Na Syberii żył inny gatunek człowieka

Naukowcy odkryli na Syberii odrębny gatunek człowieka, który współistniał z naszym i z neandertalczykami. Miał się całkiem nieźle jeszcze kilkadziesiąt tysięcy lat temu i ma potomków w Melanezji.

Nowy gatunek od miejsca jego odkrycia nazwano „denisowianem”. Jesteśmy pewni, że był odrębny od nas, ponieważ znamy jego DNA – zostało wyekstrahowane z odnalezionej kości palca i z zęba.

Istnieją dowody na to, że denisowianie zamieszkiwał spore obszary Eurazji. Co więcej, owi nieznani wcześniej ludzie około 50 000 lat temu krzyżowali się z naszym gatunkiem. O najnowszym, sensacyjnym odkryciu naukowym donosi czasopismo „Nature”.

Istniały cztery inne gatunki

Okazuje się, że kiedy człowiek anatomicznie współczesny opuścił Afrykę, poza jego kolebką oczekiwały na niego co najmniej cztery inne gatunki: w Azji przeżywał się jeszcze Homo erectus, w Eurazji dominował neandertalczyk, a na wyspie Flores przebywali karłowaci przedstawiciele gatunku H. floresiensis. Teraz wiemy, że obok Homo neanderthalensis w Eurazji żyli jeszcze „denisowianie”.

Już wcześniej podejrzewano, że na olbrzymich przestrzeniach Syberii mogli żyć przedstawiciele innego gatunku. Jego szczątki odkryto w Jaskini Denisowej na południowej Syberii. Jak wynika z DNA kilku osobników, których pozostałości tam odkryto, byli oni spokrewnieni z neandertalczykami, ale także z nami. Analizę genetyczną przeprowadził znakomity specjalista w tej dziedzinie, prof. Svante Paabo z Instytutu Maxa Plancka w Lipsku. – Była to wschodnia odmiana tego, co na zachodzie nazywamy neandertalczykiem – mówi Paabo. Co więcej, krzyżowała się z Homo sapiens.

Dochodziło do tego w rejonie Melanezji. Okazuje się, że 4-6 proc. DNA współcześni melanezyjczycy dzielą właśnie z denisowianami. A to oznacza, że populacja denisowian musiała być rozprzestrzeniona na tysiące kilometrów – inaczej nie zostawiliby tak silnego śladu genetycznego.

Jak komentuje profesor Chris Stringer, światowej sławy antropolog z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, to rzeczywiście sensacja. Pozostaje jednak pytanie, dlaczego denisowskie DNA wystepuje tylko w Melanezji – i nigdzie indziej w Eurazji. Być może dlatego, że do kontaktów pomiędzy tymi dwoma gatunkami doszło tylko podczas migracji Homo sapiens w kierunku południowo-wschodniej Azji. – To mogło być tylko 50 denisowian i 1000 ludzi anatomicznie współczesnych. To wystarcza dla przekazania owych 5 proc. genów – mówi Stringer.

Nie wiadomo, dlaczego denisowianie wyginęli. Na pewno miało to jakiś związek z pojawieniem się naszego gatunku, ale – podobnie jak w przypadku wyginięcia neandertalczyków – ten związek nie został jeszcze w pełni wyjaśniony.

- To fascynujące: mieć dowody na to, że te archaiczne gatunki współistniały z naszym przez tysiące lat. Tylko przez ostatnie kilkadziesiąt tysięcy lat pozostajemy na ziemi zupełnie sami – mówi Paabo.

W tym roku to juz drugie głośne badania genetyczne prof. Paabo. Wcześniej wykazał on – w co jeszcze do niedawna nie wierzył żaden genetyk – że krzyżowaliśmy się także z neandertalczykami. Krew innych gatunków ludzi płynie zatem zapewne w każdym z nas.

(ew/bbc)