- Mówiąc do dziecka "weź książkę, odłóż telefon", przegramy ponieważ są to tylko puste słowa. Jedynym źródłem aktywacji jest motywacja układu nagrody. W smartfonie działa to szybko, mamy grę i jesteśmy szybko nagradzani, przechodzimy z poziomu do poziomu. Biorąc książkę nie wiemy co w niej do końca będzie, czy nam się spodoba czy nie. Czasami trzeba dobrnąć do jej końca i przeczytać kilkaset stron zanim osiągniemy jakąś satysfakcję – powiedziała Katarzyna Trojańska, autorka serii książek "Edukacja domowa. Język polski".
120:13 17.08. Strefa rodzica - czytanie.mp3 Rozkochać dziecko z języku polskim od najmłodszych lat (Strefa rodzica/Polskie Radio Dzieciom)_17.08.2020.
– "Weź książkę" nigdy nie będzie konkurencyjne dla tabletu czy smartfonu. Konkurencyjna natomiast będzie książka o konkretnej tematyce, która jest zgodna z zainteresowaniami dziecka i pozwoli dziecku poszerzyć jego wiedzę i horyzonty, zobaczyć coś ciekawego. Nawet dając taką książkę nastolatkowi okaże się, że bardzo się nią zainteresował i wręcz będzie ona jedynym sposobem dotarcia do wiedzy na ten konkretny temat – dodała gość "Strefy rodzica" w Polskim Radiu Dzieciom.
Książka w porównaniu ze smarfonem jest czymś trudniejszym do opanowania, trzeba się wczytać, poczuć klimat, zwolnić tempo, uruchomić wyobraźnię. Jak wprowadzać dziecko w świat języka, jakimi narzędziami to robić aby dziecko ten język poznało? Jak oswoić dziecko z językiem polskim poprzez zabawę pokazując jego atrakcyjność? Jak możemy to robić z dzieckiem w domu?
5 zasad wychowania mola książkowego według Izabeli Michty, autorki wierszy dla dzieci:
- Oswój z książkami niemowlaka – pokazujemy książkę jako przedmiot codzienny. Najlepiej, żeby była to książka przeznaczona do tej konkretnej grupy wiekowej, z obrazkami ze sztywnymi kartkami. Takie wspólne czytanie pokazuje dziecku, że czytanie jest fajne i wtedy można razem spędzić czas.
- Specjalne miejsce do czytania do was mruga – dla dzieci nie jest ważny czas czytania lecz miejsce, np. łóżko, zaś miejscem na książki półka nad łóżkiem.
- Jasna sprawa – czytanie to świetna zabawa, wybieramy książki zgodne z zainteresowaniami dziecka. Dziś nie brakuje książek wydanych w ciekawy sposób, pełnych elementów, klapek do przesuwania i wkładania. Właśnie tym można się bawić czytając dziecku i zainteresować go jak najlepszą zabawką.
- Książka wspólnie czytana jest najwięcej warta – książka wspólnie czytana to przede wszystkim czas wspólnie spędzony z rodzicem. Warto to pielęgnować przez wiele lat, nie tylko kiedy dziecko jest małe. To świetnie pomaga rozwijać więź dziecka z rodzicem.
- Zasana nr. 5 - nie zawsze na czytanie jest chęć –jeśli dziecko nie czuje potrzeby czytania warto spróbować zachęcać książkami o różnych tematach po to by na zasadzie prób sprawdzić, co mogłoby zainteresować dziecko na danym etapie rozwoju.
Kiedy jest dobry moment na naukę czytania?
Każde dziecko nauczy się czytać, kiedy odkryje w sobie wewnętrzną motywację i odnajdzie w sobie siłę by nauczyć się czytać – powiedziała Katarzyna Trojańska. - Książka daje nam możliwość dojścia tam gdzie chcemy, kiedy potrafimy czytać ze zrozumieniem to drzwi do każdego świata stoją dla nas otworem, możemy dzięki temu, że czytamy, w każdym świecie się zanurzyć i go bliżej poznać – wyjaśniła gość Polskiego Radia Dzieciom dodając, że czytanie daje nam ogromną możliwość rozwoju ponieważ cała edukacja oparta jest na czytaniu. Samorozwój oparty jest na nim. To szansa na wędrówkę do świata do którego chcemy, na poszerzanie wiedzy, zdobywania nowych kompetencji.
Jak z liter złożyć wyraz czyli czytanie ze zrozumieniem
- Szkoła nie bardzo nam mówi po co zdobywamy nową umiejętność taką jak np. czytanie, ale też szkoła nie bardzo zwraca uwagę na to czy dziecko jest gotowe na to by coś robić – powiedziała Katarzyna Trojańska. - Założenie jest takie, że przychodzi dziecko do I klasy i jego obowiązkiem jest nauczyć się czytać. Na wcześniejszych etapach jego rozwoju mogło zadziać się szereg okoliczności, które sprawiły, że nie jest gotowe do zdobywania tej umiejętności. Tu trzeba być bardzo czujnym i uważnym i uczyć czytania w sposób mądry. Ważne by dzieci przeszły przez wszystkie etapy, które są do tego niezbędne by mogły osiągnąć sukces bo kiedy w rozwoju dziecka przegapi się etap syntezy. To właśnie synteza leży u podstaw czytania ponieważ dziecko musi z literek, które odczyta, złożyć jakiś wyraz. Syntezę skrzętnie omija się w przedszkolach, w zabawach w domu, bo wszyscy kładą nacisk na analizę czyli podział na głoski i sylaby, a to zabawa, która ma zaprowadzić dzieci do pisania a nie czytania. Jeśli ten etap zostanie pominięty to dziecko skazane jest na niepowodzenia w nauce czytania. Dziecko zawiesza się na etapie głoski i potrafi przeczytać "TO JEST KA-LO-RY-FER" ale nie wie, że przeczytało "KALORYFER". Trzeba więc być bardzo czujnym i zapewnić dziecku szerokie spektrum rozwoju i wychowywać do bycia molem książkowym, a z drugiej strony wzmacniać w nim umiejętności, które pozwolą mu osiągnąć sukces w czytaniu – podsumowała Katarzyna Trojańska.
Sukces dzięki zabawie
Tam, gdzie jest książka i zabawa, tam dzieci najbardziej rozkwitają i najchętniej sięgają po książki. – Szczególnie jest to ważne u maluchów ponieważ one lubią się po prostu bawić i to jest najlepszy sposób dotarcia do nich – powiedziała Izabela Michta, gość "Strefy rodzica" w Polskim Radiu Dzieciom. – Każda książka może służyć do dobrej zabawy, nawet taka, która z założenia taka nie jest. To rodzic czytając może coś zabawnego wymyślać, np. zmieniać głosy i tym rozbudzić radość u dziecka. - Rozkochanie dziecka w czytaniu od najmłodszych lat może się udać właśnie dzięki dobrej zabawie podczas wspólnego czytania - dodała autorka wierszy dla dzieci, gość Polskiego Radia Dzieciom.
Więcej w załączonym zapisie rozmowy.
***
Przypomnijmy, że każdego tygodnia Polskie Radio Dzieciom emituje ponad 100 premierowych audycji dla dzieci i rodziców, w tym m.in. audycje edukacyjne, podróżnicze, kulturalne i rozrywkowe oraz bajki, słuchowiska i podcasty. Dziennikarze Polskiego Radia Dzieciom za pośrednictwem mediów społecznościowych angażują słuchaczy do aktywnego udziału w audycjach oraz zachęcają do wspólnej zabawy w licznych konkursach i zagadkach udostępnianych w formie kolorowych grafik. Wszystkie audycje Polskiego Radia Dzieciom są źródłem wszechstronnej wiedzy, rozwijają w dzieciach wrażliwość na dźwięki i są bezpieczne – chronią najmłodszych przed niechcianymi bodźcami i informacjami, ponieważ stacja nie emituje żadnych reklam! Dostępna w Internecie szczegółowa ramówka pozwoli rodzicom na dokładne zaplanowanie dnia razem z Polskim Radiem Dzieciom.
jo