DNA zdradza, co spowodowało wielką plagę w VI wieku

Stary Świat raz po raz był nawiedzany przez zarazy. Starożytne i średniowieczne pisma informują nas o ich tragicznych skutkach, ale dopiero od niedawna możemy zidentyfikować sprawców tych epidemii.

Justynian Wielki

Foto: wikipedia

DNA zdradza, co spowodowało wielką plagę w VI wieku 

Stary Świat raz po raz był nawiedzany przez zarazy. Starożytne i średniowieczne pisma informują nas o ich tragicznych skutkach, ale dopiero od niedawna możemy zidentyfikować sprawców tych epidemii.

Najsłynniejszą zarazą w historii była tzw. „czarna śmierć” z połowy XIV wieku, która w zależności od szacunków zabiła 30-60% ówczesnej populacji Europy. Inną słynną epidemią była ta z epoki cesarza Justyniana (tzw. dżuma Justyniana), a zatem z VI-VII wieku n.e.

Badaczom udało się pozyskać materiał DNA i ustalić, jaki patogen spowodował umieranie poddanych konstantynopolitańskiego władcy. 

- Bardzo długo badacze reprezentujący różne dziedziny dyskutowali, jaki zarazek był powodem dawnych epidemii. Tylko stare DNA może pomóc nam to rozstrzygnąć - mówi dr Barbara Bramanti z Uniwersytetu Jana Gutenberga w Mainz (JGU).

Dwa lata temu kierowała badaniami międzynarodowego zespołu, który wykazał ze 100-procentową pewnością, że pandemie z wieków XIV-XVII, w tym „czarna śmierć” były spowodowane przez Yersinia pestis, bakterię o kształcie pałeczki, powodującą dżumę. 

Bramanti i jej współpracownicy postanowili teraz rozstrzygnąć wątpliwości co do najstarszej ze słynnych epidemii czyli dżumy Justyniana. Szalała ona nie tylko w Cesarstwie, ale na terenie całej Europy, gdzie zabiła 50-60 proc. populacji. Właśnie dlatego materiał do badań mógł być pobrany nie tylko w Konstantynopolu. Naukowcy wykorzystali wczesnośredniowieczne szczątki z cmentarzyska w Aschheim w Bawarii, a wyniki  opublikowali w PLoS Pathogens. 

Zespołowi udało się potwierdzić, że za epidemię odpowiadała bakteria Y. pestis, chociaż ostatnio niektórzy naukowcy zaczęli już w to powątpiewać. Źródło zarazy znajdowało się gdzieś w Azji.

- Nie wiadomo jeszcze, czy w czasach Justyniana w Europie rozprzestrzeniał się tylko jeden szczep tej bakterii czy kilka - mówi Bramanti.  Jej zespół spróbuje to ustalić.

Najsłynniejszą zarazą w historii była tzw. „czarna śmierć” z połowy XIV wieku, która w zależności od szacunków zabiła 30-60% ówczesnej populacji Europy. Inną słynną epidemią była ta z epoki cesarza Justyniana (tzw. dżuma Justyniana), a zatem z VI-VII wieku n.e.

Badaczom udało się pozyskać materiał DNA i ustalić, jaki patogen spowodował umieranie poddanych konstantynopolitańskiego władcy. 

- Bardzo długo badacze reprezentujący różne dziedziny dyskutowali, jaki zarazek był powodem dawnych epidemii. Tylko stare DNA może pomóc nam to rozstrzygnąć - mówi dr Barbara Bramanti z Uniwersytetu Jana Gutenberga w Mainz.

Dwa lata temu kierowała badaniami międzynarodowego zespołu, który wykazał ze 100-procentową pewnością, że pandemie z wieków XIV-XVII, w tym „czarna śmierć” były spowodowane przez Yersinia pestis, bakterię o kształcie pałeczki, powodującą dżumę. 

Bramanti i jej współpracownicy postanowili teraz rozstrzygnąć wątpliwości co do najstarszej ze słynnych epidemii czyli dżumy Justyniana. Szalała ona nie tylko w Cesarstwie, ale na terenie całej Europy, gdzie zabiła 50-60 proc. populacji. Właśnie dlatego materiał do badań mógł być pobrany nie tylko w Konstantynopolu. Naukowcy wykorzystali wczesnośredniowieczne szczątki z cmentarzyska w Aschheim w Bawarii, a wyniki  opublikowali w PLoS Pathogens.

Zespołowi udało się potwierdzić, że za epidemię odpowiadała bakteria Y. pestis, chociaż ostatnio niektórzy naukowcy zaczęli już w to powątpiewać. Źródło zarazy znajdowało się gdzieś w Azji.
- Nie wiadomo jeszcze, czy w czasach Justyniana w Europie rozprzestrzeniał się tylko jeden szczep tej bakterii czy kilka - mówi Bramanti.  Jej zespół spróbuje to teraz ustalić.

(ew/ScienceDaily)