Stołowe zderzacze zmienią fizykę

Ostatnia aktualizacja: 22.12.2014 23:00

Niewielki, laserowy akcelerator może nadać elektronom energię możliwą wcześniej do osiągnięcia tylko w przypadku urządzeń o wielkości mierzonej w kilometrach.

Czytaj także

LHC: poznaliśmy dwie nowe cząstki

Ostatnia aktualizacja: 22.11.2014 15:00

Dwie nowe cząstki elementarne, składające się z kwarków dolnego (d), dziwnego (s) i pięknego (b) zaobserwowano dzięki analizie danych z Wielkiego Zderzacza Hadronów. LHC na razie jest nieczynny, ale wznowi prace za kilka miesięcy.

Kolizja proton-proton w eksperymencie CMSFoto: CERN.

Istnienie cząsteczek Xi_b'- i Xi_b*- fizycy przewidzieli już wcześniej, ale nie udawało ich się zaobserwować. Masa owych cząstek zależy nie tylko od sumy składowych elementów, ale także od ich konfiguracji.

Jak wyjaśnia dr hab. Marek Szczekowski z Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), dwie nowe cząstki pochodzą z rodziny tak zwanych barionów, czyli cząstek składających się z trzech kwarków.

- Najbardziej znanym barionem jest proton tworzący jądro atomu wodoru. Ponieważ kwarki występują w sześciu rodzajach, to możliwe są również bariony złożone z innych, cięższych kwarków. Do takich należą dwie obserwowane cząstki, oznaczone jako Xi_b'- i Xi_b*- – tłumaczy Szczekowski.

Odkrycie nowych cząstek nie jest zjawiskiem rzadkim. Rocznie poznajemy trzy do pięciu - mówi dr Patrick Koppenburg z holenderskiego Nikhef Institute. Rzadko jednak zdarza się, aby na raz odkryć aż dwie. - To pokazuje jak czułym instrumentem jest detektor LHCb - dodaje dr Steven Blusk z Syracuse University w Nowym Jorku.

Odkrycia dokonano na podstawie analizy ogromu danych zgromadzonych podczas eksperymentów w latach 2011-2012.

Obecnie Wielki Zderzacz jest przygotowywany do pracy z bardziej intensywnymi wiązkami cząstek o wyższej energii. Ma ruszyć na nowo wiosną roku 2015.

(ew/PAP/DailyMail)

Zobacz więcej na temat: NAUKA fizyka CERN

Czytaj także

Znajdź bozon Higgsa. CERN udostępnił dane

Ostatnia aktualizacja: 24.11.2014 19:00

CERN czyli Europejska Organizacja Badań Jądrowych udostępniła w sieci dane z eksperymentów prowadzonych w LHC. Każdy może je za darmo przeanalizować.

Wyniki są dostępne tutaj >>>.

Dane z CERN Open Data Portal mogą analizować profesjonalni fizycy i miłośnicy nauki. Projekt ma na celu popularyzację nauki i badań prowadzonych w CERN. Docelowo znaleźć tam będzie można dane z czterech najsłynniejszych eksperymentów Organizacji: ALICE, ATLAS, CMS oraz LHCb. ATLAS i CMS to te dwa eksperymenty, podczas których odnaleziono bozon Higgsa.

Na razie udostępnione dane pochodzą z 2010 roku, ale już wkrótce pojawią się późniejsze. Aby je przeglądać, trzeba będzie zainstalować na komputerze specjalny program open source.

- To ważny krok dla CERN. Dane projektu LHC stanowią jeden z najcenniejszych dorobków eksperymentów, który od dzisiaj zaczynamy dzielić z całym światem - mówi Rolf Dieter Heuer, Dyrektor Naczelny CERN. - Mamy nadzieję, że te publicznie dostępne dane będą służyć i inspirować szeroko pojętą społeczność naukową, nie wyłączając studentów i naukowców amatorów - dodaje.

(ew/PAP/CERN)

Zobacz więcej na temat: CERN fizyka NAUKA

Czytaj także

Naukowe dokonanie roku: lądowanie na komecie

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2014 18:00

Rosetta - to największe naukowe dokonanie w tym roku. Tak twierdzą wydawcy wpływowego brytyjskiego pisma „Świat Fizyki”.

Lądownik Philae to element wielkiej akcji Rosetta, zapoczątkowanej w 2004 rokuFoto: EPA/FRANK RUMPENHORST

Posłuchaj

00'52 Największe odkrycie naukowe 2014 - (IAR / R.Motriuk)

więcej

Europejska misja trwała dziesięć lat i zakończyła się sukcesem, gdy lądownik Philae usiadł na powierzchni komety 67P. Z czasem wykrył na niej związki organiczne i wodę.

„Świat Fizyki” podkreśla, że posadzenie lądownika to przełom technologiczny, który otwiera nowy rozdział w badaniach nad historią naszego układu planetarnego i życia na Ziemi.

Matematyk i filozof, profesor Stanisław Krajewski z Uniwersytetu Warszawskiego mówi IAR, że takie dokonanie na krótką metę może przydać się nawet filozofom, przynajmniej niektórym, „ponieważ wpłynie na naszą wiedzę, a przez to na nasze zorientowanie się, jakie miejsce we wszechświecie zajmujemy”.

„Świat Fizyki”wyróżnił też kilka innych dokonań w roku 2014; to między wykrycie cząstek - neutrin - na Słońcu, prace nad nowoczesną energią z fuzji jądrowej czy odtworzenie w laboratorium wybuchów gwiazd.

(IAR)

Zobacz więcej na temat: astronomia fizyka NAUKA