Marta Meszaros ma urodziny

80 lat kończy dziś Marta Meszaros, wybitna węgierska reżyser, twórczyni tak głośnych filmów, jak "Dziennik dla moich ukochanych", "Siódmy pokój", "Niepochowany" czy zrealizowanych w Polsce "Cór szczęścia".

Marta Meszaros zwykle protestuje mocno, gdy o jej kinie, nawet tym z wyraźnie zarysowanym tłem politycznym, mówi się "kobiece". Podkreśla, że przecież sama będąc kobietą i rozumiejąc psychikę kobiet znacznie lepiej niż mężczyzn, nie może realizować tak zwanego "męskiego kina". Jej zdaniem nie istnieje podział na kino kobiece i męskie - istnieje jedynie na kino dobre i złe.

Marta Meszaros za sprawą swego długoletniego związku z Janem Nowickim, który pojawiał się przez lata niemal we wszystkich jej filmach, długo mieszkała w Polsce i wciąż chętnie tu wraca. W rozmowie z Polskim Radiem kilka lat temu przyznała nawet, że lepiej czuje się w Polsce niż w rodzinnym kraju.

Zrealizowane w Polsce "Córy szczęścia" - historia Rosjanki, nauczycielki angielskiego, która przyjeżdża do Polski "na handel" i zostaje luksusową prostytutką - to jeden z ważniejszych filmów w dorobku węgierskiej reżyser.

Marta Meszaros urodziła sie 19 września 1931 roku w Budapeszcie. Ukończyła słynną moskiewską szkołę filmową, gdyż w ówczesnych latach węgierskie filmówki nie przyjmowały kobiet na reżyserię. Kino Meszaros naznaczył jej skomplikowany życiorys. Córka rzeźbiarza i węgierskiego działacza komunistycznego László Mészárosa, zafascynowanego Stalinem, jako dziecko wyemigrowała z rodzicami do Związku Radzieckiego. Matka zmarła, a ojciec po sfingowanym procesie trafił do łagru i los jego był nieznany do 1999 roku. Wtedy to Meszaros dowiedziała się, że został stracony. Historię swego życia reżyser już jako autorka wybitnych dokumentów, wykorzystała w głośnej autobiograficznych "Dziennikach", które w kinie węgierskim stanowiły coś absolutnie nowego. "Dziennik dla moich dzieci" a potem jego kontynuacja "Dziennik dla moich ukochanych" były krytycznym spojrzeniem na tamtejszą rzeczywistość polityczną, a zarazem wyrazem buntu nowoczesnej kobiety. "Dzienniki" zrobiły furorę na świecie, zdobywając między innymi Srebrnego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie.