Od pierwszych jego dźwięków porusza się coś w sercu, wypełniając nierzadko dumą i wzruszeniem. Polonez to kolejny z 6 polskich wpisów, które poza miejscem na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, znalazły się również na Międzynarodowej Reprezentatywnej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości i w rzeczy samej jest jedną z tych polskich nielicznych tradycji, z którymi Polacy są identyfikowani i które są rozpoznawalne na całym świecie.
Polonez jest tańcem, który często nazywa się chodzonym, pieszym i polskim, a w przeszłości również wielkim, przodkiem, polizonem, polonejzą, wolnym, czy obchodnym. Najstarsze tańce tego typu udokumentowane zostały na terenie Polski już w XVI wieku, choć jego zasadnicza forma muzyczna i choreotechniczna stosowana do dziś wykrystalizowała się w XVIII wieku.
Polonez był znany na terenie całej Polski i tańczony przez różne warstwy społeczne, które uważały go za część swojego dziedzictwa kulturowego. Taniec ten był nieodłącznym elementem królewskiego ceremoniału, uroczystości i balów magnackich, zwyczajów i zabaw szlacheckich, towarzyszył uroczystym spotkaniom w resursach i mieszczańskich salonach, był nieodłącznym elementem weselnej obyczajowości chłopskiej. Polonezy znajdowały swoje miejsce w dziełach operowych, utworach muzycznych, literaturze i przekazach ustnych. Stanowiły element dumy narodowej, którym szczycono się przed przedstawicielami innych narodowości, a także wyrazem tożsamości stanowej, którą między innymi w tańcu przekazywano następnym pokoleniom. [mat. Narodowy Instytut Dziedzictwa]
Opowiadały: Zofia Czechlewska - kierowniczka baletu Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca Mazowsze oraz Magdalena Zalipska - kierowniczka działu Edukacji i Popularyzacji Tańca Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca.
***
Cykl Nasze niematerialne przygotowuje Aleksandra Stec.
