Książka Lidki Iwanowskiej-Szymańskiej to pionierska publikacja w polskiej literaturze dziecięcej, poruszająca temat pedofilii. Autorka przyznała, że decyzja o jej napisaniu była wynikiem refleksji po konferencji, na której literaturoznawcy dyskutowali o trudnych tematach w książkach dla dzieci. Kiedy jeden ze studentów zadał pytanie o książkę dotyczącą pedofilii, pojawiła się konsternacja – nikt nie mógł przypomnieć sobie żadnego tytułu. To stało się impulsem do stworzenia "Rycerza Jana...".
Jak wspomniała autorka - To jest ciągle jeszcze temat, który wymaga rozwinięcia, który wymaga poruszania i komentowania. Dlatego kiedy ten pan to powiedział, wracając do domu, już sobie w głowie ułożyłam pewną historię, którą pamiętałam z dzieciństwa.
Proces tworzenia – delikatność i odpowiedzialność
Tworząc książkę, Lidka Iwanowska-Szymańska była świadoma odpowiedzialności, jaką niesie poruszanie tak delikatnego tematu. Zależało jej, by historia była subtelna, ale jednocześnie dawała impuls do rozmowy. Współpracując z ilustratorką, Niką Jaworowską-Duchlińską, autorka konsultowała różne aspekty książki, aby odpowiednio wyważyć treści: - Starałam się to tak napisać, żeby to było w miarę delikatne, trochę zawoalowane, ale jednak żeby dawało jakiś impuls do rozmowy. W audycji Polskiego Radia Dzieciom podkreślała także, że zarówno ona, jak i ilustratorka, czuły się współautorkami dzieła, ponieważ ilustracje stanowiły integralną część przekazu. - Myślę, że każda książka ilustrowana jest książką, gdzie jest dwoje autorów, ilustrator i pisarz, i oni są współautorami.
Kontrowersje i różnorodne opinie
Przed wydaniem książki autorki wysłały wersję roboczą do wielu osób, w tym psychologów, terapeutów, nauczycieli oraz rodziców, prosząc o komentarze. Otrzymały różnorodne odpowiedzi zarówno pozytywne, jak i krytyczne. - Otrzymałyśmy sporo interesujących wypowiedzi i rodziców, nauczycieli, terapeutów, psychologów, ale także dzieci. Niektóre były wspierające i podkreślające wartość tekstu, a inne wrogie - zdradziła gościni audycji.
30:13 Przemoc - Stefa audycja.mp3 O książce dotyczącej przemocy na tle seksualnym wobec dzieci tematem audycji Polskiego Radia Dzieciom_Strefa rodzica 6.09.2024
Autorka przyznała, że obawiały się negatywnych reakcji, jednak większość opinii okazała się pozytywna. Pomimo to, zdaje sobie sprawę, że temat pedofilii budzi w społeczeństwie opór i lęk. - To jest gruby temat, zwłaszcza w naszym kraju, wcale nie tak otwarcie poruszany. Na Zachodzie temat ten jest częściej podejmowany w przedszkolach, szkołach, w formie teatralnej czy książkowej - posumowała gościni "Strefy rodzica" w Polskim Radiu Dzieciom.
Jak rozmawiać z dziećmi o przemocy?
Jednym z najczęściej zadawanych pytań, które autorka otrzymuje podczas spotkań autorskich, jest to, jak rozmawiać z dziećmi o pedofilii. Lidia Iwanowska-Szymańska podkreśla, że książka została celowo napisana w sposób niedosłowny, aby rodzice mogli w zależności od sytuacji odpowiednio dostosować rozmowę. - w tej książce nie ma żadnego słowa, które mogłoby w jakikolwiek sposób sugerować dziecku, które nigdy nie miało do czynienia z traumą przemocy seksualnej, że właśnie o tym ta książka jest. Dodała dalej, że dzieci mają naturalną intuicję i wyczuwają niepokój, nawet jeśli nie rozumieją wszystkich szczegółów historii. W jej opinii, to dorosły powinien delikatnie prowadzić rozmowę i reagować na pytania dziecka, dostosowując przekaz do jego wrażliwości.
Więcej w załączonym zapisie audycji.
Audycja: Strefa rodzica
Prowadzenie: Martyna Chuderska
Gość: Lidka Iwanowska-Szymańska, autorka książki "Rycerz Jan, królewna Kasia i smok"
Data emisji: 6.09.2024
Godzina emisji: 22.00.
Więcej podcastów "Strefa rodzica - Rozmowy z ekspertami" na platformie podcasty.polskierdio.pl.
Polskie Radio Dzieciom - nadajemy na dziecięcej fali!
