Nauka

Unikatowe znalezisko: śląska Wenus z neolitu

Ostatnia aktualizacja: 06.08.2013 14:15
Figurka pochodzi z IV tysiąclecia p.n.e. W Polsce jeszcze takiej nie odkryto.
Gliniana figurka tzw. Wenus z Raciborza odkryta przez archeologów podczas wykopalisk na Śląsku
Gliniana figurka tzw. Wenus z Raciborza odkryta przez archeologów podczas wykopalisk na ŚląskuFoto: PAP/Andrzej Grygiel

Znaleziska dokonano w Raciborzu. Tamtejsze urodzajne gleby przyciągały najwcześniejszych neolitycznych osadników, jacy pojawili się na ziemiach polskich.

- To znalezisko stanowi prawdziwą sensację w świecie archeologicznym, ponieważ do tej pory odkrywano jedynie nieliczne i niewielkie fragmenty postaci ludzkich z tego okresu – komentuje dr Jacek Pierzak z biura Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Zabytek odkryto podczas badań na terenie planowanego zbiornika przeciwpowodziowego Dolna Odra, prowadzonych przez zespół z IAE PAN z Poznania.

Figurkę okrzyknięto już „Wenus z Raciborza”, ponieważ podobna jest do tzw. Wenus paleolitycznych, znalezisk tego typu znanych ze starszych, paleolitycznych stanowisk. Nigdy nie znaleziono takiej w Polsce.

Wenus ma wyraźnie przedstawione nogi, szerokie biodra oraz piersi. W górnej części posążka znajdują się trzy guzki, z których środkowy jest schematycznym przedstawieniem głowy. Dwa zewnętrzne interpretowane są jako ręce uniesione w geście oracji.

Figurkę z Raciborza wykonano z gliny, podczas gdy jej starsze „kuzynki” z paleolitu rzeźbiono w kamieniu.

Na terenie całego Starego Świata na stanowiskach neolitycznych znajduje się sporo zabytków, wskazujących na to, że kobiety grały kiedyś w tych kulturach bardzo ważną rolę. Kilka dekad temu światowej sławy archeolożka Marija Gimbutas przedstawiła nawet teorię, według której w neolicie kobiety grały zdecydowanie większą rolę niż mężczyźni. Jej zdaniem w neolicie dominował matriarchat i dzięki temu neolityczne społeczności nie prowadziły tylu wojen.

Dzisiaj teorie Gimbutas nie są akceptowane, ale spora rola kobiet w kulturach neolitu pozostaje niekwestionowanym faktem. - Figurki kobiece utożsamiane z kultem płodności i bogini matki, uważane też są przez niektórych naukowców za świadectwo dużego znaczenia społecznego kobiet w okresie neolitu – komentuje koordynator prac archeologicznych dr Przemysław Bobrowski.

To nie jedyne interesujące znalezisko archeologów dokonane w ramach prac rejonie Raciborza. Badaniami objęto 15 stanowisk archeologicznych, pochodzących z różnych okresów. Są częścią większego projektu realizowanego przez Konsorcjum Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu im Adama Mickiewicza w Poznaniu na zlecenie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach.

(ew/PAP-Naukw w Polsce)

Zobacz więcej na temat: archeologia NAUKA
Czytaj także

Alkohol, koka i mróz. Inkaska mumia nastolatki zdradza swoje sekrety

Ostatnia aktualizacja: 30.07.2013 17:55
Wygląda na spokojną. Fakt, że między zębami znaleziono liście koki, a jej grobem były szczyty Andów, wskazywał, że została złożona w ofierze. Najnowsze analizy zdradzają także, co działo się w ostatnich miesiącach jej życia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Co skrywa gródek w Rudzie Śląskiej?

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2013 23:00
Zakończyły się prace wykopaliskowe w średniowiecznym gródku w Rudzie Śląskiej. Badacze znaleźli m.in. fragmenty ceramiki, kawałki kafli piecowych, gwoździe, odważniki ołowiane.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Znaleziono "genetycznego Adama"

Ostatnia aktualizacja: 02.08.2013 01:00
Od dawna wiadomo, że wszyscy ludzie na świecie mają geny jednej kobiety. Teraz okazało się, że także jednego mężczyzny.
rozwiń zwiń