Empatia zabija logikę

Ostatnia aktualizacja: 02.11.2012 13:20

Dr House miał rację: nie można jednocześnie współczuć i poprawnie rozumować. Jedno wyklucza drugie - wynika z badań.

Foto: sxc.hu/cc.

Dr House miał rację: nie można być jednocześnie emaptycznym i logicznym. Jedno wyklucza drugie - wynika z badań.

Logika i emocje zwykle stoją po przeciwnych stronach barykady. Wielokrotnie próbowano jakoś je ze sobąpogodzią, ale werdykt naukowy jest jednoznaczny: albo współczujesz, albo myślisz logicznie. To wynika z budowy naszych mózgów.

Badania publikowane w NeuroImage dowodzą, że w naszych mózgach są dwie różne „ścieżki” nerwowe do rozwiązywania problemów za pomocą logiki i za pomocą emocji. W dodatku nie mogą dziełać razem.

Kiedy współczujesz, neurony odpowiedzialne za logikę są stłumione - i odwrotnie.

Prof. Anthony Jack z Case Western Reserve University porównuje to do iluzji optycznej. Kiedy patrzymy na niejednoznaczny obrazek, który może przedstawiać zająca i kaczkę, widzimy tylko albo kaczkę, albo zająca. Nigdy oba na raz. Odpowiedzialne za to jest zjawisko rewalizacji percepcyjnej. Okazuje się, że dotyczy nie tylko optyki, ale także sfery emocjoalno-społecznej.

Podczas badań zbadano rezonansem magnetycznym 45 zdrowych studentów. Każdy z nich pięciokrotnie spędzał 10 minut w maszynie do rezonansu magnetycznego. Podczas badań studenci wykonywali dobrane losowo zadania - do wyboru było 20 zadań wideo i 20 zadań pisemnych z dziedziny fizyki oraz taka sama ilość i rodzaj zadań, których rozwiązanie angażowało emocje. MRI wskazywało, że w zależności od tego, czy pracowali „w logice” czy „w emocjach”, podświetlały się różne fragmenty mózgu.

- Tak wyewoluowały nasze struktury kognitywne - mówi prof. Jack. - Myślenie empatyczne i logiczne wykluczają się, przynajmniej do pewnego stopnia - dodaje. Naukowiec jest przekonany, że odkrycie jego zespołu pomoże w leczeniu chorych na takie schorzenia jak schozofrenia czy depresja.

Logika i emocje zwykle stoją po przeciwnych stronach barykady. Wielokrotnie próbowano jakoś je ze sobą pogodzić, ale najnowszy werdykt naukowy jest dość jednoznaczny: albo współczujesz, albo myślisz logicznie. To wynika z budowy naszych mózgów.

Badania publikowane w "NeuroImage" dowodzą, że w naszych głowach funkcjonują dwie różne "ścieżki” nerwowe do rozwiązywania problemów za pomocą logiki oraz za pomocą emocji. W dodatku nie mogą one działać razem. Kiedy współczujesz, neurony odpowiedzialne za logikę są stłumione; i odwrotnie.

Profesor Anthony Jack z Case Western Reserve University porównuje to do iluzji optycznej. Kiedy patrzymy na niejednoznaczny obrazek, który może przedstawiać zająca lub kaczkę, widzimy po prostu albo kaczkę, albo zająca. Nigdy oba na raz. Odpowiedzialne za to jest zjawisko rywalizacji percepcyjnej. Okazuje się, że dotyczy ono nie tylko optyki, ale także sfery emocjonalno-społecznej.

Zespół profesora Case'a zbadał 45 zdrowych studentów. Każdy z nich pięciokrotnie spędzał 10 minut w maszynie do rezonansu magnetycznego. Podczas badań studenci wykonywali dobrane losowo zadania: do wyboru było 20 zadań wideo i 20 zadań pisemnych z dziedziny fizyki oraz taka sama ilość i rodzaj zadań, których rozwiązanie angażowało emocje. MRI wskazywało, że w zależności od tego, czy pracowali "w logice” czy "w emocjach”, podświetlały się różne fragmenty mózgu.

- Tak wyewoluowały nasze struktury kognitywne - mówi profesor Jack. - Myślenie empatyczne i logiczne wykluczają się, przynajmniej do pewnego stopnia - dodaje. Naukowiec jest przekonany, że odkrycie jego zespołu pomoże w leczeniu chorych na takie schorzenia, jak schozofrenia czy depresja.

(ew/Health24/Popsci)

Zobacz więcej na temat: depresja house psychologia

Czytaj także

Szczodrobliwość jest wrodzona

Ostatnia aktualizacja: 25.12.2009 06:00

Hojność jest cechą wrodzoną – dowodzą naukowcy.

Szczodrobliwi ludzie wcale nie staczają wewnętrznych walk ze swoim skąpstwem. Hojność jest cechą wrodzoną – dowodzą naukowcy.

Za potrzebę obdarowywania innych i dzielenia się tym, co mamy, odpowiada ten sam ośrodek w mózgu, który kontroluje emocje i intuicję. W zależności od nastawienia do innych neuropsycholodzy dzielą ludzi na „prosocjalnych” (a zatem tych, którzy lubią się dzielić) i „indywidualistów” (dzielących się niechętnie i dążących do własnego zysku).

Według dotychczasowych teorii, różnica pomiędzy tymi dwiema grupami ludzi sprowadza się do tego, jak skutecznie zwalczają one samolubne tendencje przy pomocy kory przedczołowej. Masahiko Haruno z Uniwersytetu Tamagawa w Tokio uważa jednak, że niektóre osoby mogą mieć po prostu wrodzoną awersję do nierówności. Haruno i jego kolega, Christopher Frith z University College w Londynie, przeskanowali przy pomocy tomografii komputerowej MRI mózgi 25 „prosocjalnych” osób i 14 „indywidualistów”. Wcześniej zaklasyfikowali ich do tych grup przy pomocy standardowych testów behawioralnych. Zgodnie z oczekiwaniami badaczy, grupa „prosocjalna” wolała równy podział środków pieniężnych, natomiast „indywidualiści” byli bardziej zadowoleni, kiedy wynik podziału środków był korzystny dla nich.

Większym zaskoczeniem dla naukowców był fakt, że jedynym rejonem mózgu, który brał udział w „aktach szczodrobliwości”, było jądro migdałowate. Kiedy podział pieniędzy był „nie fair”, ten fragment mózgu powiększał się znacząco u osób „prosocjalnych”, ale nie u „indywidualistów”.

Jądro migdałowate reaguje bezwarunkowo, bez udziału świadomości. Właśnie dlatego fakt, że reaguje na sposób podziału dóbr, sugeruje, że szczodrobliwość nie jest cechą występującą u ludzi w tym samym stopniu. Co więcej, MRI nie wykryło w żadnym przypadku reakcji kory przedczołowej, co świadczy, że w nikt z badanych nie przechodził żadnych mąk wewnętrznych.

Aby potwierdzić wyniki badań, naukowcy przeprowadzili dodatkowy test, dając uczestnikom do rozwiązania test pamięciowy w chwili, kiedy mieli oni oszacować podział pieniędzy. „Prosocjalne” mózgi nadal reagowały na niesprawiedliwe podziały, nawet wówczas, kiedy ich świadome „ja” zaangażowane było w rozwiązywanie łamigłówek.

To nie jedyne badania tego typu. Carolyn Declerck, neuroekonomistka z Uniwersytetu w Antwerpii uważa, że wyniki japońsko-brytyjskiego zespołu doskonale pasują do jej własnych. Także jej zdaniem osoby „prosocjalne” wydają się działać według jakichś automatycznych mechanizmów.

Teraz badacze muszą sprawdzić, skąd bierze się aktywność jądra migdałowatego. Z pewnością wpływa na nią genetyka, ale i środowisko, w którym się ktoś wychował – a zatem wychowanie i interakcje z okresu dzieciństwa. Nie od dzisiaj wiadomo, że częściej niż jedynacy dzielić wolą się osoby wychowane z licznym rodzeństwem.

(ew)

Zobacz więcej na temat: Londyn pieniądze psychologia Tokio wychowanie

Czytaj także

Konserwatyzm w genach? Nauka potwierdza

Ostatnia aktualizacja: 03.09.2012 00:01

Polityka i genetyka mogą być związane bliżej niż się wydaje. Coraz większa liczba badań wskazuje, że przekonania polityczne mamy w... genach.

Konserwatyzm w genach? Nauka potwierdza

Polityka i genetyka mogą być związane bliżej niż się wydaje. Coraz większa ilość badań wskazuje, że przekonania polityczne mamy w... genach.

Najnowsze badania prof. Petera Hatemi z Pennsylvania State University dowodzą, że przekonania polityczne wynikają nie tylko ze środowiska i okoliczności społecznych. Do pewnego stopnia są wynikiem naszych genów - wynika z analiz publikowanych na łamach „Trends in Genetics”.

Prof. Hatemi analizował polityczne wybory bliźniąt i ich rodzin. Doszedł do wniosku, że to właśnie geny mogą decydować o różnym podejściu do niektórych kwestii politycznych. - Środowisko rodzinne jest tak silne, że potrafi pokonać jakiekolwiek przeszkody genetyczne - mówi Hatemi. - Ale w końcu się je opuszcza i podąża własną drogą - dodaje. I co wtedy?

Jeżeli chodzi i wybór partii politycznej czy stosunek do konkretnych grup politycznych, bardzo często wynikają one z naszego wychowania. Ale są kwestie, które nosimy w genach - to szereg zagadnień z dziedziny ekonomii i religii, kwestii takich jak kara śmierci, aborcja czy problem bezrobocia. Wygląda na to, że genetycznie uwarunkowane są także nasze ogólne poglądy polityczne, mówiąc krótko: czy jesteśmy liberałami czy konserwatystami. - Ściana między polityką a genetyką zaczyna się walić - uważa Hatemi. - To oznacza olbrzymi postęp w naukach społecznych, który pozwoli nam odpowiedzieć na kilka skomplikowanych pytań dotyczących indywidualnych różnic w poglądach politycznych.

Na razie naukowcy nie zidentyfikowali konkretnych genów odpowiedzialnych za poglądy, ale mają już kandydatów. Na przykład gen zwany 5-HTT, który pomaga w regulowaniu poziomu serotoniny, zapewne reguluje także to, czy pójdziemy na wybory. Na razie nie znaleziono jeszcze genu liberalizmu.

Co ciekawe, analizy Hatemiego wskazują, że ludzie są w stanie wyczuwać "geny polityczne" i dobierają się w pary także pod ich kątem. - Podstawowe kwestie, które identyfikują nas jako liberałów lub konserwatystów, które determinują nasze poglądy na karę śmierci, w dużej mierze zależą od genów - komentuje James Fowler, genetyk z University of California.

Najnowsze badania prof. Petera Hatemi z Pennsylvania State University dowodzą, że przekonania polityczne wynikają nie tylko ze środowiska i okoliczności społecznych, w jakich żyjemy. Do pewnego stopnia są wynikiem naszych genów - czytamy w ostatnim wydaniu pisma "Trends in Genetics”.

Jeżeli chodzi i wybór danej partii politycznej czy stosunek do konkretnych grup politycznych, bardzo często wynikają one z naszego wychowania i otoczenia. Ale są kwestie, które nosimy w genach - to szereg zagadnień z dziedziny ekonomii, etyki i religii, kwestii takich jak kara śmierci, aborcja czy problem bezrobocia.

Wygląda na to, że genetycznie uwarunkowane są także nasze ogólne poglądy polityczne, mówiąc krótko to, czy jesteśmy liberałami czy konserwatystami. - Ściana między polityką a genetyką zaczyna się walić - uważa Hatemi. - To oznacza postęp w naukach społecznych i pozwoli nam odpowiedzieć na kilka skomplikowanych pytań, dotyczących indywidualnych różnic w poglądach politycznych.

Na razie naukowcy nie zidentyfikowali konkretnych genów odpowiedzialnych za poglądy, ale mają już kandydatów. Na przykład gen zwany 5-HTT, który pomaga w regulowaniu poziomu serotoniny, zapewne reguluje także to, czy pójdziemy na wybory, uwrażliwiając nas na kwestie społeczne. Na razie nie znaleziono jeszcze genu liberalizmu czy kary śmierci.

Co ciekawe, analizy Hatemiego wskazują, że ludzie są w stanie wyczuwać "geny polityczne" i dobierają się w pary także pod ich kątem. - Podstawowe kwestie, które identyfikują nas jako liberałów lub konserwatystów, które determinują nasze poglądy na karę śmierci czy aborcję, w dużej mierze zależą od genów - komentuje James Fowler, genetyk z University of California.

(ew/CBC)

Zobacz więcej na temat: bezrobocie kandydaci kara śmierci psychologia wychowanie

Czytaj także

Lek oczyści pamięć ze złych wspomnień

Ostatnia aktualizacja: 18.10.2012 13:45

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda ogłosili, że pracują nad specyfikiem, który podczas snu usunie z mózgu złe i traumatyczne wydarzenia.

Foto: sxc.hu/CC

Lek oczyści pamięć ze złych wspomnień

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda ogłosili, że pracują nad lekiem, który w czasie snu usunie z mógu złe i traumatyczne wspomnienia.

Oczywiście, droga do miłych wspomnień na razie dotyczy gryzoni. Badaczom udało się już manipulować wspomnieniami szczurów.

Podobne badania prowadzili wcześniej naukowcy z University of Puerto Rico. Za pomocą środków chemicznych udało im się skłonić szczury, aby zapomniały o swoich strachach. Nowy przełom, którego dokonano na Stanfordzie, polega na tym, że gryzonie zapomniały o nich podczas snu.

Najpierw myszy wąchały jaśmin i za każdym razem, kiedy poczuły ten zapach, zdarzało im się coś niemiłego. Już następnego dnia okazało się, że kiedy tylko w powietrzu pojawił się subtelny aromat jaśminu, myszy były zestresowane i zastygały w przerażeniu.

Część z nich była leczona konwencjonalnie - po pojawieniu się zapachu nie wydarzało się nic złego, co miało uspokoić gryzonie. Ale strach powracał, kiedy myszy przenoszone były do nowych, nieznanych wcześniej środowisk.

Druga grupa myszy została poddana leczeniu chemicznemu. Lek blokował syntezę protein w mózgowym ciele migdałowatym, gdzie przetwarzane są „straszne” wspomnienia. Po dobrze przespanej nocy myszy nie kojarzyły jaśminu z nieprzyjemnościami, nawet w nowym środowisku.

Naukowcy mają nadzieję, że ich analizy pomogą kiedyś osobom cierpiącym na zespół stresu pourazowego.

Oczywiście droga do miłych wspomnień na razie została otwarta tylko dla gryzoni.

Badaczom udało się już manipulować pamięcią szczurów. Podobne badania prowadzili wcześniej naukowcy z University of Puerto Rico. Za pomocą środków chemicznych skłonili oni szczury, aby zapomniały o swoich strachach. Przełom, którego dokonano na Uniwersytecie Stanforda, polega na tym, że gryzonie zapomniały o nich podczas snu.

Najpierw myszy wąchały jaśmin i za każdym razem, kiedy poczuły ten zapach, zdarzało im się coś niemiłego. Już następnego dnia okazało się, że, kiedy tylko w powietrzu pojawia się ten subtelny aromat, myszy stają się zestresowane i zastygają w przerażeniu.

Część z nich była leczona konwencjonalnie: po pojawieniu się zapachu nie wydarzało się nic złego, co miało uspokoić gryzonie. Ale strach powracał, kiedy myszy przenoszone były do nowych, nieznanych wcześniej środowisk.

Druga grupa myszy została poddana leczeniu chemicznemu. Lek blokował syntezę protein w mózgowym ciele migdałowatym, gdzie przetwarzane są "straszne” wspomnienia. Po dobrze przespanej nocy myszy nie kojarzyły jaśminu z nieprzyjemnościami, nawet w nowym środowisku.

Naukowcy mają nadzieję, że ich analizy pomogą kiedyś osobom cierpiącym na zespół stresu pourazowego.

(ew/Nature)

Zobacz więcej na temat: psychologia