Szkocja: gigantyczne odciski stóp dinozaurów

Ostatnia aktualizacja: 02.12.2015 12:00

Ponad sto odcisków stóp gigantycznych dinozaurów odkryto na szkockiej wyspie Skye. Naukowcy zauważyli je niespodziewanie.

Czytaj także

Nosorożec i trylobit sprzed milionów lat

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2015 13:00

Na północy Hiszpanii, w regionie La Rioja, odkopano szkielet nosorożca sprzed trzech milionów lat. Są to najlepiej zachowane szczątki tego zwierzęcia na Półwyspie Iberyjskim.

Nosorożec i trylobit sprzed milionów lat

Foto: sxc.hu/muenkang

Posłuchaj

00'49 Nosorożec sprzed 3 milionów lat - Ewa Wysocka /IAR

więcej

Nieopodal Salamanki, w centrum Hiszpanii, znaleziono zaś najstarszy na świecie okaz trylobita - morskiego stawonoga. Skamielina ma 520 milionów lat.

Trylobita wydobyto ze skał Rinconady de la Sierra - miejsca, w którym badania paleontologiczne są prowadzone od 30 lat. Odkrycia dokonali naukowcy z Walencji. Podobne skamieliny były dotąd znajdowane tyko na Syberii, w Meksyku i Maroku.

Szkielet nosorożca z epoki pliocenu odkryto podczas poszerzania szosy. Zdaniem naukowców, zachowały się nie tylko jego kości, ale też szczątki ówczesnej flory: liście drzew, igły sosnowe i pyłki kwiatowe.

Wkrótce kości nosorożca zostaną przewiezione do Madrytu i tam zbadane. W przyszłości szkielet wróci do La Riojy i będzie go można oglądać w muzeum.

(IAR)

Zobacz więcej na temat: NAUKA paleontologia

Czytaj także

Jak wyglądały dłonie praprzodków? Kość sprzed 1,8 mln lat

Ostatnia aktualizacja: 22.08.2015 22:22

Wąwóz Olduvai w Tanzanii przynosi kolejne sensacyjne znalezisko. Tym razem najstarszą znaną kość dłoni o budowie zbliżonej do kości dłoni człowieka.

Jak wyglądały dłonie praprzodków? Kość sprzed 1,8 mln lat

Znalezisko omówione zostało w ostatnim numerze "Nature Communications".

1,8 mln lat temu na terenach Tanzanii żyły australopiteki oraz Paranthropus boisei i Homo habilis - pierwszy przedstawiciel rodzaju Homo. Jednak kość wydaje się inna od tych, które kojarzone są z tymi gatunkami. Może oznaczać, że w Olduvai żył wtedy jeszcze inny gatunek człowiekowatych i to jego dłonie najbardziej przypominały nasze.

Kształt ludzkiej dłoni, umożliwiający chwytanie i manipulację przedmiotami, to najprawdopodobniej efekt długiej ewolucji. Kość, o której mowa, jest kolejnym dowodem wskazującym na to, że niektóre cechy ciała człowieka współczesnego pojawiły się na bardzo wczesnym etapie ewolucji.

Nowo odkryta kość to fragment małego palca lewej dłoni. Jak wynika z badań Manuela Domingueza-Rodrigo z Complutense University i z Instituto de Evolucion en Africa w Madrycie oraz jego współpracowników, kość należała do osobnika niezidentyfikowanego gatunku, który jednak mógł wyglądać podobnie do późniejszego Homo erectus.

- Dłoń współczesna z wyglądu mówi nam o tym, kiedy człowiek stał się w pełni gatunkiem naziemnym i używającym narzędzi - mówi Manuel Domínguez-Rodrig. Najwcześniejsi przedstawiciele człowiekowatych prowadzili także nadrzewny tryb życia.

(ew/PAP/Archaeology)

Zobacz więcej na temat: NAUKA archeologia paleontologia

Czytaj także

Polscy geolodzy opisali najstarsze linienie

Ostatnia aktualizacja: 22.09.2015 22:22

Najstarszy zachowany w zapisie kopalnym moment zrzucania wylinek u stawonogów opisali polscy naukowcy na łamach magazynu „Scientific Reports”. Zdarzenie miało miejsce 365 mln lat temu.

Polscy geolodzy opisali najstarsze linienie

Foto: Kevin Walsh/Flickr/CC0

Badacze znaleźli kilkucentymetrowy okaz dewońskiego trylobita w 2013 roku podczas prac paleontologicznych w Górach Świętokrzyskich. Po analizie za pomocą mikrotomografii komputerowej okazał się być wyjątkowo dobrze zachowanym osobnikiem wraz z przystającą wylinką - czyli właśnie zrzucanym pancerzem.

Trylobity są gromadą wymarłych morskich stawonogów, które wyginęły na granicy paleozoiku i mezozoiku (ok. 250 mln lat temu). Wydarzył się wtedy katastrofalny kryzys - wielkie wymieranie. Zniknęło wówczas z błękitnej planety 95 proc. wszystkich gatunków.

- Podobnie zachowany okaz, w trakcie zrzucania wylinki, na którym można by zbadać ten moment, w dodatku w tak doskonałym stanie, by dało się dostrzec mikroskopijne zmarszczki na traczy głowowej (cephalonie), spowodowane ogromnym wysiłkiem zwierzęcia, nie został nigdy dotąd nigdzie na świecie opisany – móiw jeden z odkrywców, dr Błażej Błażejowski z Instytutu Paleobiologii PAN.

Naukowcy przy okazji rozwiązali inną zagadkę. W kolekcji jurajskich skrzypłoczy znaleźli osobniki z podobnymi zmarszczkami na głowotułowiu, jak u trylobitów. Dotychczas zjawisko to interpretowano w różny sposób, ale nigdy zrzucaniem wylinki. Na podstawie porównania przedstawicieli obu grup stało się to dla badaczy oczywiste.

(IAR)

Zobacz więcej na temat: biologia NAUKA paleontologia