W kolejnej części serii "Muzyka Źródeł" wędrujemy na pogranicze radomsko-opoczyńskie. Radomskie to region, którego muzyczne dziedzictwo w ostatnich latach znalazło się w centrum zainteresowania młodego pokolenia muzyków, którzy sięgają po muzykę dawnej wsi, aby rekonstruować styl dawnych wiejskich muzykantów lub traktują jako źródło własnej twórczości. Olbrzymie zbiory radomskich mistrzyń i mistrzów ludowego śpiewu oraz muzyki instrumentalnej, które znajdują się w radiowym archiwum, nie doczekały się jeszcze wystarczającej publikacji, a budzą szerokie zainteresowanie środowisk przywracających pamięć o tym elemencie naszego narodowego dziedzictwa, jakim jest muzyka ludowa.
Podczas kwerendy nagrań Polskiego Radia z regionu radomskiego i pogranicza radomsko-opoczyńskiego w sposób szczególny naszą uwagę przykuł skrzypek Józef Zaraś z Nieznamierowic, z którego legendą mierzyli się już od wielu lat. W archiwum Polskiego Radia znaleźli ponad siedemdziesiąt nagrań, które zostały zarejestrowane w latach: 1968 (Warszawa), 1972 (Kazimierz nad Wisłą), 1974 (Kazimierz nad Wisłą), 1976 (Nowy Targ), 1977 (Kazimierz nad Wisłą, Nieznamierowice), 1978 (Płock), 1991 (Kazimierz nad Wisłą), 1996 (Kazimierz nad Wisłą). Muzyka Józefa Zarasia zachwyca jakością wykonania i wyjątkowością gry – solo lub z kapelą. Zachowane nagrania są zapisem niepowtarzalnej sytuacji, energii wykonania oraz intrygującego klimatu.
Józef Zaraś urodził się w Nieznamierowicach w 1928 roku. Już tylko na podstawie historii o jego narodzinach przewidywano, że będzie muzykantem, bo przyjść na świat miał nazajutrz po weselu, na które poszli jego rodzice, którzy słynęli z upodobania do tańca. Zaraś to ważna dla polskiej muzyki tradycyjnej postać i prawdziwa skrzypcowa legenda, jeden z najsławniejszych muzykantów Radomszczyzny, wzięty muzyk weselny, bardzo elastyczny i wszechstronny, który łączył stare maniery z nowoczesnym repertuarem.
SPIS UTWORÓW
JÓZEF ZARAŚ Z NIEZNAMIEROWIC
1. Grajże mi Józiniu
2. Oberek
3. Oberek ciągliwy
4. Józef Zaraś o początkach gry i nauce u Jana Bogusza
5. Oberek Jana Bogusza
6. Mazurek
7. Oj to jest staro nuta, staro melodyja
8. Chwaliła się przede mną/Dziękuję muzykantom/Dopiero mi teraz do głowy przychodzi
9. Marianna Tkaczyk o Józefie Zarasiu i jego kapeli
A grajże mi Józiniu strunami, strunami
10. Mazurek Stasia Niewidomego z Radzic
11. Oberek
12. Stanisław Budzisz o swoim życiu i o bębnie
13. Mazurek
14. Mazurek
15. Oberek
16. Polka
17. Oberek
18. Józef Zaraś o graniu na zabawach i festiwalach
19. Światówka
20. Mazurek ciągliwy
21. Polka
22. Mazurek
23. Pojedynek Piotra Gacy i Józefa Zarasia
24. Trzy mazurki
25. A na targany słumie
26. Grajże mi skrzypeczku nie po staroświecku
27. Oberek ciągły
28. Rozmowa Józefa Zarasia z Marianem Domańskim o kapelach i muzyce
29. Mazurek Witosa
30. Oberek
31. Mazurek
32. Mazurek
33. Mazurek
Płytę przygotowali i opracowali Magdalena Tejchma i Kuba Borysiak.
