Powieści na antenie

"Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej"

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2023 11:30
W cyklu "To się czyta" zaprezentowaliśmy najnowszą powieść Cezarego Harasimowicza, której bohaterką jest autentyczna postać z XVIII wieku. Fragmenty książki "Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej" przeczytała Agnieszka Pilaszewska.
Agnieszka Pilaszewska z książką Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej
Agnieszka Pilaszewska z książką "Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej"Foto: Krzysztof Świeżak/Polskie Radio

Autor powieści o losach Reginy Salomei Pilsztynowej Cezary Harasimowicz przyznał niedawno w radiowej Dwójce, że była ona kobietą, która nie daje się przeciwnościom losu. - Można powiedzieć, że jest to taki pierwowzór, prototyp bizneswoman i emancypantki, feministki nawet, chociaż nieuświadomiony, bez ideologii, ale była to kobieta wyzwolona i wyzwalająca się z opresji - mówił.

"Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej" to powieść o pierwszej polskiej lekarce. Czupurna i dowcipna jak sama bohaterka!

Jak to się stało, że dziewczyna z Nowogródka zrobiła międzynarodową karierę? Co spowodowało, że trafiła przed oblicze carycy Anny i stała się medyczką haremu sułtana? Dlaczego parała się handlem ludźmi oraz szpiegowaniem? Mówiła o sobie – doktorka i okulistka. Oto Regina Salomea Pilsztynowa: pierwsza polska lekarka, choć bez formalnego wykształcenia, do tego podróżniczka i pionierka emancypacji rodem z XVIII-wiecznej Rzeczpospolitej.

O szalonych przypadkach Reginy, postaci autentycznej, ukazanych na tle równie szalonej epoki, przypomina w swojej brawurowej powieści znany pisarz i scenarzysta, Cezary Harasimowicz.

(opis pochodzi od wydawcy)

Czytaj także:

Posłuchaj
09:49 Dwojka_To_sie_czyta_2023_10_23-11-02-13.mp3 Cezary Harasimowicz "Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej", czyta Agnieszka Pilaszewska - fragment 1 (To się czyta/Dwójka)

09:58 Dwojka_To_sie_czyta_2023_10_24-11-01-50.mp3 Cezary Harasimowicz "Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej", czyta Agnieszka Pilaszewska - fragment 2 (To się czyta/Dwójka)

09:57 Dwojka_To_sie_czyta_2023_10_25-10-59-12.mp3 Cezary Harasimowicz "Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej", czyta Agnieszka Pilaszewska - fragment 3 (To się czyta/Dwójka)

10:24 Dwójka to się czyta 26.10.2023.mp3 Cezary Harasimowicz "Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej", czyta Agnieszka Pilaszewska - fragment 4 (To się czyta/Dwójka)

09:48 Dwojka_To_sie_czyta_2023_10_27-11-02-35.mp3 Cezary Harasimowicz "Awantury i przygody Reginy Salomei Pilsztynowej", czyta Agnieszka Pilaszewska - fragment 5 (To się czyta/Dwójka)

     

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Data emisji: 23-27.10 2023

Godz. emisji: 11.00

mgc

Czytaj także

"Tango" Mrożka w Teatrze Polskim. Opowieść o współczesnych problemach

06.02.2023 17:30
- Ala jest dla mnie człowiekiem bez tożsamości. Chciałabym nie obronić tej postaci, chciałabym, żeby widz lub widzka, którzy przychodzą do teatru, pomyśleli sobie: "matko, nie chciałbym/nie chciałabym być nigdy takim człowiekiem, powykrzywianym na wszystkie strony" - tak o swojej postaci w spektaklu "Tango" mówiła aktorka Anna Cieślak, gość "Wybieram Dwójkę".
Tango - premiera w Teatrze Polskim; Jerzy Schejbal, Halina Łabonarska, Anna Cieślak
"Tango" - premiera w Teatrze Polskim; Jerzy Schejbal, Halina Łabonarska, Anna Cieślak Foto: FOTON/PAP
Posłuchaj
16'12 "Tango" Sławomira Mrożka w Teatrze Polskim w Warszawie (Wybieram Dwójkę)
więcej

W tym roku przypada 110. rocznica otwarcia Teatru Polskiego i 10. rocznica śmierci Sławomira Mrożka. Premiera "Tanga" w reżyserii Wawrzyńca Kostrzewskiego w Teatrze Polskim w Warszawie wpisuje się w obchody obu rocznic.

Młodzi, piękni, zagubieni

Odtwórczyni roli Ali, jednej z bohaterek tej sztuki, odnajduje w tekście Mrożka wiele zagadnień, które są niezwykle aktualne we współczesnym świecie. Zdaniem Anny Cieślak grana przez nią postać dobrze uosabia problemy współczesnej młodzieży, która boryka się z trudnościami w określeniu własnej tożsamości.

- W czasach mediów społecznościowych i dostępu do wielu różnych - również byle jakich - informacji młodzi mają problem z określeniem, ponazywaniem tego, co jest dla nic dobre, co pomaga rozwijać wyobraźnię, co pomaga utwierdzać ich w przekonaniu, czego chcą - stwierdziła Anna Cieślak. - Jest coraz więcej pogubionych takich ludzi. Nie ma przestrzeni na to, żeby mogli pomyśleć, czego chcą, bo są non stop atakowani różnymi historiami, różnymi agresywnymi dźwiękami i kolorami - dodała.

Postać negatywna

Takim człowiekiem bez tożsamości jest dla aktorki właśnie Ala z "Tanga". - Chciałbym nie obronić tej postaci, chciałabym, żeby widz lub widzka, którzy przychodzą do teatru, pomyśleli sobie: "matko, nie chciałbym/nie chciałabym być nigdy takim człowiekiem, powykrzywianym na wszystkie strony" - wyjaśniała.

Sławomir Mrożek - klasyk współczesnego dramatu

Sławomir Mrożek urodził się 29 czerwca 1930 roku w Borzęcinie - małym galicyjskim miasteczku, gdzie jego ojciec pracował jako urzędnik pocztowy. Omyłkowo w borzęcińskiej kancelarii wpisano mu inną datę urodzenia - 26 czerwca. Przyszły pisarz ukończył krakowskie gimnazjum im. Nowodworskiego, potem studiował architekturę, filozofię orientalną i sztukę. 

Od lat 60. twórczość Mrożka należy do repertuaru teatrów na całym świecie. Autor stał się klasykiem dramatu współczesnego, a festiwale jego twórczości odbyły się w Amsterdamie (1988), Krakowie (1990) i Sztokholmie (1991). Niekwestionowaną pozycję Mrożka potwierdził także fakt, iż od 1991 roku jego dzieła zebrane zaczęły się ukazywać w Niemczech i we Francji, a od 1994 również w Polsce.

Posłuchaj
16:12 Dwojka_Wybieram_Dwojke_Tango_2023_02_06-16-32-10.mp3 "Tango" Sławomira Mrożka w Teatrze Polskim w Warszawie (Wybieram Dwójkę)

***

Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: Anna Cieślak (aktorka)

Data emisji: 6.02.2023

Godzina emisji: 16.30

mg

Czytaj także

Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie. "Do twórczości Mrożka wciąż warto wracać"

25.07.2023 10:00
- Co roku mamy patrona festiwalu, zapraszamy do namysłu nad jego twórczością. Chcemy, żeby to były postaci, które zaważyły mocno na polskiej literaturze i kulturze. Sławomir Mrożek jest bardzo obecny w teatrze, ale wiele aspektów jego twórczości można i trzeba przypominać. Chcemy, aby jego dzieła dotarły również do młodych osób, których jest u nas coraz więcej - mówił w Dwójce Piotr Duda o programie tegorocznego Festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie.
Sławomir Mrożek w studiu Teatru Polskiego Radia
Sławomir Mrożek w studiu Teatru Polskiego RadiaFoto: Wojciech Kusiński/Polskie Radio
Posłuchaj
18'07 Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie. "Do twórczości Mrożka wciąż warto wracać" (Poranek Dwójki)
więcej
  • W "Poranku Dwójki" zaprosiliśmy do Szczebrzeszyna na 9. Festiwal Stolica Języka Polskiego, o którym opowiedział Piotr Duda, jego pomysłodawca i dyrektor.
  • Tegoroczna edycja Festiwalu Stolica Języka Polskiego rozpocznie się 30 lipca i potrwa do 5 sierpnia.
  • Wydarzeniom patronuje Program 2 Polskiego Radia.

Łączyć twórców i ich odbiorców

Od początku, od pierwszej edycji w 2016 roku ideą Festiwalu było stworzenie miejsca, gdzie mogą się spotkać autorzy, artyści innych niż literatura dziedzin oraz przedstawiciele świata akademickiego. Szczebrzeszyn to miejsce, które łączy twórców i ich odbiorców. Przez dziewięć lat funkcjonowania festiwal zbudował społeczność uczestników, miłośników letniego spotkania wokół języka i literatury, ale też teatru, muzyki i sztuki wizualnej.

Sławomir Mrożek patronem tej edycji

W tym roku festiwalowi patronować będzie Sławomir Mrożek. Codziennie w programie znalazła się rozmowa poświęcona jego życiu i twórczości. - Co roku mamy patrona festiwalu, zapraszamy do namysłu nad jego twórczością. Chcemy, żeby to były postaci, które zaważyły mocno na polskiej literaturze i kulturze. Choć Sławomira Mrożka nie ma już z nami dziesięć lat, to nie kierujemy się jakimiś szczególnymi okolicznościami, jubileuszami. Mrożek jest bardzo obecny w teatrze, ale wiele aspektów jego twórczości można i trzeba przypominać. Na festiwalu będzie z nami żona Sławomira Mrożka Susana Osorio-Mrożek, bardzo się z tego cieszymy - podkreślił rozmówca Pawła Siwka.


Posłuchaj
18:07 2023_07_25 09_32_09_Dwojka_Poranek_Dwojki.mp3 Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie. "Do twórczości Mrożka wciąż warto wracać" (Poranek Dwójki)

 

Wystawa rysunków ze "Szpilek"

Dodał, że warto wracać do rysunków Mrożka. - To krótkie formy, z których był bardzo znany, a jedno zdanie otwierało wielką przestrzeń dla refleksji odbiorców. Dzieła te zaprezentujemy na wystawie, której współorganizatorem jest Muzeum Karykatury. To kolekcja rysunków, które pojawiały się w "Szpilkach" - mówił Piotr Duda.

Dotrzeć również do młodych osób

O twórczości Mrożka będą opowiadać znakomici goście festiwalu. - Wśród nich będą m.in. Maciej Englert, dyrektor Teatru Współczesnego w Warszawie, i Jarosław Gajewski, dyrektor Teatru Klasyki Polskiej. Kuratorem tego pasma jest Janusz Majcherek, dyrektor artystyczny Teatru Polskiego w Warszawie, którego scena kameralna nosi imię Sławomira Mrożka. Chcemy, aby jego twórczość dotarła również do młodych osób, których jest coraz więcej na naszym festiwalu - powiedział gość Dwójki.

Szymborska, Proust i spotkania z literaturą ukraińską

Organizatorzy swoimi planami nawiązali także do Roku Szymborskiej. Na festiwalu sporo miejsca zajmą też spotkania z literaturą ukraińską. Ponadto odbędą się dyskusje o nowych przekładach Prousta i brawurowym tłumaczeniu książki G. Pereca "Zniknięcia".

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Prowadził: Paweł Siwek

Gość: Piotr Duda (pomysłodawca i dyrektor Festiwalu Stolica Języka Polskiego)

Data emisji: 25.07.2023

Godzina emisji: 9.30

mo