Redakcja Programów Katolickich

Confraternitas znaczy bractwo

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2017 09:00
Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny obchodzi w tym roku 510 rocznicę założenia i 340 rocznicę aktu erekcyjnego. Na przestrzeni wieków do bractw należeli magnaci, królowie, błogosławieni i święci, ale także zwykli mieszczanie. Czym zajmowało się przez wieki i jaką rolę pełni dzisiaj bractwo kościelne?
Audio
Kaplica Literacka w katedrze św. Jana w Warszawie
Kaplica Literacka w katedrze św. Jana w WarszawieFoto: Adrian Grycuk/wikimediacommons

Historycy kościoła mówią, że kiedy św. Paweł Apostoł w podroży do Rzymu, nawrócił wielu pogan, nowi chrześcijanie dowiedziawszy się, że Matka Boska żyje na wschodzie, wysłali do niej kilku mężów zaufanych, których najświętsza Maryja Panna obdarzyła listem zawierającym błogosławieństwo. Na pamiątkę tego wydarzenia założono bractwo: Maria literarum. Pod tą nazwą rozpowszechniły się obrazy matki Boskiej, a przy nich konfraternie w Rzymie i innych miastach Europy. Przyczyniło się ono do rozpowszechniania oświaty.

Jak tłumaczył Marian Romaniuk, sekretarz Archikonfraterni - konfrater to członek bractwa, ale nazwę archikonfraternia nadał sam papież biorąc pod uwagi wielkie zasługi ówczesnych działaczy. W 1673 roku dotychczasowa Konfraternia została podniesiona do statusu Archikonfraterni Literackiej p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. - Dawniej mogły należeć do bractwa osoby obojga płci i do dziś toczy się dyskusja, czy nie warto powrócić do tego zwyczaju – zauważył sekretarz.

Archikonfraternia Literacka to najstarsze bractwo kościelne działające nieprzerwanie przy Archikatedrze Św. Jana od 1507 roku. Zawsze związane z Warszawą. 8 grudnia, w święto patronalne archikonfraterni w katedrze warszawskiej odbyło się uroczyste przyjęcie nowych braci, których dawniej określano łacińskim terminem viri literati.

Jak podkreślił główny protektor Archikonfraterni Literackiej kard. Kazimierz Nycz, metropolita warszawski, początki bractwa były bardzo proste. – W jego szeregi przyjmowani byli ludzie potrafiący czytać i pisać po polsku i łacinie, z czasem jednak działalność jego członków znacznie się rozszerzyła.

Jak zaznaczył prof. dr hab. Marek Drozdowski, historyk i honorowy członek archikonfraterni literackiej, na przełomie średniowiecza przynależność do bractwo była synonimem prestiżu społecznego. Należał tam cały patrycjat warszawski: pisarze, poeci, a nawet królowie – tłumaczył gość audycji.

Działalność Archikonfraterni początkowo dotyczyła spraw religii i kultywowania muzyki kościelnej. W 1840 roku Archikonfraternia dostała nowe prawa, które poszerzyły jej pole działania o zadania charytatywne i grzebanie współbraci oraz opiekę nad pozostawionymi przez nich członkami rodzin. Działała także na polu edukacyjnym i wychowawczym.

- Ważną funkcją archikonfraterni było również popularyzowanie modlitwy, śpiewów religijnych, ale też przykład miłosierdzia, w czasach kiedy nasza ojczyzna przeżywała wiele niesprawiedliwości. – Członkowie stowarzyszenia zaczęli wówczas uruchamiać pomoc dla sierot i wdów, a także hospicja. Bractwo zyskiwało więc prestiż nie tylko ze względu na obecność elit, ale przez znaczącą działalność społeczną – zaznaczył prof. Drozdowski.

Współczesne idee Archikonfraterni są zdaniem kard. Kazimierza Nycza, jeszcze bardziej ambitne. - Poza popularyzowaniem kontaktu człowieka z literaturą, członkowie prowadzą dynamicznie dwie główne działalności: wydawniczą i charytatywną.

Jak podkreślił prof. Jacek Przygocki, konfrater senior, tłumacząc swoją przynależność do bractwa - byłem zdominowanym przez tradycje rodzinne ponieważ w 1897 r. wstąpił tu mój pradziadek. Jednocześnie odpowiadało mi to miejsce i skutecznie wciągnąłem się w wielowiekową tradycję – mówił gość audycji. - Warunki do wstąpienia są dosyć proste: trzeba być człowiekiem religijnym i złożyć odpowiednie dokumenty – dodał konfrater senior.

Współcześnie arcybractwo poświęca się działalności religijnej i na polu społecznej nauki Kościoła, w tym ochronie rodziny. Kontynuuje także tradycje charytatywne, pomagając osobom samotnym i chorym.

 

Oprócz tego w audycji:

- rozmowa z ks. Leszkiem Kryżą, dyrektorem Biura Zespołu Pomocy Kościołowi na Wschodzie na temat Dnia Modlitw w intencji Kościoła oraz zbiórki pieniężnej do puszek w II Niedzielę Adwentu.

- o bożonarodzeniowej choince przywiezionej z Polski na Plac Św. Piotra i spotkaniu z papieżem Franciszkiem przedstawicieli Konferencji Episkopatu Polski oraz delegacji Metropolii Warmińskiej i Białostockiej.

- relacja z wydarzenia „Aktywacja Serca u św. Brata Alberta”,

- o akcjach charytatywnych organizowanych w obecnym czasie.


Posłuchaj
04:08 [ PR1]PR1 (mp3) 10 grudzień 2017 06_48_19.mp3 Rozważania do niedzielnych czytań

Posłuchaj
11:13 [ PR1]PR1 (mp3) 10 grudzień 2017 08_23_56.mp3 Ważne sprawy

Posłuchaj
12:15 [ PR1]PR1 (mp3) 10 grudzień 2017 08_40_21.mp3 Magazyn z życia Kościoła

   

Na audycję „Familijna Jedynka" w Pierwszym Programie Polskiego Radia zapraszają: Mariola i Maciej Orłowscy.


Tytuł audycji: „Familijna Jedynka"

Prowadzili: Mariola i Maciej Orłowscy

Data emisji: 10.12.2017 r.

Godzina emisji: 06.00