Kultura

Sąd Herlinga-Grudzińskiego, czyściec Grochowiaka, piekło Miłosza

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2010 10:45
W literackich nowościach Dwójki: mniej znane oblicza klasyków współczesnej literatury polskiej.
Audio
  • Barbara Toruńczyk o Rosji Miłosza
  • "Rosyjski" fatalizm Herlinga-Grudzińskiego (nagranie z 1994 roku)
  • Z Martą Herling rozmawia Dorota Gacek
  • - Grochowiak budził przez całe lata zazdrość i podziw - przypomina Anna Romaniuk

/

Z okazji publikacji drugiego tomu wydania krytycznego "Dzieł zebranych" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego rozmawialiśmy z goszczącą w Polsce córką pisarza, Martą Herling. W opublikowanej właśnie pierwszej części nowego tomu znaleźć możemy recenzje, szkice, rozprawy literackie z lat 1947-1956. Gustaw Herling-Grudziński pisze krytycznie m.in. o "Kwiatach polskich" Tuwima, "Murach Jerycha" Brezy i "Matce Joannie od Aniołów" Iwaszkiewicza, rozplątuje gordyjskie "Węzły życia" Nałkowskiej, prowadzi rozważania na temat twórczości Orwella, Conrada i Miłosza, komentuje bieżące wydarzenia i                                                               sytuację polityczną w kraju oraz na emigracji.

/

Rozmawialiśmy także z Barbarą Toruńczyk – redaktor naczelną "Zeszytów Literackich" i autorką opracowania tomu szkiców Czesława Miłosza "Rosja. Widzenia transoceaniczne". To zbiór szkiców będących kontynuacją "Zniewolonego umysłu" w szerszej perspektywie czasu i obszaru geograficznego. Miłosz pisze o specyfice "rosyjskości", przejawiającej się w myśli religijnej, filozofii, literaturze, w dziele tworzenia ładu społecznego i politycznego, i o niebezpieczeństwie odrzucenia wolności indywidualnej. Jego bohaterami kieruje lęk o Rosję, chęć uchronienia jej przed chorobami ducha i umysłu cywilizacji nowoczesnej. Zarazem jednak szkice Miłosza mają głęboko osobisty, autobiograficzny charakter. Pisarz przywołuje swoje pierwsze rosyjskie doświadczenia, gdy jako dziecko podróżował z ojcem-inżynierem po wschodnich bezdrożach, doświadczając uroków dzikiej natury. Wspomina także grozę rewolucji bolszewickiej oraz okrucieństwa II wojny światowej. Te dwie perspektywy - osobista oraz polityczna - układają się w opowieść o szczególnej głębi oraz intensywności.

/

Gościliśmy wreszcie Annę Romaniuk, która zebrała i opracowała wspomnienia o Stanisławie Grochowiaku składające się na książkę "Dusza czyśćcowa". Książka ta próbuje przybliżyć postać wybitnego polskiego poety, który – pomimo uznanej przez historyków literatury wartości jego dzieła – przebywa nadal w "literackim czyśćcu".Wśród autorów zamieszczonych tu wspomnień znajdują się przyjaciele-pisarze, postaci reprezentujące środowisko artystyczne lat 60. i 70. oraz osoby połączone z Grochowiakiem więzami rodzinnymi i emocjonalnymi. Wymieńmy kilka nazwisk: Roman Śliwonik, Ernest Bryll, Jerzy Krzysztoń, Marek Nowakowski, Erazm Ciołek, Anna Grochowiak, Andrzej Gronczewski. Tom przynosi zarówno złożony wielobarwny portret Stanisława Grochowiaka, jak i portret zbiorowy pokolenia twórców debiutujących około 1956 roku.

Audycję przygotowały Dorota Gacek i Elżbieta Łukomska.

www.narodoweczytanie.polskieradio.pl
Cichociemni
Czytaj także

Literatura jako miejsce spotkań

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2010 07:00
W "Sezonie" literackim: "Nauczyciele i przyjaciele" prof. Andrzeja Mencwela, "Rozmowy" z Thomasem Bernhardem i "Rzecz o Kornelu Filipowiczu".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kryminały w Dwójce

Ostatnia aktualizacja: 26.11.2010 14:40
Wojciech Tochman opowiadał w Drugim Programie o rysowaniu śmierci, a Marcin Sendecki o zamiłowaniu poetów do czarnych kryminałów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Barwne opowieści z mrocznych czasów

Ostatnia aktualizacja: 06.12.2010 10:00
Wojenna anty-sielanka Wojciecha Albińskiego, walijska saga Bruce's Chatwina oraz "Dzienniki" Jana Józefa Lipskiego.
rozwiń zwiń