Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Czyste i nieczyste

Ostatnia aktualizacja: 18.08.2018 09:00
 - Kategorie te są znane i używane przez wszystkie społeczności na świecie. Pewni ludzie, niektóre czynności albo substancje mogą być w czasem postrzegane jako nieczyste, groźne lub oczyszczające - tłumaczyła w kolejnym odcinku "Abecadła etnografa" dr Maria Małanicz-Przybylska.
Audio
  • Kategorie czystego i nieczystego w kulturze ludowej (Poranek Dwójki)
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Pixabay.com

Te kategorie kulturowe, jedne z najpowszechniejszych na świecie, tłumaczyła dr Maria Małanicz-Przybylska. 

- Antropologiczne rozumienie tych kategorii wyrosło na gruncie badań dotyczących społeczności plemiennych i religii. Zarówno chrześcijaństwo, jak i judaizm, islam i wiele innych wyznań operuje kategoriami tego, co czyste, święte, i nieczyste, grzeszne. 

Nieczystość zaburza równowagę, niszczy, jest groźna dla tego, co świeckie i święte. Czystość z kolei ze świętością się wiąże, określa sferę sacrum i wymaga szczeólnej ochrony. Zachowniu porządku towarzyszą różne zabiegi i procedury, takie jak niemieszanie wyłączających się rzeczy, np. mieszanie wody słonej i słodkiej, trzymanie garnków w sypialni a butów w kuchni itd.

Pionierką badań nad tymi kategoriami była Mary Douglas, autorka książki "Czystość i zmaza". Stwierdziła, że nieczystość, tabu, nie jest zjawiskiem motywowanym biologicznie, ale logicznie. "Brudne" jest coś o niejasnym statusie, wyłamujące się z porządku logicznego, coś nie na swoim miejscu.

***

Tytuł audycjiAbecadło etnografa

Przygotowała: Hanna Szczęśniak

Gość: dr Maria Małanicz-Przybylska

Data emisji: 18.08.2018 

Godzina emisji: 8.50

at

Czytaj także

Potoczność w "Abecadle etnografa"

Ostatnia aktualizacja: 20.01.2019 12:00
- Najprościej można powiedzieć, że potoczność to wszystkie nasze oczywistości, rzeczy, działania i sposoby myślenia, nad którymi się nie zastanawiamy, które są dla nas oczywiste, ponieważ wszyscy tak robią - opowiadała dr Maria Małanicz-Przybylska.
rozwiń zwiń