczało, że w Polsce dość wcześnie - w porównaniu z całym światem - wprowadzono prawa wyborcze kobiet.
Prawa wyborcze kobiet w II RP
Prof. Marta Sikorska-Kowalska zauważyła, że o prawa wyborcze kobiety - nie tylko w innych krajach, ale też na terenie pozostającej pod zaborami Polski - walczyły od wielu lat. Zwróciła uwagę na Międzyzaborowe Zjazdy Kobiet, organizowane przez różne środowiska kobiece na przełomie wieków XIX i XX, a także na działalność Marii Dulębianki, która w 1908 roku wystartowała w wyborach do galicyjskiego Sejmu Krajowego we Lwowie.
W 1919 roku obrady rozpoczął pierwszy w niepodległej Polsce Sejm - Sejm Ustawodawczy.
- A do Sejmu Ustawodawczego weszło osiem kobiet. (...) Pamiętajmy o tym, że stanowiły one niespełna 2 proc. wszystkich zasiadających w parlamencie - mówiła prof. Marta Sikorska-Kowalska.
- Bez wątpienia były to kobiety z misją (...). Były też - podkreślmy - bardzo dobrze wykształcone, ponieważ wszystkie miały wykształcenie średnie, a niektóre z nich - także wykształcenie wyższe. Jak się przyjrzymy wykształceniu parlamentarzystów, to co czwarty nie posiadał żadnego. (...) Podejmowały kwestie związane z oświatą, edukacją dzieci i młodzieży, podjęły także walkę z alkoholizmem i - co warto podkreślić - walczyły o równe prawa cywilne dla kobiet - dodała prof. Marta Sikorska-Kowalska.
Czytaj również:
23:13 PR24_MPLS 2020_11_14-08-06-22_Polki.mp3 Prof. Marta Sikorska-Kowalska o działalności politycznej kobiet w II RP ("Polki" / PR24)
Więcej w nagraniu.
* * *
Audycja: "Polki"
Prowadzą: Maryna Miklaszewska
Gość: prof. Marta Sikorska-Kowalska (Uniwersytet Łódzki)
Data emisji: 14.11.2020
Godzina emisji: 08.06
PR24/jmo